SİVİL İTAATSİZLİK BAĞLAMINDA ŞİKAGO YEDİLİSİ’NİN YARGILANMASI FİLMİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 12, 136 - 156, 26.12.2025

Ejder Aşit , Mehmet Uluç , İbrahim Halil Yaşar

https://doi.org/10.51727/tbj.1786633

Öz

Sinema, ideolojinin yeniden ve yeniden üretilmesini sağlayan bir araçtır. Sinema, kimi zaman iktidarların toplumsal baskı aracı kimi zaman ise içinde taşıdığı zengin anlatı yapısıyla yeni yol ve yöntemlerin oluşmasını sağlayan bir araç olarak karşımıza çıkmaktadır. Sinemanın ideolojik bir aygıt olarak işlev görmesi, onu yaşamın her alanında etkin bir güç olarak ortaya koymaktadır. Bu bağlamda sinema, toplumsal değişim ve dönüşümün önemli araçlarından biri olarak bireyleri yönlendirici etkilere sahiptir. Bu çalışmada Şikago Yedilisi’nin Yargılanması filmi bağlamında sivil itaatsizlik pratikleri, hukuk, iktidar ve birey açısından analiz edilmiş olup devletin ideolojik aygıtları, gözetim, disiplin, biyopolitika, rıza ve kamusal alan kavramları çerçevesinde değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Çalışmada söylem analizi yöntemi kullanılmıştır. Amaçlı örnekleme yoluyla Şikago Yedilisi’nin Yargılanması filmi çalışmanın örneklemi olarak seçilmiştir. Çalışma, iktidarların politikalarına karşı bireylerin anayasal haklarını nasıl savunacakları, söylem ve eylemlerinde takip etmeleri gereken yol ve yöntemleri ele alarak nasıl bir duruş sergilemeleri gerektiği noktasında sinemasal bir katkı sunmayı ve bireylerin mücadelesine dair sinematik bir perspektif geliştirmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Şikago Yedilisi’nin Yargılanması , Sivil İtaatsizlik , Hukuk , Kamusal Alan , Rıza

Etik Beyan

Etik Kurul gerektirmemektedir

Destekleyen Kurum

bulunmamaktadır

AN ANALYSIS OF THE TRIAL OF THE CHICAGO 7 IN THE CONTEXT OF CIVIL DISOBEDIENCE

Öz

Cinema is a medium through which ideology is continuously reproduced. At times, it serves as an instrument of social control employed by dominant powers; at other times, with its rich narrative structure, it becomes a vehicle for the emergence of new paths and methods. Its function as an ideological apparatus renders cinema a powerful force that operates across all areas of life. In this context, cinema possesses influential capabilities in shaping individuals and serves as a significant tool for social change and transformation. This study analyzes practices of civil disobedience, law, power, and the individual through the lens of the film The Trial of the Chicago 7. It evaluates the film within the framework of concepts such as ideological state apparatuses, surveillance, discipline, biopolitics, consent, and the public sphere. The study employs discourse analysis as its methodological approach. Purposeful sampling was used to select The Trial of the Chicago 7 as the case study. The aim of this research is to provide a cinematic contribution to the question of how individuals can defend their constitutional rights against state power, to explore the discursive and practical strategies they may adopt, and to offer a cinematic perspective on the nature of resistance.

