Yabancı otların biyolojik mücadelesi

Yıl 2010, Cilt: 1 Sayı: 1, 79 - 95, 13.07.2016

Sibel Uygur F. Nezihi Uygur

Öz

Ekosistemin önemli bir parçası olan yabancı otlar, tarımın başlangıcından bu yana sorun olmuşlardır. Araştırıcılar yabancı otlardan kurtulmak için bugün kültürel, mekanik, fiziksel, kimyasal, biyolojik ve entegre olarak adlandırdığımız yöntemleri geliştirmişler ve uygulamışlardır. Tarımsal kimyasalların gelişmesini takiben, herbisit kullanımı hızla artmış ve sonuçta herbisit dayanıklılığı ve kalıntı problemleri gibi istenmeyen yan etkiler ortaya çıkmıştır. Biyolojik mücadele yoğun olarak kullanılan pestisit tüketimine karşı önemli bir alternatif yöntemdir ve organik tarım gibi sürdürülebilir tarım sistemlerinin en önemli araçlarından birisidir. Yabancı otlarla beslenen ve doğal düşman olarak adlandırdığımız böcek, patojen (fungus, bakteri vb.), nematod, koyun, kaz, balık, salyangoz gibi canlıları kullanarak yabancı otların populasyonlarını bize zarar veremeyecek kadar azaltmaya yabancı otların biyolojik mücadelesi denir. Tüm yabancı ot mücadele yöntemlerinde olduğu gibi biyolojik mücadelede de hedef yabancı otları yok etmek değil, zarar vermeyecekleri düzeyde tutmaktır. Her bir zarar veren grupta farklı yöntemlerle uygulanan biyolojik mücadele, ekolojik veya teknolojik olarak üretilen doğal düşmanların salımı esasına dayanır. Özellikle monokültür alanlarda daha başarılı örnekleri bulunan biyolojik mücadele her geçen gün daha fazla önem kazanmakta ve araştırılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yabancı ot, biyolojik mücadele, patojen, doğal düşman

Biological control of weeds

Öz

Weeds are an important part of ecosystem and became a problem since the beginning of agriculture. Researcher have improved and applied weed management methods called cultural, mechanical, physical, chemical, biological and integrated to get rid of them. After developing agricultural chemicals, herbicide usage has been increased rapidly, as a results, unwanted side effects such as herbicide resistance and residue problems have been emerged. Biological control is an alternative method against excessive pesticide consumption and one of the most important tools of sustainable farming systems such as organic farming.Biological control of weeds called as to reduce weed population using their natural enemies like insect, pathogens (fungi, bacteria etc.), nematode, sheep, geese, fish and snail. As all weed control methods, the aim of biological control of weeds is not to destroy them but keep the level will not be harmful. It is applied using different methods in each pest group and based on release of biocontrol agents produced ecological and technological way. More successful examples of biological control was applied in monoculture areas and lastly weed biocontrol is gained great importance in all over the world.

