Türkiye’de Arazi Kullanımı ve Ekonomik Kalkınma

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 24 - 32, 12.12.2019

Muzaffer Can İban

Öz

Bu çalışma, arazi yönetiminin en önemli bileşenlerinden biri olan arazi kullanımı ile ekonomik kalkınma arasında bir ilişki kurmaktadır. Ekonomik kalkınmanın, mülkiyet / arazi kullanımı ile olan ilişkisi, çeşitli düşünürlerin ve modern ekonomistlerin görüşlerine değinilerek irdelenmektedir. Yapılan literatür taraması sonucunda, ekonomik kalkınmanın çağımız koşullarında mülkiyet biriktirme ile sağlanamayacağı ve doğru arazi kullanımının ekonomik kalkınmayı güçlendireceği sonucuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda, ülkemizin bölgeleri arasındaki ekonomik gelişmişlik farklılıklarını azaltmaya yönelik olarak gerçekleştirilen bölgesel kalkınma çalışmalarını destekleyecek arazi kullanım politikaları sunulmuştur. Kalkınma ajanslarının hazırladığı bölge planları ve merkezi hükümetin ortaya koyduğu stratejik belgeleri geliştirmeye yönelik olarak sunulan bu arazi kullanımı politikaları, literatürde sunulan içerik ile karşılaştırılarak, bölgesel kalkınma çalışmalarına yeni tartışma konuları ortaya koymaktadır. Bu önermelerin içerisinde en önemlisi de, arazi kullanımının yönetilebildiği konumsal veri altyapılarının kullanımı ve geliştirilmesidir.

Anahtar Kelimeler

arazi yönetimi, arazi kullanımı, ekonomik kalkınma, bölgesel kalkınma, kalkınma ajansları, konumsal veri altyapıları

