BELEDİYE ŞİRKETLERİNİN DENETİMİ HAKKINDA BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 201 - 214, 08.12.2022

Hasan Özçelik

https://doi.org/10.56400/tarsusiibfdergisi.1203368

Cited By: 1

Öz

Belediyeler, tarihsel süreçte mahalli müşterek nitelikli hizmetlerin ifasında çeşitli yöntemlerle faaliyetlerde bulunmuşlardır. Özellikle yerel hizmetlerin zaman içerisinde çeşitlenmesi ve mahiyetinin de farklılaşmasına bağlı olarak yeni kamu yönetimi anlayışının da bir gereği olarak hizmet sunum model ve süreçlerinin de iyileştirilmesi gerekmiştir. Bu önemli değişimin yanı sıra kentsel alanların genişlemesi ve sayısının da artmasına bağlı olarak hizmet sunumunun daha etkili, ekonomik ve verimli hale getirilmesi gerekmiştir. Bu süreçte belediyelerin şirketleri vasıtasıyla hizmet üretmesi ve sunması gerekliliği hâsıl olmuştur. Ancak bu yapıların yönetimi kadar denetiminin de önem arz ettiği zaman içerisinde anlaşılmıştır. Bu makalede belediye şirketlerinin denetimi hakkında zamansal periyotta bir değerlendirmeye gidilmiştir. Akabinde de hâlihazırda belediye şirketlerinin denetimi konusunda tespit edilen eksikliklerin giderilmesi maksadıyla çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Belediye, Belediye Şirketleri, Denetim, Mahalli Müşterek Hizmet

AN ASSESSMENT ON AUDIT OF MUNICIPAL COMPANIES

Öz

Municipalities have been active in various ways in the performance of local joint services in the historical process. In particular, depending on the diversification and differentiation of the nature of local services over time, service delivery models and processes had to be improved as a requirement of the new public administration approach. In addition to this important change, service provision had to be made more effective, economical and efficient due to the expansion of urban areas and the increase in their number. In this process, it became necessary for municipalities to produce and provide services through their companies. However, it has been understood over time that the control of these structures is as important as their management. In this article, an evaluation has been made about the supervision of municipal companies in a temporal period. Subsequently, various suggestions were made in order to eliminate the deficiencies identified in the supervision of municipal companies.

Anahtar Kelimeler

Municipality, Municipal Companies, Audit, Local Joint Service

Kaynakça

• Bozlağan, R. (2004). Belediye iktisadi teşebbüsleri ve özelleştirme. Abdullah Yılmaz ve Mustafa Ökmen (Ed.). Kamu yönetimi içinde (ss. 265-292), Ankara: Gazi Kitabevi.
• Dönmez, M. (1996). Belediyelerin şirket kurmaları ve kurulmuş şirketlere ortak olmaları. Beklenen Mahalli İdareler Dergisi, 30, s.62.
• DPT (2000), Kamu Yönetiminin İyileştirilmesi ve Yeniden Yapılandırılması, ÖİK Raporu, Ankara: DPT Yayınları, DPT: 2507 – ÖİK: 527.
• DPT (2000), Sekizinci Beş Yılık Kalkınma Planı.
• DPT (2007), Kamuda İyi Yönetişim, ÖİK Raporu, Ankara: DPT Yayınları, DPT:2721 – ÖİK: 674.
• DPT (2007). Dokuzuncu Kalkınma Planı, Kamuda İyi Yönetişim, ÖİK Raporu, Ankara.
• Eryılmaz, B. (1995). “İktisadi ve İdari Yönden Yerel Yönetimlerin Tarihi Gelişimi” Yerel Yönetimler ve Eğitim Sempozyumu, İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yayını.
• Güler, C. (2009). “5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun Teftiş ve Denetim Sistemimize Etkileri (1)”, Erişim Adresi: www.kidder.org.tr
• Kendirli, S., Başaran, M. Ş., & Turan, H. (2014). Belediye işletme ve şirketlerinin dış denetimi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1), 27-37.
• Keskiner, Y. E. (2006). Belediye şirketlerinde stratejik plan zorunluluğu. Türk İdare Dergisi, 78(451), 21-30.
• Küçük, H. (2015). Türkiye’de belediye şirketlerinin denetimi üzerine bir değerlendirme. Journal of International Management, Educational and Economics Perspectives, 3(1), 39–52.
• Sayıştay Başkanlığı (2019). İzmir Narlıdere Belediyesi 2018 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu, Erişim Adresi: https://www.sayistay.gov.tr/reports/download/3028-izmir-narlidere-belediyesi
• Sayıştay Başkanlığı (2020a). Muğla Bodrum Belediyesi 2019 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu, Erişim Adresi: https://www.sayistay.gov.tr/reports/download/3248-mugla-bodrum-belediyesi
• Sayıştay Başkanlığı (2020b). Van Büyükşehir Belediyesi 2019 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu, Erişim Adresi: https://www.sayistay.gov.tr/reports/download/3277-van-buyuksehir-belediyesi
• Sayıştay Başkanlığı (2020c). Rize Belediyesi 2019 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu, Erişim Adresi: https://www.sayistay.gov.tr/reports/download/3258-rize-belediyesi
• Sayıştay Başkanlığı (2022). 2021 Faaliyet Raporu, Erişim Adresi: https://www.sayistay.gov.tr/files/2202_SAYI%C5%9ETAY%202021%20YILI%20FAAL%C4%B0YET%20RAPORU%20(1).pdf
• Toprak, Z. (1993). Belediyelerin Ekonomik İşletmeleri ve İşlevleri, İzmir: İzmir Ticaret Odası Yayını.
• Toprak, Z. (2006). Yerel yönetimler. 6. Basım. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Tortop, N. (1998). Güçlü mahalli idare anlayışının gelişmesi, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 7(1), 71-91.
• Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü (2022). 2021 Yılı Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu, Erişim Adresi: https://webdosya.csb.gov.tr/db/yerelyonetimler/icerikler/2021_yili_mahall-_-dareler_genel_faal-yet_raporu-20220720132303.pdf
• 14/04/1930 tarih ve 1471 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1580 sayılı Belediye Kanunu, Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/1471.pdf.
• 10/11/1984 tarih ve 18571 sayılı Resmi Gazete yayımlanan 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun, Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.3071.pdf
• 27/11/1994 tarih ve 22124 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanunu, Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4046.pdf
• 22/01/2002 tarih ve 24648 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=4734&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
• 24/10/2003 tarih ve 25269 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu, Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4982.pdf
• 23/07/2004 tarih ve 25531 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5216&MevzuatTur=1&Mevzua tTertip=5.
• 13/07/2005 tarih ve 25874 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5393 sayılı Belediye Kanunu, Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/ 1.5.5393.pdf.
• 14/02/2011 tarih ve 27846 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.6102.pdf
• 24/12/2017 tarih ve 30280 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/12/20171224-22.htm
• 10/07/2018 tarih ve 30474 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/19.5.1.pdf
• 15/07/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5 Sayılı Devlet Denetleme Kurulu Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/19.5.5.pdf
• 30/11/2022 tarih ve 32029 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6434 sayılı Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararı, Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/11/20221130-14.pdf