Değer Eğitiminde Okul ve Ailenin Rolüne İlişkin Sınıf Öğretmenlerinin ve Velilerinin Görüşleri

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 204 - 228, 31.12.2021

Büşra Kolay Seher Yarar Kaptan

Öz

Bu araştırmanın amacı, okul aile iş birliği ile değerler eğitimine yönelik öğretmen ve velilerin görüşlerini incelemektir. Genel tarama modelinde tasarlanan bu araştırmanın çalışma grubunu Rize merkez ilçesine bağlı ilkokullarda çalışan farklı kıdeme sahip eşit sayıda sınıf öğretmenleri ve onların velileri oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen “Öğretmen Görüşme Formu” ve “Veli Görüşme Formu” olmak üzere iki farklı araç kullanılmıştır. Öğretmen görüşme formu, araştırmacı tarafından öğretmenlerden doğrudan elde edilirken; veli görüşme formu ise öğrenciler aracılığıyla velilerden dolaylı olarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde içerik analizi ve betimsel analizden yararlanılmıştır. Araştırma bulgularına göre; okul aile işbirliği kapsamında gerçekleştirilen organizasyonlarda en yüksek katılım gösteren sınıf öğretmenlerinin 6-10 yıl kıdeme sahip öğretmenler olduğu belirlenmiştir. Bununla beraber 11-20 yıl ve 21 yıl ve üzeri kıdeme sahip sınıf öğretmenlerinin çok büyük bir kısmı, akademik durum dışında velileri ile iletişime geçtiğini ifade etmişlerdir. Sınıf öğretmenleri okulda verilen değer eğitiminin veliler üzerinde olumlu etkiye sahip olduğunu dile getirirken veliler ise okulda öğrenilen değerlerden ev ortamına en fazla yansıyan değerlerin saygı, sevgi, sorumluluk, yardımseverlik, paylaşma ve dürüstlük değerleri olduğunu ifade etmişlerdir. Sınıf öğretmenleri, okulda verilen değerler eğitiminin aileler tarafından desteklenmesi için farklı öneriler sunmuşlardır. Araştırma sonucunda değerler eğitiminde tüm paydaşlar arasında iş birliğinin önemi ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda öğretmenlerin, öğrencileri ve aileleri ile gerçekleştireceği etkinliklerin daha kapsayıcı faaliyetler olması, velilerin etkinliklere katılmaları için motive edilmeleri ve değer eğitimi bağlamında okul- aile İş birliğinin okul çevresinde farklı ve devamlı etkinliklerle gerçekleştirilmesini sağlayacak projeler düzenlemesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Aile, okul-aile işbirliği, değer eğitimi

Opinions of Classroom Teachers and Parents Regarding The Role of School and Family in Value Education

Öz

The aim of this research is to examine the views of teachers and parents on values education with school-family cooperation. The study group of this research, which was designed in the general screening model, consists of classroom teachers of different seniority and their parents in Rize. Two different tools, "Teacher Interview Form" and "Parent Interview Form” were used as data collection tools in the research. Content analysis and descriptive analysis were used in the analysis of the data. According to the research findings; It has been determined that the classroom teachers with the highest participation in the organizations held within the scope of school-family cooperation are those with 6-10 years of seniority. However, most of the classroom teachers with 11-20 years and 21 years and more seniority stated that they communicate with their parents outside of academic situations. While the classroom teachers stated that the values education given at school had a positive effect on the parents, the parents stated that the values learned at school that were most reflected in the home environment were the values of respect, love, responsibility, helpfulness, sharing and honesty. As a result of the research, the importance of cooperation among all stakeholders in values education has emerged. In this context, it can be suggested that the activities that teachers will carry out with their students and families should be more inclusive, motivate parents to participate in activities, and organize projects that will enable school-family cooperation to be carried out with different and continuous activities in the context of values education

