Türkiye’de meyve ağaçlarında ekonomik zarar meydana getiren Pseudococcid’ler (Hemiptera) ve doğal düşmanları

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 1, 41 - 59, 24.06.2019

Selda Telli Abdurrahman Yiğit

https://doi.org/10.31019/tbmd.525220

Cited By: 5

Öz

Meyve ağaçlarında zarar meydana getiren pseudococcid
türleri verim ve kalite kaybına yol açmaktadır. Bunların mücadelesinde geniş
etkili pestisitlerin kullanımı sonucunda yeni zararlı tür salgınları ortaya çıkmakta
ve üründe ilaç kalıntısı meydana gelmektedir. Bu yüzden unlubitlerle mücadelede
biyolojik savaş etmenlerinin rolü önemlidir. Bu derlemede ülkemizde meyve
ağaçlarında görülen zararlı unlubit türleri [Planococcus citri Risso, Planococcus
ficus Signoret, Phenacoccus aceris
Signoret,  Pseudococcus comstocki Kuwana, Pseudococcus
longispinus Targioni Tozzetti, Pseudococcus
viburni Signoret, Pseudococcus
cryptus Hempel ve Nipaecoccus nipae Sulc
(Hemiptera: Pseudococcidae)] ve biyolojik mücadele etmenleri ile ilgili yapılan
çalışmalar derlenmiştir. Buna göre söz konusu zararlıların entegre
mücadelesinde, yerli doğal düşmanların etkilerinin arttırılmasını destekleyecek
girişimlerde bulunulmalı, karınca mücadelesi yapılmalı, yaşama ortamlarının
çeşitliliği arttırılmalı ve geniş etkili pestisit uygulamalarından kaçınılmalıdır.
Eğer kimyasal ilaç kullanımı gerekiyorsa, türe özel olan ve doğal düşmanlara
etkisi olmayan pestisitler seçilmelidir. Ortamda uygun doğal düşman türlerinin
bulunmaması durumunda, etkili doğal düşmanların başka bölgelerden getirilip
salımı yapılarak sözkonusu zararlıların yoğunluklarının düşürülmesi sağlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Meyve ağaçları, unlubitler, biyolojik mücadele

Pseudococcid (Hemiptera) species injurious in fruit trees in Turkey and their natural enemies

Öz

Pseudococcid species, injurious in various fruit
trees cause crop losses and quality. As a result of application of broad
spectrum-pesticides in their management, secondary pest outbreaks arise and
chemical pesticide residues occur on fruits Therefore, the role of biological
control practices in mealybug management is important. In this review, mealybug
species [Planococcus citri Risso, Planococcus
ficus Signoret, Phenacoccus aceris Signoret, Pseudococcus
comstocki Kuwana, Pseudococcus
longispinus Targioni Tozzetti, Pseudococcus viburni Signoret, Pseudococcus cryptus Hempel and Nipaecoccus nipae Sulc (Hemiptera: Pseudococcidae)] in fruit trees in Turkey and studies on biological control agents have
been compiled. According to the integrated control approach of these pests, initiatives
on the augmentation of indigenous natural enemies should be supported, ant
control should not be ignored, diversity of living environment should be
increased and application of broad spectrum pesticides should be avoided. Selective
pesticides should be preferred if necessary. In the absence of suitable natural
enemy species in the environment, effective natural enemies should be
introduced from other countries and released to the problematic regions.
Consequently, the population density of the pest species should be reduced by environmental
friendly effords.

