Öz
Perlit doğal olarak oluşan silis kökenli asidik özellikte volkanik bir kayaç türüdür. Perlitin en önemli özelliği belirli sıcaklıklarda ısıtıldığında genleşerek gözenekli hafif bir yapı oluşturmasıdır. Oluşan bu gözenekli ve hafif yapı perlite endüstriyel bir değer katmaktadır. Özellikle genleşmiş perlit yüksek ısı ve ses yalıtım özelliği olan hafif harç üretimlerinde kullanılan en hafif malzemelerden biri olup aynı zamanda yüksek ısı ve yangına karşıda en dayanıklı malzemelerden birisidir. Son yıllarda ülkemizde çok sayıda genleşmiş perlit üreten tesisler açılmıştır. Ancak bu perlitlerin genleşmesindeki etken parametrelerin neler olduğu konusunda yeterli bir bilimsel çalışmaya rastlanılmamıştır. Genellikle çalışmalar genleşmiş perlitlerin ana hammadde olarak kullanılması ile edilen ürünlerin teknik performans özelliklerini tespit etmek amaçlıdır. Bu nedenle ham perlitten genleştirilmiş perlit üretimi ve genleşmeye etken parametrelerin tespit edilmesi amacıyla bir dizi ARGE çalışması yürütülmüştür. Bu çalışmada bünye suyunu kaybetme derecesi olarak bilinen 450 0C’den başlayarak, 1050 0C’ye kadar 7 farklı sıcaklıkta genleştirme deneyleri yapılmıştır. Ham perlitin genleşmesini etkileyen önemli parametreler arasında, agrega tane boyutu, genleşme sıcaklığı ve genleşme süresi gelmektedir. Bu parametreler bağlamında hedef olan 250-400 kg/m3 arası birim hacim ağırlık değerlerinde genleşmiş perlit malzemesi elde etmek ve en uygun üretimi yapabilmek için gerekli koşullar incelenen parametrelere göre detaylı olarak açıklanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Ham perlit Genleşme Genleştirilmiş Perlit Birim Hacim Ağırlık
Kaynakça
- Referans [1] Türkiye Madenciler Derneği (TMD), Ağustos, 2015. Sektörden Haberler Bülteni, sayı, 57, İstanbul.
- Referans [2] Breese, Rıchard O.Y. and Barker, James, M. 1994. Perlite Industrial Minerals and Rocks, Society for Mining, Metallurgy and Exploration, Inc., Littleton, Colorado.
- Referans [3] Özgenç, İ. 1993. Perlitler içindeki suyun kimyasal yapısı ve bu yapının genleşme özelliğine etkisi. Jeoloji Mühendisliği Dergisi, s.42, 60-63, Ankara.
- Referans [4] Toraman, Y.Ö. vd. 2018. Mikro-perlit üretiminde genleştirme fırını ve üretim prosesleri. Uluslararası katılımlı Kapadokya Yerbilimleri Sempozyumu Bildiriler kitabı, s.55-58, 24-26 Ekim, Niğde.
- Referans [5] Batum, İ., 1975. Petrographische und geochemische Untersuchungen in den volkangebieten Göllüdağ und Acıgöl (Zentralanatolien-Türkei). Doktora Tezi, Albert-Ludwigs Üniv.,Freiburg, 102 s, Almanya.
- Referans [6] ASTM C 29/C29M-17a, 2002. Standard Test Method for Bulk Density (“Unit Weight”) and Voids in Aggregate, ASTM İnternational, USA.
- Referans [7] TS EN 19097-6. 2002. Agregaların Mekanik ve Özellikleri için Deneyler Bölüm 6: Tane Yoğunluğu ve Su Emme Oranının Tayini, TS, Ankara.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Mühendislik |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Temmuz 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 |