Anahtar Kelimeler

Family, school-family cooperation, value education

Kaynakça

• Acosta, R.M. & Hutchison, M. (2019). Dünyanın en mutlu çocukları. The Kitap Yayınları.
• Aydın, M. Z. (2010). Okulda çalışan herkesin görevi olarak değerler eğitimi. 28.11.2019 tarihinde https://www.okuloncesi.net/upload/dosyalar/20111113/2300/2010,22.doc adresinden erişilmiştir.
• Baş, N. (2011). Hikâye temelli eğitim programının 60-72 aylık çocukların sorumluluk ve işbirliği becerilerinin gelişimine etkisinin incelenmesi (Tez No. 298623). [Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Bayırlı, H., Doruk, O. & Tüfekci, A. (2020). Öğretmenlerin değerler eğitimi hakkındaki görüşleri: Afyonkarahisar örneği. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi – Journal of Qualitative Research in Education, 8(3), 865-894. http://dx.doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1
• Berg, B. L., & Lune, H. (2015). Görüşmeye tiyatral bir bakış. (8. Baskı). İçinde Aydın, H. (Ed.), Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (İ. Som ve G. Ekşi, Çev.) (ss.129-188). Eğitim Kitabevi.
• Çalık, C. (2007). Okul-çevre ilişkisinin okul geliştirmedeki rolü: Kavramsal bir çözümleme, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(3), 123-139, http://www.gefad.gazi.edu.tr/tr/pub/issue/6749/90743
• Çalışandemir, F. , & Altun, M. (2019). Karakter ve değerler eğitimi. İçinde Ersoy, A.F., & Ünüvar P. (Ed.), Erken çocuklukta değerler eğitimi (ss. 115-134). Anı Yayıncılık.
• Çelikten, M. (2006). Kültür ve öğretmen metaforları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(21), 269-283. https://dergipark.org.tr/tr/pub/erusosbilder/issue/23754
• Çetingöz, D. (2015). Okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının değerler eğitimde öğretmenin rolüne ilişkin görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19 (3), 33-52. https://dergipark.org.tr/tr/download/issue-file/11489
• Faber, A. & Mazlish, E. (2020). Konuş ki dinlesin dinle ki konuşsun. Doğan Egmont Yayıncılık.
• Glesne, C. (2013). Nitel araştırmaya giriş (3. Baskı). (Çev. Ed. Ersoy, A. & Yalçınoğlu, P.). Anı Yayıncılık.
• Gordon, T. (2006). Etkili öğretmenlik eğitimi. Sistem Yayıncılık.
• Gökçek, B. S. (2007). 5–6 yaş çocukları için hazırlanan karakter eğitimi programının etkisinin incelenmesi (Tez No. 210279). [Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Güler, A., Halıcıoğlu, M. B. & Taşğın, S. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma (2. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Hökelekli, H. (2013). Ailede, okulda, toplumda değerler psikolojisi ve eğitimi. Timaş Yayınları.
• Kağıtçıbaşı, Ç. & Cemalcılar, Z. (2016). Dünden bugüne insan ve insanlar. Evrim Yayınevi.
• Kerem Aktan E., & Kamaraj, I. (2006). Erken çocukluk dönemi “barış” değerine evrensel bir bakış III. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 81-92. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunikkefd/issue/2774
• Neslitürk, S., Özkal, N., & Dal S., (2015), 5-6 Yaş çocuklarının değer kazanım süreçlerine anne değerler eğitimi programının etkisi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (3), 883-889. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mersinefd/issue/17398
• Ok, S. (2016). Okul öncesi eğitimde anne babaların ve öğretmenlerin okul aile iş birliği hakkındaki görüşlerinin incelenmesi (Tez No. 481890). [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Siegel, D.J. & Bryson, T.P. (2020). Bütün beyinli çocuk. Diyojen Yayıncılık.
• Sönmez, V. (2003). Öğretmenlik mesleğine giriş (3. Baskı). Anı Yayıncılık.
• Ulusoy, K. & Dilmaç, B. (2015). Değerler eğitimi. (3. Baskı). Pegem Akademi.
• Uzmen, S., & Mağden, D. (2002). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden altı yaş çocuklarının prososyal davranışlarının resimli çocuk kitapları ile desteklenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 15, 193-212. https://dergipark.org.tr/tr/pub/maruaebd/issue/371
• Uzun, M., & Köse, A. (2017). Okul öncesi eğitimde değerler eğitiminin uygulanmasına yönelik öğretmen görüşleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (23), 305-338. https://dergipark.org.tr/tr/pub/befdergi/issue/30012
• Yaşar, Ş., & Çengelci, T. (2012). Sosyal Bilgiler Dersinde Değerler Eğitimine İlişkin Bir Durum Çalışması. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 3(9), 1-23. http://www.ijoess.com/OncekiSayilarDetay.aspx?Sayi=9
• Yavuzer, H. (2016). Okul çağı çocuğu (19. Basım). Remzi Kitabevi.
• Yazıcı, K. (2006). Değerler eğitimine genel bir bakış. Türklük Bilimi Araştırmaları, 19, 499-522. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tubar/issue/16960
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.