BANKACILIK SEKTÖRÜNDE DİJİTAL DÖNÜŞÜM: AÇIK BANKACILIK VE UYGULAMALARINA İLİŞKİN KAVRAMSAL BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 10 - 28, 29.04.2021

Dilara Demirez Duygu Gür Eda Yaşa Özeltürkay

Öz

Günümüzde bankalar artık teknolojik alt yapı ve imkanlardan ileri düzeyde faydalanmaktadır. Özellikle bankacılık sektörü açısından verinin demokratikleşmesi olarak adlandırılan açık bankacılık kavramı çerçevesinde sunulan çeşitli uygulamalar ve ara yüzler ile izinli olarak verilerin paylaşılmasıyla, üçüncü parti kurumların finansal hizmet geliştirmesine izin verilmektedir. Benzer bir ifadeyle açık bankacılık, bankalarda mevcut olan müşteri finansal verilerinin, müşterilerden izin alınarak üçüncü kişiler ile paylaşılması olarak da ifade edilebilir. Önümüzdeki yıllarda, daha fazla uygulanabilir hale geleceği tahmin edilen açık bankacılık ile çok daha gelişmiş finansal uygulamalar ve finansal hizmetlerin hayatımıza gireceği tahmin edilmektedir. Hem pazarın rekabeti ve şeffaflığı, hem de tüketicilere sunulan ürün ve hizmetlerin çeşitlendirilmesi amacıyla bu tür kavramlara dayanan yaklaşımlar daha sık uygulanmaya başlanmıştır. Bu çalışmanın amacı, “açık bankacılık” kavramı çerçevesinde, bankacılık sektöründeki dijital dönüşümü ve teknolojik inovasyonları incelemektir. Bu bağlamda bankaların tüketicilerin kullanımına yönelik sunduğu uygulamalar özetlenmiştir. Ayrıca dijital bankacılık sektöründe yapılan çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Açık Bankacılık, Dijital Bankacılık, Fintek, PSD2, API.