Anahtar Kelimeler

Fruit trees, mealybugs, biological control

Kaynakça

• Acheche, H., S. Fattouch, S. M'Hirsi, N. Marzouki & M. Marrakchi 1999. Use of optimised PCR methods for the detection of GLRaV3: A closterovirus associated with grapevine leafroll in Tunisian grapevine plants. Plant Molecular Biology Reporter, 17 (1): 31-42.
• Alford, D. V., 1999. A textbook of agricultural entomology. Malden, Mass: Blackwell Science. 314p.
• Alford, D. V., 2007. Pests of fruit crops. Formerly regional entomologist and head of the entomology department ministry of agriculture, Fisheries-Food. Cambridge, UK. Boston. San Dıego, Elsevier. 441 pp.
• Anonymous, 2007. Turunçgil entegre mücadele teknik talimatı. https://www.tarim.gov.tr/GKGM/Belgeler/Bitki%20Sa%C4%9Fl%C4%B1%C4%9F%C4%B1%20Hizmetleri/bitki_sagligi/entegre_mucadele/002_turun%C3%A7gil%20entegre%20m%C3%BCcadele%20teknik%20talimat%C4%B1.pdf [Erişim tarihi:10 Mart 2017]
• Anonymous, 2008. Zirai Mücadele Teknik Talimatları, Cilt-4. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara 388 s.
• Anonymous, 2008a. Import risk analysis: Fresh Citrus fruit (7 species) from Samoa. http://www.biosecurity.govt.nz/files/biosec/consult/draft-ra-citrus-samoa-subs.pdf [Erişim tarihi: June2013).
• Anonymous, 2009. Bağ Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü, Ankara, 58 s.
• Anonymous, 2009a. Turunçgil Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü, Ankara, 64 s.
• Anonymous, 2017. http://scalenet.info/catalogue/Planococcus%20citri/ [Erişim tarihi:20 Mart 2017].
• Anonymous, 2017a. http://scalenet.info/catalogue/Pseudococcus%20cryptus/ [Erişim tarihi: 25 Eylül 2013].
• Anonymous, 2017b. http://scalenet.info/catalogue/Phenacoccus%20aceris/ [Erişim tarihi:25 Eylül 2017].
• Anonymous, 2017c. http://scalenet.info/catalogue/Pseudococcus%20comstocki/ [Erişim tarihi:25 Eylül 2017].
• Anonymous, 2017d. http://scalenet.info/catalogue/pseudococcus%20viburni/ [Erişim tarihi: 25 Eylül 2017].
• Anonymous, 2017e.http://www.idtools.org/id/scales/factsheet.php?name=7004#prettyPhoto [Erişim tarihi:30 Mayıs 2017].
• Anonymous, 2017f.http://www.plantwise.org/KnowledgeBank/Datasheet.aspx?dsid=45084 [Erişim tarihi:25 Eylül 2017].
• Anonymous, 2017g. http://scalenet.info/catalogue/Planococcus%20ficus/ [Erişim tarihi:15 Kasım 2017].
• Anonymous, 2017h. https://www.cabi.org/ISC/datasheet/45080 [Erişim tarihi:25 Eylül 2017].
• Anonymous, 2017ı. http://www.idtools.org/id/scales/factsheet.php?name=7012 [Erişim tarihi:15 Kasım 2017].
• Anonymous, 2017j. http://scalenet.info/catalogue/Pseudococcus%20longispinus/ [Erişim tarihi:20 Kasım 2017].
• Anonymous, 2017k. http://scalenet.info/catalogue/Nipaecoccus%20nipae/ [Erişim tarihi:20 Kasım 2017].
• Anonymous, 2018. https://bku.tarim.gov.tr/Zararli/KaynakDetay/84 [Erişim tarihi:10 Ocak 2018].
• Anonymous, 2018a. https://www.insectimages.org/browse/detail.cfm?imgnum=5508238 [Erişim tarihi:30 Ekim 2018].
• Anonymous, 2018b. http://www.plantdergisi.com/prof-dr-bora-kaydan/cennetin-tatli-sert-cocuklari-kabuklubit-ve-kosniller-hemiptera-coccomorpha.html [Erişim tarihi:30 Ekim 2018].