Anahtar Kelimeler

Weed, biological control, pathogen, natural enemy

Kaynakça

• Andres, L.A.,1977. The economics of biological control of weeds. Aquatic Botany 3:111-123.
• Anonymous, 2007. Inundative control using mycoherbicides (in:The Biological Control of Weeds Book). Landcare Research, Manaaki Whenua press. http://www.landcare research, co. nz Errişim tarihi:09. 01. 2010.
• Combellak, J.H., 1987. Weeds in cropping-their cost to the Australian economy. Plant Protection Quarterly, 2:2.
• Cristofaro, M., Hayat, R., Gültekin, L., Tozlu, G., Zengin, H., Tronci, C., Lecce, F, Şahin, F. and L. Smith, 2002. Preliminary secreening of natural enemies of Yellowstar thistle, Centaurea solstitialis L (Asteraceae) in Eastern Anatolia. Türkiye 5. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri, 4-7 Eylül, Erzurum s: 287-295.
• Delen, N., Kınay, P., Yıldız, F., Yıldız, M., Altınok, H. ve Z. Uçkun, 2010. Türkiye tarımında kimyasal savaşımın durumu ve entegre savaşım olanakları. Türkiye Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, s: 609-625.
• Delfosse, E.S., 2004. Introduction in biological control of ınvasive plants in the United States (Ed.by E.M. Coombs, J.K. Clark, G.L. Piper, A.F. Cofrancesco), Oregon State University Pres, Corvallis, 467 p.
• Devaraj, K.V. and J.K. Manissery, 1979. Preliminary studies on the utilization of indigenous carp, Puntius pulchellus as one of the biological agents of weed control in ponds. Proc. Indian Soc. Weed Sci. Conf., Parbhani, Maharshtra, India, 82 p.
• DiTomaso, J.M., Kyser, G.B., George, M.R., Doran, M.P. and E.A. Laca, 2008. Control of Medusahead (Taeniatherum caput-medusae) using timely sheep grazing. Invasive Plant Science and Management, 1(3): 241-247.
• Erciş, A. ve S. İren, 1988. Çıtlık pasının (Puccinia chondrilla Bub et. Syd.) bazı illerin buğday-nadas alanlarında yayılışı, hastalandırma oranı ve Çıtlık (Chondrilla juncea L.) bitkilerinin biyolojik mücadelesinde kullanım olanakları. V. Türkiye Fitopatoloji Kongresi Bildiri Özetleri, 80 s.
• Fitzsimmons, K., Macintosh, D., and C. King, 2003. Tilapia for biological control of Giant salvinia. Journal of Aquatic Plant Management. 41: 28-31.
• Geiger, G. and H. Biellier, 1993. Weeding with geese. University of Missouri Extension Publications (G8922), 3 p.
• Giray, H. ve Y. Nemli, 1983. İzmir ilinde Orobanche‘ın doğal düşmanı olan Phytomyza orobanchia Kalt. (Diptera, Agromyzidae)’ın morfolojik karakterleri, kısaca biyolojisi ve etkinliği üzerinde araştırmalar. Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 7:183-192.
• Harley, K.L.S. and I.W. Forno, 1992. Biological Control of Weeds, a Handbook for Practitioners and Students, Melbourne, Inkata Press. 74 p.
• Haris, P., 1979. Cost of Biological Control of Weeds in Canada. Weed Science, 27:242-250.
• Hwlyer, N, Brown, K. and N.D. Cattlin, 2003. A Color Handbook of Biological Control in Plant Protection, Portland, Oregon: Timber Pres.
• Ittyaverah, P.J., Nair, N.R., Thomas, M.J., and P.S. John, 1979. Limnaea acuminata, a snail for the biological control of Salvinia molesta. Indian Journal of Weed Science, 11: 76-77.
• Kiely, T., Donaldson, D. and A. Grube, 2004. Pesticides Industry Sales and Usage: 200 and 2001 Market Estimates. U.S. Environmental Protection Agency, Washington DC 200460 /U.S.A.
• Lacey, A. j., 1985. Weed Control. In Pesticide application: principles and practice, P.T. Haskell (ed),456-85. Oxford: Oxsford University Press.
• Lodos, N., 1971. Yabancı otlarla biyolojik savaş ve yurdumuzda Tribulus terrestris L. (Demir dikeni, pıtrak) üzerinde bulunan iki faydalı böcek türü: Macrolarinus lareynii ve M. lypriformis (Coleoptera: Curculionidae). Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 8 (2):55-74.