Kaynakça

• Artun, T. (1980). İşlevi-Gelişimi-Özellikleri Ve Sorunlarıyla Türkiye'de Bankacılık. İstanbul: Tekin Yayınevi.
• Akıncı, A. (2011). Sürdürülebilir Rekabet Üstünlüğünün Sağlanmasında İnovasyonun Üretim Maliyetlerine Etkisi ve Ampirik Bir Uygulama (Master's thesis).
• Aksoy, B. ve Bilgel, D. (2019). Finansal Teknoloji Şirketleri ve Geleceğin Bankacılığı: Açık Bankacılık. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (17), 1097-1105.
• Anyfantaki, S. (2016). The Evolution of Financial Technology. Economic Bulletin, 44, 47-62
• Avrupa Birliği. (2005), Oslo Kılavuzu: Yenilik Verilerinin Toplanması ve Yorumlanması için İlkeler, https://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_files/BTYPD/kilavuzlar/Oslo_Presentation.pdf
• Aydın, N. (2006). Bankacılık Uygulamaları. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Baker, W.E. ve Sinkula, J.M. (2002), “Market orientation, learning orientation and product innovation: delving into the organization’s black box”. Journal of Market Focus Management, 5(1) 5-23
• Bilgel, D. ve Aksoy, B. (2019). Finansal Teknoloji Şirketleri ve Geleceğin Bankacılığı: Açık Bankacılık. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (17), 1097-1105.
• Brodsky, L., ve Oakes, L. (2017). Data Sharing And Open Banking. McKinsey & Company.1097-1105.
• Camelia, F.L. (2018). Investigating the Perception of Fin-Techs: Disruptive Innovation in the Banking Industry? European Master in Business Studies
• Chan, R. S. O. (2020). Open Banking: does it open up a new way of banking? A case of financial technology adoption from a consumer's perspective (Doctoral dissertation).
• Charitou, Constantinos ve Markides, Constantinos (2003). Responses to Disruptive Strategic Innovation. Sloan Management Review 44(2):55–63.
• Chesbrough, H. W. (2011). Bringing open innovation to services. MIT Sloan Management Review, 52(2), 85.
• Cingöz, A. and Akdogan, A.A. (2013), “Strategic flexibility, environmental dynamism, and innovation performance: an empirical study”. Social and Behavioral Sciences, 99(1), 582-589
• Çağıl, G. ve Candemir, G. (2020). Türk Bankacılık Sektörünün FinTek’ler Karşısında A’WOT Analizi. Maliye ve Finans Yazıları, (113), 207-238.
• Çelik, S. B., ve Mangır, F. (2020). Bankacılık Sektörünün Dijitalleşmesi: Dünyada ve Türkiye'de Durum Analizi. Cyberpolitik Journal, 5(10), 260-282.
• Damanpour, F., ve Gopalakrishnan, S. (2001). The dynamics of the adoption of product and process innovations in organizations. Journal of Management Studies, 38(1), 45-65
• De Jong, M., ve van Dijk, M. (2015). Disrupting beliefs: A new approach to business-model innovation. McKinsey Quarterly, 3(3), 1-10.
• Deloitte (2017). How To Flourish In An Uncertain Future: Open Banking, 1-28.
• Demirel, A. C. (2017). Dijital bankacılık ve Türkiye'deki mevcut durumunun analizi (Master's thesis, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Demirkaya, H., ve Zengin, R. (2014). Hizmet inovasyonu ve bir uygulama örneği. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi, Cilt:2 Sayı:106-116
• Ettlie, J. E., ve Rosenthal, S. R. (2011). Service versus manufacturing innovation. Journal of Product Innovation Management, 28(2), 285-299.
• Fintech İstanbul (2019), Dünyada ve Türkiye’de Açık Bankacılık: Bankacılığın Geleceği. Rumi Matbaacılık, İstanbul.
• Giambelluca, G., ve Masi, P. (2016). The Regulatory Machine: An Institutional Approach to Innovative Payments in Europe. In Bitcoin and Mobile Payments, 3-25. Palgrave Macmillan, London.
• Greco, M., Grimaldi, M. ve Cricelli, L. (2015), “Open innovation actions and innovation performance: a literature review of European empirical evidence”, European Journal of Innovation Management, 18(2), 150-171
• Gozman, D., Hedman, J., ve Olsen, K. S. (2018). Open Banking: Emergent Roles, Risks & Opportunities. Twenty-Sixth European Conference on Information Systems (ECIS2018), 1-15.
• Guibaud, S. (2015). How to Develop a Profitable, Customer-Focused Digital Banking Strategy: Open Banking Services and Developer-Friendly APIs. Journal of Digital Banking, 1(1), 6-12.
• Ivatury, G., ve Mas, I. (2008). The early experience with branchless banking. CGAP Focus Note, (46). Kang, J. Mobile payment in Fintech environment: trends, security challenges, and services. Hum. Cent. Comput. Inf. Sci. 8, 32 (2018). https://doi.org/10.1186/s13673-018-0155-4