• Anonymous, 2018c. https://www.insectimages.org/browse/detail.cfm?imgnum=5508245 [Erişim tarihi: Kasım 2018].
• Anonymous,2018d.http://www.idtools.org/id/scales/factsheet.php?name=7004#prettyPhoto [Erişim tarihi: 10 Eylül 2018].
• Anonymous, 2018e. https://www.insectimages.org/browse/detail.cfm?imgnum=2131069 Erişim tarihi: 15 Kasım 2018].
• Anonymous, 2018f . https://www.insectimages.org/browse/detail.cfm?imgnum=5496425 [Erişim tarihi: Kasım 2018].
• Anonymous, 2018g . https://www.insectimages.org/browse/detail.cfm?imgnum=5110066 [Erişim tarihi: 15 Kasım 2018].
• Anonymous, 2018h . https://www.insectimages.org/browse/detail.cfm?imgnum=5499144 [Erişim tarihi: 15 Kasım 2018].
• Anonymous, 2018ı. https://www.insectimages.org/browse/detail.cfm?imgnum=5496160 [Erişim tarihi: 15 Kasım 2018].
• Anonymous, 2018j. https://www.insectimages.org/browse/detail.cfm?imgnum=5124088 [Erişim tarihi: 15 Kasım 2018].
• Anonymous, 2018k. https://www.insectimages.org/browse/detail.cfm?imgnum=5508226 [Erişim tarihi: 15 Kasım 2018].
• Arai, T., 1998. Discrimination of nymphal stages of Pseudococcus cryptus Hempel (Homoptera:Pseudococcidae) (In Japanese). Japanese Journal of Applied Entomology and Zoology, 42: 24-27.
• Ataş, M. & M.B. Kaydan 2014. Pseudococcus comstocki (Kuwana) (Hemiptera: Pseudococcidae)’nin farklı sıcaklık koşullarında ve iki dut türü üzerinde gelişme ve üremesinin incelenmesi. Türk. entomol. derg., 38 (1): 71-81.
• Avidov, Z. & I. Harpaz 1969. Plant Pests of Israel. Israel Univ. Press, Jerusalem, 549 pp.
• Bahadıroğlu, C. & S. Avgın 2003. Kahramanmaraş ilinde bağlarda zarar veren Benzerkanatlı (Homoptera) böcek türlerinin dağılımı ve biyolojik özellikleri. BAÜ Fen Bil. Enst. Dergisi, 5.2., 14-23.
• Beers, E. H., 2007. Apple Mealybug, Phenacoccus aceris Signoret (Homoptera: Pseudococcidae). Tree fruit research–extension center. Orchards Pest Management Online. http://jenny.tfrec.wsu.edu/opm/displaySpecies.php?pn=135. [Erişim tarihi: Mayıs 2018].
• Birişik, N., H. Kütük, M. Karacaoğlu, F. Yarpuzlu, M. İslamoğlu & S. Öztemiz 2017. Teoriden Pratiğe Biyolojik Mücadele. Turunçgilde biyolojik mücadele. https://www.tarim.gov.tr/GKGM/Belgeler/Bitki%20Sa%C4%9Fl%C4%B1%C4%9F%C4%B1%20Hizmetleri/Biyolojik_Mucadele_Kitabi.pdf [Erişim tarihi: Mayıs 2017].
• Blumberg, D., M. Klein & Z. Mendel 1995. Response by encapsulation of four mealybug species (Homoptera:Pseudococcidae) to parasitization by Anagyrus pseudococci. Phytoparasitica, 23 (2):157-163p.
• Blumberg, D., Y. Ben-Dov & Z. Mendel 1999. The Citriculus mealybug, Pseudococcus cryptus Hempel, and its natural enemies in Israel: History and present situation. Entomologica 33: 233-242.
• Bozbuga, R. & A. Hazir 2008. Pests of the palm (Palmae sp.) and date palm (Phoenix dactylifera) determined in Turkey and evaluation of red palm Rhynchophorus ferrugineus Olivier) (Coleoptera: Curculionidae). Bulletin OEPP/EPPO Bulletin, 38, 127-130.
• Buzkan, N., S Karadağ, A. Kaya, S. Baloğlu, A. Minafra & Y. Ben-Dov 2010. First report of the occurrence of Grapevine leafroll-associated virus-5 in Turkish vineyards. Journal of Phytopathology; 158 (6), 448-449.
