LANGANDAUERNDES UNTERBLEIBEN DES VOLLZUGS BAUPLANUNGSRECHTLICH VORGESEHENER ENTEIGNUNGEN - RECHTSSCHUTZ DURCH VERPFLICHTUNGSKLAGEN?

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 283 - 306, 31.12.2020

Ahmet Yıldız

Öz

İMAR PLANLARINDA KAMUSAL KULLANIMA AYRILAN YERLERİN UZUN SÜRE KAMULAŞTIRILMAMASI KARŞISINDA ALMAN HUKUKUNDAN BİR ÇÖZÜM ÖNERİSİ: YÜKÜMLÜLÜK DAVASI

Öz

İmar planlarında kamusal kullanıma ayrılan yerlerin uzun süre kamulaştırılmaması, taşınmaz maliklerinin mülkiyet hakları bakımından bir ihlal teşkil etmektedir. Zira her ne kadar fiilen kamulaştırma veya el atma gerçekleşmemiş olsa da mülkiyet hakkının gerçekte kullanılması yönünden olumsuzluklar doğmaktadır. Bu sorunun çözümüne yönelik olarak yargısal koruma sağlanması bakımından ülkemizde geçmişten beri çeşitli içtihatlar geliştirilmiştir. Bununla birlikte, öğretide ve yargı kararlarında hukuki el atma olarak isimlendirilmiş olan bu sorunun çözümüne yönelik etkili ve tutarlı bir yargısal koruma yolu halen bulunabilmiş değildir. Yargısal korumanın etkili ve tutarlı bir şekilde sağlanabilmesi, idari yargı sistemimizde, sorunun özelliklerine uygun çözümler sunmaya elverişli usullerin ve dava türlerinin bulunmasına bağlıdır. Alman idari yargılama hukukuna özgü bir dava türü olan yükümlülük davası, hukuki el atma ve benzeri özellikteki hukuki sorunlar için uygun bir çözüm sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hukuki el atma, yargısal koruma, idari dava türleri, Alman idari yargılama hukuku, yükümlülük davası

LONGLASTING NON-EXECUTION OF EXPROPRIATIONS INTENDED BY DEVELOPMENT PLANS – JUDICIAL PROTECTION BY THE ACTION FOR OBLIGATION?

Öz

It constitutes a violation of the property right, when the real properties intended to be expropriated by development plans, however the expropriations are not executed for a long time. In this case, even though there is not any actual expropriation or confiscation, there are practical limitations in the use of the property right. Difficulties in selling the real property is an example. Various solutions have been developed by the jurisprudence in Turkey since the past, in terms of providing judicial protection against this problem. It has been named as “de jure confiscation” by the courts and the doctrine. However, an effective and noncontradictory way of judicial protection has not yet been found to solve this problem. Such judicial protection depends on the existence of appropriate procedures and types of legal actions in the administrative procedure law system. These procedures should be able to offer solutions, which are appropriate to the nature of the problem. The action for obligation, a type of legal action specific to German administrative procedure law, offers a suitable solution for de jure confiscation and legal problems of similar nature.

Anahtar Kelimeler

De jure confiscation, judicial protection, types of administrative legal actions, German administrative procedure law, action for obligation

