HUN TÜRKÇESİ ÜZERİNE ARAŞTIRMA VE İNCELEMELER 25: HUNSULARA AİT GORGÂN YER ADI, GÖKTÜRKLERE AİT KORGAN ~ KURGAN, GÖKTÜRK VE UYGURLARA AİT KOORG VE KORDAN SÖZLERİNİN KÖKEN VE ANLAMLARI

Yıl 2019, Cilt: 121 Sayı: 239, 251 - 282, 25.04.2019

Yusuf Gedikli

Öz

Makalenin birinci kısmında İran’ın kuzeydoğu bölgesindeki Gorgân kenti ve bölgesi üzerinde durulmuş, Gorgân kentinin Hunsu Türklerince kurulduğu, Gorgân sözünün Hunsu Türkçesinde Gorgân, yani “müstahkem mevki, ordugâh” olduğu ortaya konmuştur. Makalenin ikinci kısmında Göktürk yazıtlarında anlamı henüz tam olarak açıklığa kavuşturulamayan korgan sözcüğü incelenmiş, korganın sanıldığı gibi “kale yahut “mezar” değil, “müstahkem mevki, ordugâh” olduğu açıklığa kavuşturulmuştur. Üçüncü kısımda korganın “sin; mezar höyüğü, tümseği” anlamı irdelenmiştir. Makalenin dördüncü kısmında Tes yazıtındaki koorg ile Şine Usu ve Tunyukuk yazıtlarında okunuşu ve anlamı tartışmalı olan kordan sözü ele alınmış, kelimenin korganın ocaktaşı ve anlamdaşı olduğu, onun gibi “müstahkem mevki, ordugâh” manalarına geldiği belirtilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hunsu Türkleri, Gorgân Kenti, Korgan, Koorg, Kordan, Mezar

Kaynakça

• Abuşka Lügati Veya Çağatay Sözlüğü, haz. Besim Atalay, Ayyıldız m., Ankara 1970.
• Ahmed b. Mahmud, Selçuknâme, yay. haz. Erdoğan Merçil, Bilge Kültür Sanat y., İstanbul 2011.