• Cabaleiro, C. & A. Segura 1997. Field transmission of grapevine leafroll associated virus 3 (GLRaV-3) by the mealybug Planococcus citri. Plant Disease, 81: 283–287.
• Cebeci, H. & Z. Arslangündoğdu 2006. The Pseudococcidae species of Turkey. İstanbul Ünviversitesi Orman Fakültesi Dergisi, A -56 (1): 135-150 p.
• Çalışır, S., A. N. Kılınçer, M. B. Kaydan & S. Ülgentürk 2005. Anagyrus pseudococci (Girault) (Hymenoptera: Encyrtidae)’nin farklı yaştaki Planococcus citri (Risso) Hemiptera: Pseudococcidae) üzerindeki bazı biyolojik özellikleri. Tarım Bilimleri Dergisi, 11 (4) : 434-441.
• Çalışkan, A. F., B. Ulaşlı & M. R. Ulusoy 2017. Mersin ili park ve peyzaj alanlarında tespit edilen unlubit (Hemiptera: Coccomorpha: Pseudococcidae) türleri. Türkiye Entomoloji Bülteni, 7 (1): 75-80.
• Demirci, F., S. Ülgentürk & M.B. Kaydan 2008. Entomopatojen Paecilomyces farinosus’un Turunçgil Unlu Biti Planococcus citri ve Bağ Unlu Biti Planococcus ficus üzerine etkinliği ve bazı fungisitlerle etkileşimleri. Proje No:104O200, Temmuz Ankara, 86.
• Demirsoy, A., 1992. Yaşamın temel kuralları, Omurgasızlar/Böcekler-Entomoloji. Cilt II/Kısım-II. Hacettepe Ünv. Fen Fak. Biyoloji Böl. Beytepe-Ankara. 941s.
• Dane, M.K., W.J. Bentley, V.M., Walton, R. Malakar-Kuennen, J. G. Millar, C.A., Ingels, E., Weber & C. Gispert 2006. New control investigated for vine mealybug. California Agrculture 60 (1):31-38.
• Erkılıç, L. & H., Demirbaş 2007. Biological control of citrus insect pests in Turkey. CAB Reviews: Perspectives in Agriculture, Veterinary Science, Nutrition and Natural Resources, 2 (056): 1-6.
• Espinosa, A., A., Hodges, G., Hodges & C., Mannion 2009. Coconut mealybug Nipaecoccus nipae Maskell Insecta: Hemiptera: Pseudococcidae. http://edis.ifas.ufl.edu/pdffiles/IN/IN81500.pdf [Erişim tarihi: Mart 2017].
• Heidari, M. 1999. Influence of host-plant physical defences on the searching behaviour and efficacy of two coccinellid predators of the Obscure mealybug, Pseudococcus viburni (Signoret). Entomologica, 33:397-402.
• Holat, D., Kaydan, M. B., & M. Muştu 2014. Investigations on some Biological Characters of Pseudococcus cryptus (Hempel) (Hemiptera: Pseudococcidae) on Four Citrus species. Acta zool. bulg., Suppl. 6, 35-40.
• Huffaker, C. B., 1986. Comparision of parasitism and densities of Parlatoria oleae (1952-1982) in relation ecological theory. American Naturalist, 128: 379-393.
• Japoshvılı, G. & H. Çelik 2010. Fauna of Encyrtidae, parasitoids of coccids in Golcuk Natural Park. Entomologıa Hellenica, 19 (2010): 132-136.
• Japoshvili G., Erkılıç L., A.F. Çalışkan & B. Kaydan 2018. Parasitoid complex of Planococcus ficus (Signoret) (Hemiptera: Pseudococcidae) in Turkey, Phytoparasıtıca, 46(4), 481-485.
• Kansu, İ. A., 1991. Genel Entomoloji. VI. Baskı. Kıvanç Basımevi-Ankara. 428 s.
• Karacaoğlu, M. & S. Satar 2017. Doğu Akdeniz Bölgesi’nde altıntop bahçelerinde Turunçgil unlubiti [(Planococcus citri) (Risso) (Hemiptera: Pseudococcidae)]’nin popülasyon değişimi. Bitki Koruma Bülteni, 57 (2): 123-136.
• Kaydan, M. B., 2004. Ankara’da Pseudococcidae (Homoptera: Coccoidea) türleri ve doğal düşmanları ile zararlı Phenacoccus aceris (Signoret)’in biyo-ekolojisi üzerinde araştırmalar. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Doktora Tezi Ankara. 293 s.