Anahtar Kelimeler

The Trial of the Chicago 7 , Civil Disobedience , Law , Public Sphere , Consent

Kaynakça

• Akgül, M. E. (2010). Kuvvetler ayrılığı ilkesinin dönüşümü ve günümüz demokratik rejimlerindeki anlamı. Ankara Barosu Dergisi, 4, Article 4.
• Akipek, İ. (1952). Kuvvetler ayrılığı nazariyesinin doğmasında âmil olan fikirler. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 9(1), Article 1.
• Akşin, T. (1999). Söylem üstüne söylem’lere dair. Doğu Batı, 9, 9-14. Alacahan, O., & Vatandaş, S. (2021). Kamusal-özel alan ayrışmasının inşa süreci ve sosyal medya. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(1), 720-733.
• Alova, E. (2013). Latince-türkçe sözlük (5. bs). Sosyal Yayınları. Althusser, L. (2010). İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları (A. Tümertekin, Çev.; 4. bs). İthaki Yayınları. Anderson, P. (1988). Gramsci-Hegemonya-Doğu/batı sorunu ve strateji (T. Günersel, Çev.). Alan Yayıncılık.
• Arendt, H. (1994). İnsanlık durumu (B. S. Şener, Çev.). İletişim Yayınları.
• Arendt, H. (1997). Kamu vicdanına çağrı: Sivil itaatsizlik (Y. Coşar, Çev.). İçinde E. Ateşman (Ed.), Sivil itaatsizlik (1. bs, pp. 76-115). Ayrıntı Yayınları.
• Bangkok’ta, C. Q. (2021, Şubat 8). Three-finger salute: Hunger Games symbol adopted by Myanmar protesters. The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2021/feb/08/three-finger-salute-hunger-games-symbol-adopted-by-myanmars-protesters
• Centel, N. (2001). Cezanın amacı ve belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 337,372.
• Coşar, Y. (2013). Kamu vicdanına çağrı: Sivil itaatsizlik. İçinde Önsöz: Sivil itaatsizlik (3. bs). Ayrıntı Yayınları.
• Çakır, A. (2014). Söylem analizi: Ne demek istiyorsun? Palet Yayınları.
• Demir, Ş., & Sesli, M. (2007). Kamusal alan (Türkiye’de kamusal alan kavramlaştırılmasının muhtevası:
• Tektiplilik mi, çoğulculuk mu?). Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2(1), Article 1.
• Erkan, T. ve Nergiz, C. (2024). Türk Devletler Teşkilatının Rus Basınına Yansıması. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34, 2, 1005-1020.
• Fairclough, N. (2003). Söylem ve ideoloji: Mitoloji- Din -Ideoloji (N. Ateş, Z. Özarslan, & B. Çoban, Çev.). İçinde Ç. Barış (Ed.), Dil ve ideoloji (pp. 155-172). Su Yayınevi.
• Foucault, M. (1987). Söylemin düzeni (T. Ilgaz, Çev.). Hil Yayın.
• Foucault, M. (1992). Hapishanenin doğuşu (M. A. Kılıçbay, Çev.). İmge Kitabevi Yayınları.
• Foucault, M. (2011). Seçme yazılar: İktidarın gözü (T. Birkan & I. Ergüden, Ed.; I. Ergüden, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2015). Biyopolitikanın doğuşu College de France dersleri 1978 1979 (A. Tayla, Çev.). İstanbul Bilgi Üniv. Yayınları.
• Foucault, M. (2017). Cinselliğin tarihi (H. U. Tanrıöver, Çev.; 8. bs). Ayrıntı.
• Fraser, N. (2004). Kamusal alan (M. Özbek & C. Balcı, Çev.). İçinde M. Özbek (Ed.), Kamusal alanı yeniden düşünmek: Gerçekte varolan demokrasinin eleştirisine bir katkı (pp. 103-132). Hil Yayın.
• Gramsci, A. (2011). Hapishane defterleri (J. A. Buttigieg, Ed.; E. Ekici, Çev.; C. 1). Kalkedon Yayınları.
• Gramsci, A. (2012). Hapishane defterleri (J. A. Buttigieg, Ed.; B. Baysal, Çev.; C. 2). Kalkedon Yayınları.
• Gülriz, U. (2004). Adalet ve hukuk devleti. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 53(3), 1. https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000000464
• Habermas, J. (1997). Kamu vicdanına çağrı: Sivil itaatsizlik (Y. Coşar, Çev.). İçinde Sivil ı̇taatsı̇zlı̇k: Demokratik hukuk devletı̇nı̇n denek taşı. Almanya’da otoriter legalı̇zm karşıtlığı (1. bs, pp. 116-137). Ayrıntı Yayınları.
