Özgürlük ve Anayasa Hegel’den Gans’a

Yıl 2021, Cilt 3, Sayı 2, 171 - 188, 28.12.2021

Norbert WASZEK Çevirmen: Buğrahan FERTELLİOĞLU

Öz

Hegel için özgürlük ne dolaysız, verili bir durum, ne de yarı otomatik bir gelişimin sonucudur. Özgürlük daha ziyade uzun mücadelelerin o çok istenen neticesidir. Öyle mücadeleler ki bünyelerinde yalnızca her neviden gerileme barınmaz, burada tüm zaferler de her an için tehlike altında ve korunmaya muhtaçtır. Hegel, kendi Tarih Felsefesinde dünya tarihinin spekülatif kavrayışını “özgürlük bilincinde ilerleme” olarak görür (TWA 12, 32). Bu tasarım, Hegel felsefesinin, bir yandan akla uygun olanı açıklayıp bu sayede güçlendirerek, diğer yandan ise çoktan kuşatılmış akıldan arta kalan ne varsa damgalayarak, özgürlüğün gerçekleştirilebilir olmasına sunduğu etkili katkıyı ihtiva eder. Dolayısıyla gelecek Hegel için açıktır: Özgürlük bilincinde başkaca ilerlemeler gerçekleşebilir, fakat ayrıca özgürlüğün baskı ya da tehdit altında olduğu durumlar da meydana gelebilir. Başka bir deyişle, özgürlük, tehlike altındaki bir kazanımdır, kazanılmış olan ne varsa aynı şekilde kaybedilebilir. Bu nedenle ister filozof isterse yurttaş olsun, Hegelci olan bitenin dışında kalamaz. Bilakis o, çağının politik tartışmalarına ve anlaşmazlıklarına müdahil olacaktır.

Anahtar Kelimeler

özgürlük, anayasa, hegel, gans

Kaynakça

• Norbert Waszek, Freiheit und Verfassung. Von Hegel zu Gans, ARSP: Archiv für Rechts- und Sozialphilosophie, 1992, Cilt. 78, No. 4 (1992), s.: 460-471.