• Kaydan, M. B. & N. Kılınçer 2005. Phenococcus aceris’in Signoret (Homoptera: Pseudococcidae)’in doğal düşmanları ve bunların populasyon dalgalanmaları ile unlubit populasyonuna etkilerinin belirlenmesi. Bitki Koruma Bülteni, 45 (1-4): 79-97.
• Kaydan, M. B., Kılınçer N. & F. Kozar 2005. Studies on Pseudococcidae (Homoptera: Coccoidea) fauna urban ecosystem of Ankara Province. Bolletino Di Zoologia Agraria E Di Bachicoltura, Ser. II, 37 (2): 85-95.
• Kaydan, M.B., N. Kilincer, N. Uygun, G. Japoshvıllı & S. Gaimari 2006. Parasitoids and predators of Pseudococcidae (Hemiptera:Coccoidae) in Ankara, Turkey. Phytoparasitica, 34, 331-337.
• Kaydan, M. B., S. Ülgentürk & L. Erkılıç 2007. Türkiye’nin gözden geçirilmiş Coccoidea (Hemiptera) türleri listesi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.), 17(2): 89-106.
• Kaydan, M. B. & N. Kılınçer 2007. Phenococcus aceris’in Signoret (Homoptera: Pseudococcidae)’nin farklı konukçularda yumurtlama özelliklerinin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi,13(3), 224-230.
• Kaydan, M. B. & G. Japoshvılı 2010. The aphelinid and encyrtid parasitoids (Hymenoptera: Chalcidoidea) of Pseudococcidae (Hemiptera: Coccoidea) in the Van Lake basin of Turkey. Türk. entomol. derg., 34 (4): 465-476.
• Kaydan, M. B., S. Ülgentürk & L. Erkılıç 2013. Türkiye’nin Coccoidea (Hemiptera: Sternorryncha) kontrol listesi. Türkiye Entomoloji Bülteni, 3 (4): 157-182.
• Kaydan, M. B., S. Ülgentürk, I. Özdemir & M. R., Ulusoy 2014. Bartın ve Kastomonu illerinde tespit edilen Coccoidea (Hemiptera) türleri. Bitki Koruma Bülteni, 54(1):11-44.
• Kaydan, M. B., A. N. Kılınçer & T. Kondo 2015. Descriptions of all female stages of the maple mealybug, Phenacoccus aceris (Hemiptera: Coccoidea: Pseudococcidae), with notes on its biology. Acta Zoologica Academiae Scientiarum Hungaricae 61(3), 255-277.
• Kaydan, M. B., R.M. Ulusoy ve A.F. Çalışkan 2016. Allotropa burrelli Mues. (Hymenoptera: Platygasteridae)’nin farklı Pseudococcus (Hemiptera: Pseudococcidae) türleri üzerindeki bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi. Uluslararası Katılımlı Türkiye VI. Bitki Koruma Kongresi, 5-8 Eylül 2016 Konya, Türkiye. 133s.
• Kaygısız, H., 2006. Bitkisel üretimde zararlı böcekler. Hasad Yayıncılık, İstanbul. 288 s.
• Kerns, D., G. Wright & J. Longhry 2010. Citrus Mealybug (Planococcus citri) http://cals.arizona.edu/crops/citrus/insects/citrusinsect.html [Erişim tarihi: 15 Kasım 2010].
• Kwon, G., S. Lee, M. Han & H. Goh 2002. The genus Pseudococcus (Westwood) (Sternorrhyncha: Pseudococcidae) of Korea. Journal of Asia-Pasific Entomology, 5 (2):145-154.
• Kılınçer, N., A. Yiğit, C. Kazak, M. K. Er, A. Kurtuluş & N. Uygun 2010. Teoriden pratiğe zararlılarla biyolojik mücadele. Türk. biyo. müc. derg. 1 (1): 15-60.
• Kim, S.C., J. Song & D. Kim 2008. Effect of temperature on the development and fecundity of the cryptic mealybug, Pseudococcus cryptuthe laboratory. Journal of Asia-Pasific Entomology, 11: 149-153.
