Sheikh Hafız Hacı Mehmet Said Efendi, Sheikh of Bursa Ahmed Baba Lodge (esh Sheikh al-Haj Mehmed Said, Ahmed Babazade Sheikh Said/Saʽîd Efendi) (1795-1287-8)

Yıl 2023, Cilt: 134 Sayı: 264, 81 - 106, 24.07.2023

Muhammet Kemaloğlu

https://doi.org/10.55773/tda.1121728

Öz

Turkey, which has been the scene of Turkish migrations since the 11th century, has become a great homeland with all the elements of Turkish and Islamic culture. The Turks brought their knowledge, history and beliefs with them in the geographies they came from. This movement of the Turks was not a dry migration movement, but also included their religious, economic and administrative characteristics. Large masses began to settle in every inch of Turkey and leave their traces. Bursa and its surroundings were also among the places preferred by the Turkish and Islamic masses for residential purposes. Bursa became one of the areas with the highest Turkish population in a short time thanks to its being an edge city, fertile soil and suitable climate. In particular, the fact that the Ottoman Principality chose this place as a homeland and homeland further increased its position and influence. These possibilities and conditions include religious elements, warriors, craftsmen, etc. He also summoned other elements to himself. The family line of Sheikh Hafız Hacı Mehmet Said Efendi, Sheikh of Bursa Ahmed Baba Lodge, is also the Pars Bey family, which goes back to the founding years of the Ottoman State. From the time of Murad II until the 1960s, family members were in very important places in state and nation administration, art and literature. In our study, we will try to introduce Sheikh Hafız Hacı Mehmet Said Efendi, Sheikh of Ahmed Baba Lodge, who is one of the important members of this 600-year-old family.

Anahtar Kelimeler

Bursa, Ahmed Baba Efendi Lodge, Murad II, Turkish Immigration, Sheikh Hafız Hacı Mehmet Said Efendi

BURSA AHMED BABA TEKKESİ ŞEYHİ ŞEYH HAFIZ HACI MEHMET SAİD/SAʽÎD EFENDİ (EŞ-ŞEYH EL-HÂC MEHMED SAİD, AHMED BABAZADE ŞEYH SAİD EFENDİ) (1795/1287-8-1871/1288)

Öz

XI. yüzyıldan itibaren Türk göçlerine sahne olan Türkiye, Türk-İslâm kültürünün tüm unsurlarını üzerinde barındıran büyük bir yurt olmuştur. Türkler, geldikleri coğrafyalardaki birikimlerini, tarih ve inançlarını da beraberlerinde getirmişlerdi. Türklerin bu hareketi kuru bir göç hareketi olmayıp, dini, ekonomik, idari vasıflarını da içermekteydi. Büyük kitleler Türkiye’nin her karışına yerleşmeye ve kendi izlerini bırakmaya başlamıştı. Bursa ve çevresi de Türk ve İslam kitelelerinin iskan amaçlı tercih ettiği yerlerin başında gelmekteydi. Bir uç şehri olması, verimli toprağı ve uygun iklimi sayesinde kısa bir zamanda Bursa Türk nüfusunun en çok olduğu alanlardan biri oldu. Özellikle de Osmanlı Beyliği’nin burayı yurt ve vatan seçmesi konumunu ve nüfuzunu daha da artırdı. Bu imkan ve şartlar dini unsurları, savaşçıları, zanaatçıları vb. diğer unsurları da kendisine celp ediyordu. Bursa Ahmed Baba Tekkesi Şeyhi Şeyh Hafız Hacı Mehmet Said Efendi’nin aile soyu da Osmanlı Devleti’nin kuruluş yıllarına kadar giden Pars Bey ailesidir. II. Murad zamanından 1960’lı yıllara kadar aile üyeleri devlet ve millet yönetiminde, sanat ve edebiyatta çok önemli yerlerde bulunmuşlardır. Biz çalışmamızda bu 600 yıllık ailenin önemli fertlerinden biri olan Ahmed Baba Tekkesi Şeyhi Şeyh Hafız Hacı Mehmet Said Efendi’yi tanıtmaya çalışacağız.

Anahtar Kelimeler

Bursa, Ahmed Baba Efendi Tekkesi, II. Murad, Türk Göçleri, Şeyh Hafız Hacı Mehmet Said Efendi

Kaynakça

• Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi (DABOA) Fon no: A.} A.}MKT.MHM., K:200, G:3. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi (DABOA) Fon no: A.}MKT.NZD., K:24, G:54. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi (DABOA) Fon no: A.}MKT.MHM.,K:18, G:34.SR:1. KEMALOĞLU, Muhammet, Hakkı Baha Pars: Hayatı ve Eserleri (1879-1942), Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, 2022.