İksîrü’s-seâdât fî esrâri’l-İbâdât Müslüman Türk tarihinin önemli
isimlerinden âlim, mutasavvıf, şair, kadı ve hükümdar olan Burhaneddin Ahmed
es-Sivasî tarafından h.798/m.1396 yılında Sivas’ta yazılmıştır. Bu eserde
varlık tasavvuru hakkında birbirini tamamlayan üç mukaddimenin ardından
ibadetlerin sırları açıklanmaktadır. Müellif ibadetlerin sırlarının insan
zihninde anlamlı bir bütünlüğe kavuşması için, ilk önce varlık, varlığın
mahiyeti ve hikmetini ele almış, daha sonra ayet ve hadislerden de istifade
ederek ibadetlerin sırlarını açıklamıştır. Kadı
Burhaneddin, ibadetlerin insana yönelik hikmetlerini itidal kavramını merkeze
alarak izah etmektedir. Ona göre insanı itidalden sapmalara karşı koruyacak en önemli vesile
ibadettir. Dinî emirlerin neden ve niçin vaz’ edildiğini ortaya koymak önemli
bir ilmî faaliyettir. Bu faaliyet, bütün dinî hükümleri kapsayacak kadar
geniştir. Dinin emirlerindeki hikmetler, güzellikler, maslahatlar ve faydalar
bu ilim sayesinde bilinir. Çalışmamızın temel referansı olan bu eser dinî emir
ve yasakların hikmetini açıklayan hikmetü’t-teşrî’ ilminin sahası içine dahil
edilebilir. Ortaya konulan bazı izahların tecellî ve zuhur nazariyesi göz
önünde bulundurularak değerlendirilmesi gerekir.
Kadı Burhaneddin İksîrü’s-seâdât ibadet hikmetü’t-teşrî itidal
İksîrü’s-seâdât fî esrâri’l-İbâdât was written by Burhaneddin Ahmed es-Sivasî who
is one of the most important figures of Turkish Islamic history and a scholar,
sufi, poet, judge and ruler on the year h.798/m.1396 in Sivas. In this book,
mysteries of the worship are explained after three complementary introductory chapters
regarding the conception of being. The author first deals with the being, its
nature and its reason in order to clarify the mysteries of the worship in human
mind with a meaningful framework. Then he explains the mysteries of worship by
means of verses from the Quran and hadiths. Kadı Burhaneddin interprets the
real meanings of worship for human being with the concept of poise. He thinks
that worship is the most important means that secure human being against
deviations from poise. Putting forward why the religious orders are imposed is
a scholarly activity and this activity is broad enough as comprising all
religious decrees. Wisdoms, beauties, benefits and utilities within religious
orders are known through this activity. This book which is the basic reference
of our paper can be included within the scope of the science of hikmetü’t-teşrî
(reason of legislation) that explains the causes behind the orders and
prohibitions of the religion. Some explanations put forward here should be
evaluated having regard to theories of appearance and manifestation.
Kadı Burhaneddin İksîrü’s-seâdât worship reason of legislation (hikmetü’t-teşrî) poise
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Din Araştırmaları |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2018 |
Gönderilme Tarihi | 18 Nisan 2018 |
Kabul Tarihi | 16 Mayıs 2018 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 4 Sayı: 1 |