AYRIMCILIK SORUNU BAĞLAMINDA BULGARİSTAN’DAKİ TÜRK AZINLIK: 1989 SONRASI DÖNEM

Yıl 2021, Cilt: 129 Sayı: 255, 363 - 378, 14.12.2021

Muzaffer Ercan Yılmaz , Zeynep Şen Kalfa

Öz

Bu çalışmanın amacı, 1989 yılı sonrası Bulgaristan’da yaşayan ve ülke
nüfusunun yaklaşık % 10’unu oluşturan Türk azınlığın ülke içinde yaşadığı
ayrımcılık sorununu ele almaktır. Bu bağlamda ele alınan ayrımcılık sorunu,
Bulgaristan’da yaşayan Türk azınlığa göre yasal, ekonomik ve kültürel olmak
üzere üç başlık altında toplanmıştır. Metodolojik açıdan bu çalışmada, kartopu
yöntemi kullanılmış olup, Türk azınlık parti temsilcileri başta olmak üzere bu
konu ile ilgilenen diğer temsilcilerle Bulgaristan’da yapılan röportajlara dayanmaktadır.
Ayrıca çalışmaya ışık tutabilecek konu ile alakalı her türlü yazılı
ve görsel kaynaklar ikincil veri olarak kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen
veriler doğrultusunda, komünizm dönemi ile kıyaslandığında Bulgaristan’daki
Türklerin durumunda belirgin iyileşmeler olsa da, bahsedilen azınlığın 1989
sonrası dönemde farklı şekillerde yasal, ekonomik ve kültürel ayrımcılığa maruz
kaldığı görülmektedir. Türk azınlığın maruz kaldığı sorunlar çalışmada
ayrıntılı bir şekilde ele alınmış olup, bu sorunların aşılabilmesi için birtakım
önerilere de yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bulgaristan'daki Türk Azınlık,, Bulgaristan Türkleri, Azınlık Sorunları, Risk Altındaki Azınlıklar, Ayrımcılık

Kaynakça

• Atasoy, Emin, Bizden Olan Ötekiler: Asimilasyon Kıskacındaki Bulgaristan Türkleri, MKM Yayıncılık, Bursa 2011.
• Burton, John, Violence Explained, Manchester University Press, Manchester and New York 1997.
• Coşkun, Birgül Demirtaş, Bulgaristan’la Yeni Dönem: Soğuk Savaş Sonrası Ankara-Sofya İlişkileri, ASAM Yayınları, Ankara 2001.
• Crampton, Richard J., Bulgaristan Tarihi, (çev.) Nuray Ekici, JeoPolitika Yayınları, Bursa 2007.
• Fenton, Steve, Ethnicity, Blackwell, Molden, MA 2003.
• Fitz-Gibbon, Andrew, Positive Peace, Rodopi Publishers, Amsterdam, Netherlands 2010.
• Galtung, Johan, “Cultural Violence”, Journal of Peace Research, Vol. 27, No. 3, 1990.
• Horowitz, Donald L., Ethnic Groups in Conflict, University of California Press, Berkeley 1985.
• Ibryam, Sema, AB’ye Uyum Sürecinde Bulgaristan’da Değişen Azınlık Hakları Anlayışı ve Yükselişe Geçen Milliyetçiliğin Siyasal Tezahürü, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2007.
• Jenkins, Richard, Social Identity, Routledge, London and New York 2004. Kafesoğlu, İbrahim, Bulgarların Kökeni, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara 1985.
• Karatay, Osman, Bulgarlar: Yitik Bir Türk Kavmi, Ötüken Neşriyat, İstanbul 2018.
• Karpat, Kemal H. Balkanlar’da Osmanlı Mirası ve Ulusçuluk, İmge Yayınları, Ankara 2004.
• Özlem, Kader, Türkiye-Bulgaristan İlişkileri ve Türk Azınlık, Dora, Bursa 2019.
• Pazarcı, Hüseyin Pazarcı. Uluslararası Hukuk, 17. Baskı, Turhan Kitap, Ankara 2018.
• Rayner, Eric, Human Development: An Introduction to the Psychodynamics of Growth, Maturity and Ageing, Routledge, New York 2005.
• Sönmezoğlu, Faruk, Türk Dış Politikası, Der Yayınları, İstanbul 2006.
• Yılmaz, Muzaffer Ercan, “Interactive Problem Solving in Intercommunal Conflicts”, Peace Review: A Journal of Social Justice, Vol. 17, No. 4, 2005
• ______. Soğuk Savaş Sonrası Dönemde Etnik Çatışmalar, Nobel, Ankara 2007.
• Balgöç, “ Bulgaristan Azınlık Raporu”. http://www.balgoc.org.tr/bilgi/bulgazinlik.htlm, (20.10.2020).
• F. Bekir Gülistan ile Mestanlı, Bulgaristan’da yapılan mülakat, 24 Temmuz 2019.
• Basri Eminefendi ile Haskova, Bulgaristan’da yapılan mülakat, 25 Temmuz 2019.
• Mehmet Hoca ile Kırcali, Bulgaristan’da yapılan mülakat, 26 Temmuz 2019.
• Ahmet Hüseyin ile Mestanlı, Bulgaristan’da yapılan mülakat, 26 Temmuz 2019.
• Lütfi Mestan ile Mestanlı, Bulgaristan’da yapılan mülakat, 26 Temmuz 2019.
• Milen Jurnalov ile Smolyan, Bulgaristan’da yapılan mülakat, 28 Temmuz 2019.
• Yavor Orlov ile Madan, Bulgaristan’da yapılan mülakat, 29 Temmuz 2019.
• Amir Feleti ile Madan, Bulgaristan’da yapılan mülakat, 29 Temmuz 2019.
• Hayri Sadıkov ile Madan, Bulgaristan’da yapılan mülakat, 29 Temmuz 2019.
• Mehmet Alev ile Filibe, Bulgaristan’da yapılan mülakat, 30 Temmuz 2019.
• Emel Balıkçı ile Filibe, Bulgaristan’da yapılan mülakat, 30 Temmuz 2019.
• Kader Özlem ile Bursa’da yapılan mülakat, 25 Kasım 2020.