DİN VE MİLLİYETÇİLİK İLİŞKİSİ BAĞLAMINDA HIRVAT KATOLİK KİLİSESİ VE HIRVAT MİLLİYETÇİLİĞİ

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 2, 111 - 125, 12.12.2023

Murat Kaçer

https://doi.org/10.56400/tarsusiibfdergisi.1301123

Öz

Din ve milliyetçilik birbirlerini farklı düzeylerde etkilemektedir. Din milli kimlikle özdeşleşerek milliyetçilik hareketlerinde motive, mobilize, manipüle etme işlevi görmektedir. Bu çalışma din ve milliyetçilik bağlamında dinin Hırvat milliyetçiliği üzerindeki etkisini ve Hırvat milliyetçiliği ile Hırvat Katolik Kilisesi arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamaktadır. Hırvat milliyetçiliğinin gelişiminde dinin rolü, Hırvat milli kimliği ile Katoliklik arasındaki ilişki, Hırvat Katolik Kilisesi’nin Hırvat milliyetçilik hareketiyle ilişkisi, Katolikliğin Pan-Slavizm ve Pan-Yugoslavizm üzerindeki etkisi çalışma kapsamında değerlendirilmiştir. Çalışmada, Katolik kimliğinin hem bir mezhep hem de kültürel bir yönelim olarak Hırvatlıkla özdeşleştiği, bu özdeşleşmenin Pan-Slavist ve Pan-Yugoslavist eğilimleri zayıflattığı, Hırvatları Batı Avrupa’ya yakınlaştırdığı, bununla birlikte Hırvat Katolik Kilisesi’nin kurumsal olarak, dini ve Vatikan ile olan ilişkilerini yerel ve milli kimlik meselelerine göre daha öncelikli tuttuğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Din, Milliyetçilik, Hırvat Milliyetçiliği, Hırvat Katolik Kilisesi

Croatian Catholic Church and Croatian Nationalism in the Context of Religion and Nationalism

Öz

Religion and nationalism affect each other at different levels. By identifying with national identity, religion acts as a motivation, mobilization and manipulation in nationalist movements. This study aims to examine the influence of religion on Croatian nationalism and the relationship between Croatian nationalism and the Croatian Catholic Church in the context of religion and nationalism. The role of religion in the development of Croatian nationalism, the relationship between Croatian national identity and Catholicism, the relationship of the Croatian Catholic Church with the Croatian nationalist movement, the effect of Catholicism on Pan-Slavism and Pan-Yugoslavism are examined within the scope of this study. The study shows that the Catholic identity is identified with Croatian as both a sect and a cultural orientation, this identification weakens the Pan-Slavist and Pan-Yugoslavist tendencies, and brings the Croats closer to Western Europe, however, the Croatian Catholic Church institutionally prioritized religious/Vatican issues over local and national identity issues.

