X. YÜZYIL BAŞLARINDA BİR MACAR ŞEHRİ (Inter Novam Romam et Romam: Medînetü’l-Enkuberdiyyîn)

Yıl 2018, Cilt: 120 Sayı: 237, 195 - 204, 18.12.2018

Erman Şan

Öz

Ortaçağın en önemli esirlerinden biri olan Hârûn b. Yahyâ, bir Müslüman esir olarak Doğu Roma ordusu tarafından Constantinopolis’e götürülmüştü. 913 yılında esaretten kurtulduktan sonra da Roma’ya doğru yola çıktı. Hârûn b. Yahyâ’nın başından geçen tüm olaylar İbn Rüste’nin el-A‘lâku’n-nefîse adlı eserinde korunmuştur. Fakat Harûn b. Yahyâ’nın seyahati münasebetiyle kendisinden aktarılan haberlerin çoğunlukla zaman ve mekân unsurlarından yoksun olması, araştırmacıların bu çok değerli seyahatnameden tam manasıyla istifade edebilmelerini de engellemiştir. Zaman ve mekân unsurlarından yoksun böyle bir haberde Harûn b. Yahyâ, Medînetü’l-Enkuberdiyyîn isimli bir şehirden bahseder. Bize göre Medînetü’l-Enkuberdiyyîn bir Macar şehri olmalıdır. Macarlar 890’lara kadar Lebedia’da kaldıktan sonra doğudan gelen Peçeneklerin tazyikiyle Tuna ve Dinyeper nehirleri arasına, yani Etelköz’e, doğru ilerlemişler ve 896 yılında da Karpatlar üzerinden Orta Avrupa sahası¬na girmişlerdi. Bu tarihten sonra Macarlar Pannonia’da kendilerine daimî bir yurt kurmaya koyuldular. Hârûn b. Yahyâ da bu Pannonia Macarlarından ve şehirlerinden bahsetmiş olmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Macarlar, İbn Rüste, el-A‘lâku’n-nefîse, Harûn b.Yahyâ, Doğu Roma İmparatorluğu, M.S. X. Yüzyıl

Kaynakça

• AHMAD, Sayyid Maqbul: “İbn Rüste”, DİA, XX, s. 253-254.