Kaynakça

• AKYILMAZ, Bahtiyar/SEZGİNER, Murat/KAYA, Cemil, Türk İdare Hukuku, 9. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara, 2018.
• ATAY, Ender Ethem, “Kuvvetler Ayrılığı İlkesi Uyarınca Yürütme Yargı Ayrılığı ve İdari Yargı Denetiminin Niteliği”, Danıştay ve İdari Yargı Günü 140. Yıl, Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu Yayınları, 2008, s. 123-148.
• AZRAK, Ali Ülkü, “İdari Yargı Denetiminin Sınırı Olarak İdarenin Takdir Yetkisi”, İdare Hukuku İlimleri Dergisi, Y. 6, S. 1-3, Aralık 1985, s. 17-28.
• ÇAĞLAYAN, Ramazan, İdari Yargı Kararlarının Sonuçları ve Uygulanması, Asil Yayın Dağıtım, 3. Baskı, Ankara, 2004.
• DETTERBECK, Steffen, Allgemeines Verwaltungsrecht mit Verwaltungsprozessrecht, 15. Auflage, München, Verlag C.H. Beck, 2017.
• DURAN, Lütfi, “İdari İşlem Niteliğinde Yargı Kararlarıyla Vergi Davalarının Çözümü (I)”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 20, Sayı 4, Aralık 1987, s. 1-17.
• ERBGUTH, Wilfried/GUCKELBERGER, Anette, Allgemeines Verwaltungsrecht mit Verwawltungsprozessrecht und Staatshaftungsrecht, 9. Auflage, Baden-Baden, Nomos, 2018.
• ERKUT, Celal, “İdari Yargıya Başvuru Haklarının Sınırı ve İdari Davaların Kapsamı”, 2000 Yılında Danıştay İdari Yargı Sempozyumu, Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu Yayınları, 2000, s. 89-93.
• GORNİNG, Gilbert/DEPENHEUER, Otto/BECKER, Ulrich/BRENNER, Micheal/HUBER, Peter Michael, Kommentar zum Grundgesetz, 6., vollständig neu-arbeitete Auflage, München, Franz Vahlen, 2010.
• GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref, Yönetsel Yargı, Turhan Kitabevi, 35. Baskı, An- kara, 2016.
• GÖZÜBÜYÜK, Şeref, “İptal Davasının Sonuçları”, Yavuz ABADAN’a Armağan, Ankara, 1969.
• GÖZÜBÜYÜK, Şeref/TAN, Turgut, İdare Hukuku Cilt II, 8. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2016.
• GÜRAN, Sait, “İdari Yargı Denetiminin Kapsamı ve Sınırları”, Danıştay ve İdari Yargı Günü 140. Yıl, Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu Yayınları, 2008, s. 57-61.
• HOFMANN, Hans(Hrsg.)/HOPFAUF, Axel(Hrsg.) v.d., Kommentar zum Grundgesetz, 12. Auflage, Lavis, Carl Heymanns, 2011.
• HUFEN, Friedhelm, Verwaltungsprozessrecht, 10. Auflage, München, Verlag C.H. Beck, 2016.
• IPSEN, Jörn, Allgemeines Verwaltungsrecht, 5., neu bearbeitete Auflage, Berlin, Carl Heymanns, 2007.
• KAYA, Cemil, İdarenin Takdir Yetkisi ve Yargısal Denetimi, On İki Levha Yayıncılık, 2. Baskı, İstanbul, 2014.
• KAYA, Cemil, İdari Yargı Kararlarının Uygulanması Konusunda Danıştay’ın Yaklaşımı, Legal, İstanbul, 2011.
• ÖZAY, İl Han, Günışığında Yönetim II Yargısal Koruma, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2004.
• SARICA, Ragıp, İdari Kaza, Cilt, 1, İdari Davalar, Kenan Matbaası, İstanbul, 1949.
• SCHMİDT, Rolf, Verwaltungsprozessrecht, 18. Auflage, Hamburg, Verlag Dr. Rolf Schmidt, 2016.
• ULER, Yıldırım, İdari Yargıda İptal Kararlarının Sonuçları, Sevinç Matbaası, Ankara, 1970.
• WÜRTENBERGER, Thomas, Verwaltungsprozessrecht, 3. neu bearbeitete Auflage, München, Verlag C.H. Beck, 2011.
• YILDIRIM, Turan/YASİN, Melikşah/KAMAN, Nur/ÖZDEMİR, Eyüp/ÜSTÜN, Gül/OKAY TEKİNSOY, Özge, İdare Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, Güncelleştirilmiş 7. Baskı, İstanbul, 2018.