• Mayton, E.L., Smith, E.V. and D. King, 1945. Nutgrass eradication studies: IV. Use of chicken and geese in the control of Nutgrass. Journal of the American Society of Agronomy, 37:785-790.
• Mehta, I. and R. K., Sharma, 1972. Control of aquatic weeds by the White amur in Rajasthan, India. Journal of Aquatic Plant Management, 10: 16-19.
• Nemli, T., 1991. Chondrilla juncea ‘nın Puccinia chondrilla Bub et. Syd. ile biyolojik savaşı konusunda araştırmalar. VI. Türkiye Fitopatoloji Kongresi Bildirileri, s: 209-212.
• Önder, F. ve Y. Karsavuran, 1986. İzmir çevresinde Çiriş otu (Asphedolus microcarpus Viv.) ‘na karşı uygulanacak biyolojik savaşta Capsodes infuscatus (Brul) (Heteroptera:Miridae)’un etkinliği üzerinde gözlemler. Türkiye I. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri,12-14 Şubat Adana s: 270-279.
• Patra, B.,C., Maity, J., Debnath, J., and S. Patra, 2002. Making aquatic weeds useful II: Nymphoides cristatum (Roxb.) O. Kuntze as feed for an Indian major carp Labeo rohita (Hamilton). Aquaculture Nutrition, 8: 33-42
• Perkins, R.C.L. and O.H. Swezey, 1924. The Introduction into Hawaii of Insects Attack Lantana, Bulletin No.16, Entomological Series, Experiment Station of the Hawaiian Sugar Planters Association, Honolulu:Hawaii.
• Seaman, D.E. and W. A. Porterfield, 1964. Control of aquatic weeds by the snail Marisa cornuarietis. Weeds, 12(2): 87-92.
• Schneider, R.P., 1985. Weed Control Technology:Needs, development, constraints. Proceedings 10th Conference of the Asian-Pasific Weed Science Society, Chiangmai, Vol.2, 379-384.
• Sheldon, S.P. and R. P. Creed, 2003. The effect of a native biological control agent for Eurasian watermilfoil on six North American watermilfoils. Aquatic Botany 76: 259–265.
• Sözeri, S. 1994. Kekre (Acroptilon picris (L.) D.C.) ’nin Subanguina picridis (Kirj.) Brzeski nematodu ile biyolojik mücadelesi üzerinde araştırmalar. Türkiye III. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildiri Özetleri, 25-28 Ocak, İzmir, s: 35.
• Uluğ, E., Kadıoğlu, İ. ve İ. Üremiş, 1993. Türkiye’nin yabancı otları ve bazı özellikleri. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Adana, Yayın No: 78, 513 s.
• Uygur, F. N., 2002. Bitki yabancı otlar ve biyolojik mücadele. Türkiye 5. Biyolojik Mücadele Kongresi, Atatürk Üniversitesi, 4-7 Eylül, Erzurum-Türkiye, s: 49-60.
• Uygur, S., Uygur, F.N. ve A. Çınar, 1999. Köpek dişi ayrığı (Cynodon dactylon (L.) Pers.)’ nın Çukurova Bölgesi’nde üzerinde saptanan fungal patojenleri ve bunların biyolojik mücadelede kullanım olanakları. Türkiye 4. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri, 29 Ocak, Adana, Entomoloji Derneği Yayınları No. 9, 87-96.
• Uygur, S., Smith, L., Uygur, F.N., Cristofaro, M. and J. Balciunas, 2004. Population densities of yellow starthistle (Centaurea solstitialis) in Turkey, Weed Science, 52: 746-753.
• Uygur, S., Smith, L., Uygur, F.N., Cristofaro, M. and J. Balciunas, 2005. Field assessment in land of origin of host specificity, infestation rate and impact of Ceratapion basicorne (Coleoptera: Apionidae), a prospective biological control agent of Yellow starthistle, BioControl, 50:525-541.
• Uygur, S., Smith, L. and F. N. Uygur, 2007. Sarı peygamber dikeni (Centaurea solstitialis L.) kapitulalarına zarar veren böcek türlerinin etkinliği. Türkiye II. Bitki Koruma Kongresi Bildiri Özetleri, 27-29 Ağustos, Isparta, s: 41.
• Uygur, S., Bozdoğan, O., Soyak, A., Aksoy, E. ve F.N. Uygur, 2008. Infestation of ınsect herbivores on Orobanche species in Turkey. 2 nd International Symposium “Intractable Weeds and Plants Invaders. 14-18 Eylül, Osijek-Hırvatistan, p. 58.
• Wasphere, A.,J., Delfosse, E.S., and M. Cullen, 1989. Recent Developments in biological control of weeds. Crop Protection, 8:227-50.
• Wurtz, T.L., 1995. Domestic geese: Biological weed control in an agricultural setting. Ecological Applications, 5 (3), 570-578.