• Kurt, M. & İ. Karaca 2016. Coccidoxenoides perminutus Girault (Hymenoptera: Encyrtidae)’un Planococcus citri Risso (Hemiptera: Pseudococcidae) üzerinde yaşam çizelgesi. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi 7 (2): 153-166.
• Lodos, N., 1982. Türkiye Entomolojisi II. (Genel, Uygulamalı ve Faunistik). Ege Ünv. Ziraat Fak. Yayınları, No:429, İzmir, 591 s.
• Muştu M., 2004. Cryptolaemus montrouzieri’ nin Anagyrus pseudococci ile parazitlenmiş Planococcus türleri üzerindeki beslenme davranışı. Ankara Üniv., Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 60 s.
• Muştu, M. & A. N. Kılınçer 2007. Cryptolaemus montrouzieri Mulsant (Coleoptera: Coccinellidae)’nin parazitlenmemiş ve Anagyrus pseudococci (Girault) (Hymenoptera: Encyrtidae) tarafından parazitlenmiş unlubitler Planococcus citri Risso ve Planococcus ficus Signoret( Hemiptera: Pseudococcidae) arasındaki besin tercihi. Türk. entomol. derg., 31 (3): 215-224.
• Muştu, M. & A. N. Kılınçer 2015. Interspecific competition between Anagyrus pseudococci and Leptomastix dactylopii, parasitoids of the vine mealybug Planococcus ficus. BioControl. 60: 485-493.
• Muştu, M., F. Demirci, M. B. Kaydan & S. Ülgentürk 2015. Laboratory assay of the effectiveness of the entomopathogenic fungus Isaria farinosa (Holmsk.) Fries (Sordariomycetes: Hypocreales) against the vine mealybug Planococcus ficus (Signoret) (Hemiptera: Pseudococcidae), even under the use of fungicides. International Journal of Pest Management. 61(3), 264-271.
• Öktem, S., 1999. Turunçgil unlubiti, Planococcus citri Risso Hom.:Pseudococcidae) ile bazı doğal düşmanları arasındaki av/avcı ve konukçu/parazitoit ilişkileri. Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. Antakya. 62 s.
• Öncüer, C., 1991. Türkiye bitki zararlısı böceklerinin parazit ve predatör katoloğu (I. Basım). Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 505. E. Ü. Ziraat Fakültesi, Ofset Basımevi, Bornova-İzmir. 974 s.
• Öncüer, C., 1993. Tarımsal Savaş Yöntemleri ve İlaçları. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü. Ege Üniversitesi Basımevi, Bornova-İzmir. 326 s.
• Özkan, A. M. Gürol, H. Uysal, G. Çelik, Ş.A. Aktepe, N. Eray, H. Aytekin, M. Arslan, Y. Dalka, E. Akyel & H. Tuncer 2001. Antalya ili turunçgil bahçelerinde entegre mücadele çalışmaları (1995-1999). Bitki Koruma Bülteni, 41(3-4):135-166.
• Öztürk, N., M.R. Ulusoy & E. Bayhan 2005. Doğu Akdeniz Bölgesi’nde nar alanlarında saptanan zararlılar ve doğal düşman türleri. Türk. entomol. derg., 29(3):225-235s.
• Özbek, H., Ş. Güçlü, R. Hayat & E. Yıldırım 1998. Meyve, Bağ ve Bazı Süs Bitkileri Zararlıları. Atatürk Üniversitesi Yayınları No: 323. Ders kitapları serisi:72. Atatürk Ün. Zir. Fak. Ofset Tesisi, Erzurum, 357 s.
• Sertkaya, G., A. Yiğit & K. Çağlayan 2008. Experimental Transmission of Grapevine Leafroll Virus 1-3 (GLRaV1-3) by Citrus mealybug, Planococcus citri (Risso) (Hemiptera, Pseudococcidae) and Grape leafhopper, Arboridia adanae Dlab. (Hemiptera, Cicadellidae) J. Turk. Phytopath. 37 (1-3): 39-54.
• Sforza, R., E. Boudon-Padieu & C. Greif 2003. New mealybug species vectoring Grapevine leafroll-associated viruses-1 and -3 (GLRaV-1 and -3). European Journal of Plant Pathology. 109: 975–981.