Anahtar Kelimeler

Religion, Nationalism, Croatian Nationalism, Croatian Catholic Church

Kaynakça

• Anderson, B. (2006). Imagined communities: Reflections on the origin and spread of nationalism. Verso books . Aruçi, M. (2013), Yugoslavya. İslâm Ansiklopedisi içinde (Cilt: 43, ss. 573-579), İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi.
• Biondich, M. (2006). “We Were Defending the State”: Nationalism, Myth, and Memory in Twentieth-Century Croatia. J. Lampe ve M. Mazower (Ed).Ideologies and National Identities : The Case of Twentieth-Century Southeastern Europe içinde. Budapest: Central European University Press.
• Bremer, T. (2010). Croatian catholic church and its role in politics and society. Occasional Papers on Religion in Eastern Europe, 30(3), 1.
• Brkljačić, M. (2001). Croatian catholic church imagines the nation. Balkanologie, Vol. V, n° 1-2.
• Brubaker, R. (2012). Religion and nationalism: Four approaches. Nations and nationalism, 18(1), 2-20.
• Demir, H. (2012). XIX yüzyılda Hırvat ilirizm hareketi. Avrasya İncelemeleri Dergisi (AVİD), I/1 (2012), 209-239 .
• Demir, H. (2015). Hırvat politikacı Stjepan Radić’in (Kon) federal orta avrupa programı. Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi-Trakya Üniversitesi, 4(1), 19-40.
• Dérens, J.-A. (2005). Analyse: la Croatie, une Pologne au bord des Balkans?, https://www.religion.info/2005/02/22/analyse-la-croatie-une-pologne-au-bord-des-balkans.
• Erdem, T. (2020). Milliyetçilik. İstanbul: Otorite.
• Esen, S. (2017). Karşı reform hareketi ve dominikenler. Dini Araştırmalar, 20(52 (15-12-2017)), 111-130.
• Fokas, E. (2015). Religious Nationalism. A.D. Smith, X. Hou, J. Stone, R. Dennis and P. Rizova (Ed.) The Wiley Blackwell Encyclopedia of Race, Ethnicity, and Nationalism içinde. New Jersey: Wiley-Blackwell Moaçanin, N. (1998). Hırvatistan, İslâm Ansiklopedisi içinde (Cilt: 17, ss. 397-400), İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi.
• Hayes, C. J. (1995), Milliyetçilik: Bir Din. (Çev. Murat Çiftkaya). İstanbul: İz Yayınları.
• Klimek, D. P. (2011). Croatia. Juergensmeyer, M., & Roof, W. C. (Eds.). (2011). Encyclopedia of global religion içinde SAGE publications.
• Krulic, J. (1998). Hırvatlar, Bosnalı “Müslümanlar” ve Sırpların Ulus Devlet Kavrayışı. J. Leca (Ed). Uluslar ve Milliyetçilikler içinde (ss. 89-94). İstanbul: Metis Yayınları.
• Krupalija, M. ve Demirezen, İ. (2021). Modern Boşnak Milli Kimliğinin Teşekkülünde Tarih Anlayışı ve Tarihyazımı Çalışmalarının Gelişimi. Rumeli İslam Araştırmaları Dergisi, 4(7), 14-36.
• Kurian, G. T. (2011). Croatian Christianity. G. Kurian (Ed). The Encyclopedia of Christian Civilization içinde. Wiley-Blackwell
• Motyl, A. J. (2001). Encyclopedia of nationalism, Two-volume set. Academic Press
• Ognyanova, I. (2009). Religion and church in the ustasha ıdeology. Croatica Christiana Periodica, 33(64), 157-190.
• Perica, V. (2000). The catholic church and the making of the croatian nation, 1970–84. East European Politics and Societies 14, no. 3: 532–64.
• Perica, V. (2002). Balkan idols: Religion and nationalism in Yugoslav states. Religion and Global Politics. New York: Oxford University Press.
• Ramet, P. (1989). Religion and Nationalism in Yugoslavia, S. P. Ramet (Ed). Religion and Nationalism in Soviet and East European Politics içinde. Durham and London: Duke University Press.
• Schirrmacher, T. (2011). Counter-Reformation. G. Kurian (Ed). The Encyclopedia of Christian Civilization içinde. Wiley-Blackwell
• Smith, A. (2018). Seçilmiş halklar. İstanbul: Alfa Yayıncılık.
• Soper, J. C. ve Fetzer, J. S. (2018). Religion and nationalism in global perspective. Cambridge: Cambridge University Press.
• Spinka, M. (1933). Christianity in the Balkans A History of Christianity in the Balkans. A Study in the Spread of Byzantine Culture among the Slavs. Chicago: The American Society of Church History
• Stallaerts, R. (2009). Historical dictionary of Croatia. Scarecrow press.
• Matijević, M. (2006). Religious communities ın croatia from 1945 to 1991. Review of Croatian History, 2(1), 117-140.
• Tuncer, F. F. (2020). Hırvatistan'da din ve devlet. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 17-25.