• KPMG (2017). Value of Fintech. https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/uk/pdf/2017/10/value-of-fintech.pdf
• KPMG(2019).Fintech 100 Leading Global FinTech Innovators. https://h2.vc/f100/#page_holder
• Lee, I., ve Shin, Y. J. (2018). Fintech: Ecosystem, business models, investment decisions, and challenges. Business Horizons, 61(1), 35-46.
• Leong, E. (2020). Open Banking: The Changing Nature of Regulating Banking Data-A Case Study of Australia And Singapore. Banking & Finance Law Review, (35.3), 443-469.
• Lyons, R. K., Chatman, J. A., ve Joyce, C. K. (2007). Innovation in services: Corporate culture and investment banking. California management review, 50(1), 174-191.
• Mansfield-Devine, S. (2016). Open Banking: Opportunity And Danger. Computer Fraud & Security, 8-13.
• Markides, C. (2006). Disruptive innovation: In need of better theory. Journal of product innovation management, 23(1), 19-25.
• Mullan, J., Bradley, L., ve Loane, S. (2017). Bank adoption of mobile banking: stakeholder perspective. International Journal of Bank Marketing.
• Omarini, A. (2015). Retail Banking. Business Transformation and Competitive Strategies for the Future. London: Palgrave MacMillan Publishers
• Omarini, A. E. (2018). Banks And Fintechs: How To Develop a Digital Open Banking Approach For The Bank’s Future. International Business Research; 11(9), 23-36.
• Open Banking Implementation Entity ( 2021). What is open banking. www.openbanking.org.uk/customers/what-is-open-banking. Erişim tarihi: 01.09.2020.
• Open Banking Implementation Entity (Ocak 2021) Three years since PSD2 marked the start of Open Banking, the UK has built a world-leading ecosystem. https://www.openbanking.org.uk/about-us/latest-news/three-years-since-psd2-marked-the-start-of-open-banking-the-uk-has-built-a-world-leading-ecosystem/
• Passi, L. F. (2018). An Open Banking Ecosystem To Survive The Revised Payment Services Directive: Connecting İnternational Banks and FinTechs with the CBI Globe Platform. Journal of Payments Strategy & Systems, 12(4), 335-345.
• Phoon, Kok Fai ve Koh, Cher Chiew Francis (2018). Robo-advisors and wealth management. Journal of Alternative Investments. 20, (3), 79-94. Research Collection Lee Kong Chian School Of Business. Available at: https://ink.library.smu.edu.sg/lkcsb_research/6502
• Politou, E., Alepis, E. ve Patsakis, C. (2019). Profiling Tax and Financial Behaviour With Big Data Under the GDPR. Computer Law & Security Review, 35, 306–329
• Premchand, A.ve Choudhry, A. (2018, February). Open Banking & APIs for Transformation in Banking. In 2018 International Conference on Communication, Computing and Internet of Things (IC3IoT),25-29. IEEE.
• PWC (2020). Açık Bankacılık: Dünya ve Türkiye. https://www.pwc.com.tr/tr/sektorler/bankacilik/pdf/acik-bankacilik-dunya-ve-turkiye-v2.pdf. Erişim tarihi: 10.02.21.
• Skinner, C. (2014). Digital bank: Strategies to launch or become a digital bank. Marshall Cavendish International Asia Pte Ltd.
• Şahin, B. Ş. ve Cantürk, B. C. Türkiye’deki Hukuki Altyapı ve Ödeme Hizmetleri Yönergesi 2 Bağlamında API Teknolojisi ve Açık Bankacılık. Maliye ve Finans Yazıları, (114), 149-148.
• Taştan, F. G., ve Saruhan, U. (2020). Açık Bankacılık: Kişisel Verilerin Korunmasına Bir Tehdit Mi?. Academia.edu, 1-44 (Yayın Tarihi: 4 Kasım 2020).
• Treasury and Risk (2017). Banking Technology as Competitive Advantage. Treasury & Risk September 2017 Special Report, 1-7.
• Wewege, L., Lee, J., ve Thomsett, M. C. (2020). Disruptions and Digital Banking Trends. Journal of Applied Finance and Banking, 10(6), 15-56.
• YuSheng, K., ve Ibrahim, M. (2019). Service innovation, service delivery and customer satisfaction and loyalty in the banking sector of Ghana. International Journal of Bank Marketing. 37 (5), 1215-1233
• Zachariadis, M. ve Ozcan, P. (2017). The API Economy And Digital Transformation in Financial Services: The Case Of Open Banking. Working Paper, 1-29.
• Zomerdijk, L. G., ve Voss, C. A. (2011). NSD processes and practices in experiential services. Journal of Product Innovation Management, 28(1), 63-80