Kaynakça

• Acemoglu, D., Johnson, S. ve Robinson, J. A. (2001). The Colonial Origins of Comparative Development: An Empirical Investigation. American Economic Review, 91(5), 1369–1401. doi:10.1257/aer.91.5.1369
• Aksu, O. ve Iban, M. C. (2019). Considerations on the land management system approach in Turkey by the experiences of a case study. Survey Review, 51(364), 87–96. doi:10.1080/00396265.2017.1383711
• Altınbaş, S., Doğruel, F. ve Güneş, M. (2002). Türkiye’de Bölgesel Yakınsama: Kalkınmada Öncelikli İller Politikası Başarılı mı? VI. ODTÜ Uluslararası Ekonomi Kongres içinde (ss. 11–14).
• Aslan, İ. K. (2005). Bölgesel kalkınma farklılıklarının giderilmesinde etkin bir araç: bölgesel planlama ve bölgesel kalkınma ajansları. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(23), 275–294.
• Bazin, M. ve De Tapia, S. (2012). La Turquie: Géographie d’une puissance émergente. Paris, France: Armand Colin.
• Berköz, L. (2005). Locational Determinants of Foreign Investors in Istanbul. Journal of Urban Planning and Development, 131(3), 140–146. doi:10.1061/(ASCE)0733-9488(2005)131:3(140)
• Brittanica. (2018). Economic Development. 18 Ekim 2018 tarihinde https://www.britannica.com/topic/economic-development adresinden erişildi.
• Business Dictionary. (2019). Economic Development. 1 Aralık 2019 tarihinde http://www.businessdictionary.com/definition/economic-development.html adresinden erişildi.
• Çete, M. ve Yomralıoğlu, T. (2009). Türkiye İçin Bir Arazi İdare Sistemi Yaklaşımı. Harita Kadastro Mühendisliği Dergisi, 100, 33–43.
• Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi. (2019). Invest in Turkey - Başarı Öyküleri. 1 Aralık 2019 tarihinde http://v1.invest.gov.tr/tr-TR/successstories/Pages/SuccessStories.aspx adresinden erişildi.
• De Soto, H. (2000). The Mystery of Capital: Why Capitalism Triumphs in the West and Fails Everywhere Else. New York: Basic Books.
• Drucker, P. (2012). Post-Capitalist Society. Routledge. doi:10.4324/9780080938257
• Dulupçu, M. A., Karaöz, M., Sungur, O. ve Ünlü, H. (2015). Cluster(ing) Policies in Turkey: The Impact of Internationalization or the Imitation of Internationals. Entrepreneurship, Human Capital, and Regional Development içinde (C. 31, ss. 239–262). doi:10.1007/978-3-319-12871-9_12
• Dünya Bankası. (2008). World Development Report 2008: Agriculture for Development. Washington D.C.
• Farmer, L. (2015). How Does a Landlocked State Attract a Global Economy? Governing. 1 Aralık 2019 tarihinde https://www.governing.com/topics/finance/gov-how-does-landlocked-state-build-global-economy.html adresinden erişildi.
• Feder, G. ve Nishio, A. (1998). The benefits of land registration and titling: Economic and social perspectives. Land Use Policy, 15(1), 25–43. doi:10.1016/S0264-8377(97)00039-2
• Feldman, M. ve Zoller, T. D. (2012). Dealmakers in Place: Social Capital Connections in Regional Entrepreneurial Economies. Regional Studies, 46(1), 23–37. doi:10.1080/00343404.2011.607808
• Gallup, J. L., Sachs, J. D. ve Mellinger, A. D. (1999). Geography and Economic Development. International Regional Science Review, 22(2), 179–232. doi:10.1177/016001799761012334
• Green, M. . ve McNaughton, R. B. (1995). The Location of Foreign Direct Investment: Geographic and Business Approaches. London: Avebuty.
• Hazine Müsteşarlığı. (2017). Ekonomik Göstergeler. 1 Aralık 2019 tarihinde https://www.hmb.gov.tr/ekonomik-gostergeler adresinden erişildi.
• Iban, M. C. (2019). Türkiye Arazi Kullanımına Yönelik Konumsal Veri Altyapısının Modellenmesi. Okan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi.
• Iban, M. C. ve Aksu, O. (2019). A model for big spatial rural data infrastructure in Turkey: Sensor-driven and integrative approach. Land Use Policy, 104376. doi:https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2019.104376
• Jones, J. (2016). Foreign Direct Investment and the Regional Economy. Routledge. doi:10.4324/9781315582764
• Kalkınma Bakanlığı Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü. (2011). İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (SEGE). 1 Aralık 2019 tarihinde http://www3.kalkinma.gov.tr/DocObjects/View/15310/SEGE-2011.pdf adresinden erişildi.
• Keskin, H. ve Sungur, O. (2010). Bölgesel Politika Ekseninde Yaşanan Dönüşüm: Türkiye’de Kalkınma Planlarında Bölgesel Politikaların Değişimi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2010(21), 271–293. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sufesosbil/issue/11416/136366 adresinden erişildi.
• Laulajainen, R. ve Stafford, H. A. (1995). Corporate Geography. The GeoJournal Library (C. 31). Dordrecht: Springer Netherlands. doi:10.1007/978-94-017-1181-4
• Mariotti, S. ve Piscitello, L. (1995). Information Costs and Location of FDIs within the Host Country: Empirical Evidence from Italy. Journal of International Business Studies, 26(4), 815–841. doi:10.1057/palgrave.jibs.8490821
• Miller, F. D. (1997). Nature, Justice, and Rights in Aristotle’s Politics. Oxford University Press. doi:10.1093/019823726X.001.0001
• Myers, D. (2018). Economics and Property. Routledge. doi:10.1201/9780429433375
• Nielsen, B. B., Asmussen, C. G. ve Weatherall, C. D. (2017). The location choice of foreign direct investments: Empirical evidence and methodological challenges. Journal of World Business, 52(1), 62–82. doi:10.1016/j.jwb.2016.10.006
• Oktay, F. (2017). Çin: Yeni Büyük Güç ve Değişen Dünya Dengeleri (2. Baskı.). İş Bankası Kültür Yayınları.
• Öz, M. Y., Durdu, H. ve Aktaş, Ç. (2019). Tapu Kadastro Bilgi Sistemi için INSPIRE Uyumlu Arazi Kullanım Modeli. TMMOB 6. Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi içinde . Ankara.
• Ozaslan, M., Dincer, B. ve Ozgur, H. (2006). Regional disparities and territorial indicators in Turkey: Socio-economic Development Index (SEDI). 46th Congress of the European Regional Science Association (ERSA): Enlargment, Southern Europe, and the Mediterranean içinde . Volos, Greece.
• Paul, E. F. (2017). Property Rights and Eminent Domain. Routledge. doi:10.4324/9781315127545
• Pejovich, S. (1990). The Economics of Property Rights: Towards a Theory of Comparative Systems. International Studies in Economics and Econometrics (C. 22). Dordrecht: Springer Netherlands. doi:10.1007/b102393
• Polasky, S., Nelson, E., Camm, J., Csuti, B., Fackler, P., Lonsdorf, E., … Tobalske, C. (2008). Where to put things? Spatial land management to sustain biodiversity and economic returns. Biological Conservation, 141(6), 1505–1524. doi:10.1016/j.biocon.2008.03.022
• Sachs, J. D. (2015). The Age of Sustainable Development. New York City: Columbia University Press.
• Sachs, J. D., Mellinger, A. D. ve Gallup, J. L. (2001). The Geography of Poverty and Wealth. Scientific American, 284(3), 70–75. doi:10.1038/scientificamerican0301-70 Strauss, L. (2014). Thoughts on Machiavelli. University of Chicago Press.
• Takım, A. (2011). Turkish Financial Policies in Development Plans Between 1960 and 1980. Maliye Dergisi, 10.
• Tekin, A. (2015). Küreselleşen Dünyada Bölgesel Kalkınma Dinamikleri, Kamu Politikaları ve Bölgesel Kalkınma Ajansları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (29). https://dergipark.org.tr/en/pub/dpusbe/issue/4771/65649#article_cite adresinden erişildi.
• TÜİK. (2001). Genel Tarım Sayımı Köy Genel Bilgileri. http://www.tuik.gov.tr/IcerikGetir.do%3Fistab_id%3D56 adresinden erişildi.
• Ülger, N. E. (2016). Arazi Yönetimi. İstanbul: YEM Yayınevi.
• Yavan, N. (2010). The Location Choice of Foreign Direct Investment Within Turkey: An Empirical Analysis. European Planning Studies, 18(10), 1675–1705. doi:10.1080/09654313.2010.504350