• Telli, S. & A. Yiğit 2012. Turunçgil unlubiti, Planococcus citri Risso (Hemiptera: Pseudococcidae) ile bazı predatör coccinellid (Coleoptera) türleri arasındaki av/avcı ilişkileri. Türk. biyo. müc. derg., 3 (2): 121-132.
• Toros, S., 2002. Ankara ili ve çevresinde bulunan Coccoidea (kabuklubit ve koşnil) türleri ve doğal düşmanlarının tespiti. Ankara Üniversitesi Araştırma Fonu Projesi Kesin Raporu. 79s.
• Turguter, S. & S. Ülgentürk 2007. Karıncalar (Hym.:Formicidae) ve Coccoidea (Hem.:Sternoryncha) türlerinin ilişkileri. Tarım Bilimleri Dergisi, Ankara Ünv. Zir. Fak. 13 (3): 312-320.
• Uygun, N., 1993. Bahçe Bitkileri Zararlıları. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Ders kitap no: 26, Adana,150 s.
• Uygun, N., 2001. Türkiye turunçgil bahçelerinde entegre mücadele. Türkiye Tarımsal Araştırma Projesi. Yay., Adana, 157s.
• Uygun, N., M.R. Ulusoy & İ. Karaca 2002. Meyve ve Bağ Zararlıları. Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Gen.Yay.No: 252. Ders Kitp. Yayın No:A-81, I. Baskı. Adana, 345 s.
• Ülgentürk, S., S, Toros, C. Zeki ve M. B. Kaydan 2002. Ankara, Afyon, Isparta, Burdur illeri yumuşak ve taş çekirdekli meyve ağaçlarında bulunan Coccoidea (Homoptera) türleri ve bunların doğal düşmanları üzerinde araştırmalar. Türkiye Tarımsal Araştırma Projesi. 157 s.
• Ülgentürk, S., J. Noyes, C. Zeki ve M. B. Kaydan 2004. Natural Enemies of Coccoidea (Hemiptera) on Orchard Trees and the Neighbouring Areas Plants in Afyon, Ankara, Burdur Isparta Provinces, Turkey. Proceeding of the X. International Symposium on Scale Insect Studies (19th-23rd April 2004) 361-372.
• Ülgentürk, S., M. B. Kaydan, G. Güleç, M. Muştu, S. Çalışır & Ö. Özyurt 2006. Bazı unlubit türleri (Hemiptera:Pseudococcidae) ile parazitoit Anagyrus pseudococci (Girault) (Hymenoptera: Encyrtidae) arasındaki biyolojik ilişkiler ve unlubit avcısı Cryptolaemus montrouzieri Mulsant (Coleoptera:Coccinellidae) ile etkileşimleri. Türkiye Bil. ve Tek. Araş. Kur., Proje no:TOVAG-3261, Ankara.
• Ülgentürk, S., 2013. Soğanlı süs bitkilerinde zararlı türler ve mücadele yöntemleri. V. Süs Bitkileri Kongresi (6-9 Mayıs, Yalova), 84-93.
• Yayla, M., 2010. Sıcaklığın Sympherobıus pygmaeus (Rambur) (Neuroptera: Hemerobiidae)’un Planococcus citri Rısso (Hemiptera: Pseudococcidae) üzerindeki gelişmesi ve üremesine etkileri. Çukurova Üniversitesi, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana, 62s.
• Yiğit, A., R. Canhilal ve K. Zaman 1994. Turunçgil unlubiti, Planococcus citri Risso (Homoptera: Pseudococcidae)'nin bazı doğal düşmanlarının depolanabilme imkânları. Türkiye III. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri (25–28 Ocak 1994, İzmir), Entomoloji Derneği Yay. No: 7, s. 137–146.
• Yiğit, A. & S. Telli 2013. Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı, konukçuları ve doğal düşmanları. Türk. entomol. derg. 37 (3): 359-373.
• Walton, V. M. & K. L. Pringle 2004. Vine mealybug, Planococcus ficus (Signoret) (Hemiptera: Pseudococcidae), a Key Pest in South African vineyards. A Review. S. Afr. J. Enol. Vitic. 25 (2): 54-62.