• Habermas, J. (2003). Kamusallığın yapısal dönüşümü (T. Bora & M. Sancar, Çev.; 5. bs). İletişim Yayınları.
• Habermas, J. (2004). Kamusal alan (M. Özbek, Çev.). İçinde M. Özbek (Ed.), Kamusal alan (pp. 95-102). Hil Yayın.
• Hansen, M. (2004). Kamusal alan (M. Özbek, Çev.). İçinde M. Özbek (Ed.), Yirmi yılın ardından Negt ve Kluge’nin “kamusal alan tecrübe”si: Değişken karışımlar ve genişlemiş alanlar (1. bs, pp. 141-177). Hil Yayın. Hukuk, tdk. (t.y.). Geliş tarihi 04 Ağustos 2025, gönderen https://www.google.com/search?q=hukuk+ne+demek+tdk&oq=hukuk+ne+demek+tdk&gs_lcrp=EgZjaHJvbWUyBggAEEUYOTIICAEQABgWGB4yCggCEAAYogQYiQUyCggDEAAYgAQYogQyCggEEAAYgAQYogQyCggFEAAYogQYiQXSAQg5NDE1ajBqOagCALACAQ&sourceid=chrome&ie=UTF-8
• King, M. L. (1997). Kamu vicdanına çağrı: Sivil itaatsizlik (Y. Coşar, Çev.). İçinde E. Ateşman (Ed.), Birmingham Cezaevi’nden Mektup (1. bs, pp. 184-204). Ayrıntı Yayınları.
• Mitchell, D. (2020). Kent hakkı-sosyal adalet ve kamusal alan mücadelesi (A. Çavdar, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Montesquieu, B. D. (2020). Kanunların Ruhu Üzerine (B. Günen, Çev.; 5. bs). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Neuman, W. L. (2020). Toplumsal araştırma yöntemleri nicel ve nitel yaklaşımlar (Ö. Akkaya, Çev.; C. 1). Siyasal Kitabevi.
• Özbek, M. (2004). Kamusal alan. İçinde M. Özbek (Ed.), Kamusal alanın sınırları (pp. 19-89). Hil Yayın.
• Özkan D, A. (2019). Devlet teorisinde kuvvetler ayrılığının doğuşu: Locke ve Montesquieu. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, 1, 35-60. https://doi.org/10.33432/ybuhukuk.537635
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research&Evaluation methods (3. bs). Sage Publications.
• Ransome, P. (2011). Antonio Gramsci: Yeni bir giriş (A. İ. Başgül, Çev.). Dipnot.
• Rawls, J. (1997). Kamu vicdanına çağrı: Sivil itaatsizlik (Y. Coşar, Çev.). İçinde E. Ateşman (Ed.), Sivil İtaatsizliğin tanımı ve haklılığı (1. bs, pp. 54-75). Ayrıntı Yayınları.
• Rawls, J. (2017). Bir adalet teorisi (V. A. Coşar, Çev.). Phoenix Yayınevi.
• Saner, H. (1997). Kamu vicdanına çağrı: Sivil itaatsizlik (Y. Coşar, Çev.). İçinde E. Ateşman (Ed.), Demokrasilerde direnme sorumluluğu üzerine (1. bs, pp. 156-171). Ayrıntı Yayınları.
• Sennett, R. (1996). Kamusal insanın çöküşü (S. Durak & A. Yılmaz, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Spivak, G. C. (2023). Madun konuşabilir mi? (E. Koyuncu, Çev.). Dipnot Yayınları. Taşdemir, E., & Karadeniz
• Demirata, B. (2003). İletişimsel bağlamda nitel araştırma -desenler ve veri analizi. İçinde E. Taşdemi̇r & A. B. Dereli̇ (Ed.), Söylem analizi ve eleştirel söylem analizi (pp. 167-182). Palet Yayınları.
• Thoreau, H. D. (2024). Sivil itaatsizlik (E. Z. Yıldırım, Çev.). Kapra Yayıncılık.
• Van Dijk, T. (2003). Söylem ve ideoloji: Mitoloji-din-ideoloji (N. Ateş, Çev.). İçinde B. Çoban (Ed.), Söylem ve ideoloji: Çok alanlı bir yaklaşım (pp. 13-113). Su Yayınları.
• Wilson, J. (2003). Söylem ve ideoloji: Mitoloji-din-ideoloji (Z. Özarslan, Çev.). İçinde B. Çoban (Ed.), Politik söylem (pp. 131-154). Su Yayınları.
• Yaşar, H. İ. & Uğurhan, Y. Z. C. (2022). Ülke, ürün ve lider imajı ekseninde Türk vatandaşlarının Rusya ve ABD algısı: Karşılaştırmalı bir saha çalışması. İletişim ve Diplomasi, 7 (Kamu Diplomasisi ve Ülke Markalama Özel Sayısı), 47-70.
• Yılmaz, R. A., & Yaşar, İ. H. (2020). Sosyal medya kullanımının siyasal etkinlik, ilgi ve katılım üzerine etkisi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (25), 195-207.