Post-Earthquake Life Experiences of Mothers with School-Age Children

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 508 - 526

Salih Karip , Merve Tekin , Serap Daşbaş

https://doi.org/10.46464/tdad.1489443

Öz

The research was carried out in accordance with the qualitative research method in order to understand the post-earthquake life experiences of mothers with school-age children after the Kahramanmaraş earthquakes. Snowball programming method was used in the research and semi-learned interview forms were conducted with 13 subjects. Thematic analysis method and qualitative data analysis program MAXQDA were used in the data analysis process. As a result of the research; It has been determined that the earthquake process had multidimensional reflections on mothers and families, such as psychological, economic, social and academic. It was also determined that the majority of mothers did not receive professional support during the process of coping with psychological reflections due to their perception of "power, being powerful, struggle". It has been determined that the earthquake had multi-dimensional reflections on children, and that mothers who were affected by the earthquake had high needs as they were "women" and "mothers" and experienced an intense sense of responsibility.

Anahtar Kelimeler

Earthquake, Earthquake victim, Kahramanmaraş earthquakes, Mother, Child

Okul Çağında Çocuğa Sahip Annelerin Deprem Sonrası Yaşam Deneyimleri

Öz

AAraştırma, Kahramanmaraş depremleri sonrası okul çağında çocuğu olan annelerin deprem sonrası yaşam deneyimlerini anlama amacıyla nitel araştırma yöntemine uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada kartopu örnekleme yöntemi kullanılmış ve 13 özne ile yarı yapılandırılmış görüşme formları aracılığıyla görüşmeler sağlanmıştır. Veri analizi sürecinde tematik analiz yöntemi ve nitel veri analizi programı MAXQDA kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; yaşanan deprem sürecinin anneler ve aileler üzerinde psikolojik, ekonomik, sosyal, akademik gibi çok boyutlu yansımalarının olduğu belirlenmiştir. Yine psikolojik yansımalar ile baş etme sürecinde annelerin çoğunluğunun “güç, güçlü olma, mücadele” algılarına bağlı olarak profesyonel destek almadıkları belirlenmiştir. Depremin çocuklar üzerinde çok boyutlu yansımalarının olduğu, depremzede annelerin “kadın” ve “anne” olmaları ile ihtiyaçlarının fazla olduğu ve yoğun sorumluluk duygusu yaşadıkları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Deprem, Depremzede, Kahramanmaraş depremleri, Anne, Çocuk

Kaynakça

• Acharya Pandey R., Chalise P., Khadka S., Chaulagain B., Maharjan B., Pandey J., Nepal J., Pandey C., 2023. Post-traumatic stress disorder and its associated factors among survivors of 2015 earthquake in Nepal, BMC Psychiatry, 23(1), 340.
• Adhikari SB., Bhatta D.N., Rayamajhi D., Adhikari R., 2021. The 2015 Nepal earthquakes and psychosocial impact among Nepali speaking population in the United States of America. Progress in Disaster Science, 9, 100144.
• AFAD, 2023. 06 Şubat 2023 Pazarcık-Elbistan Kahramanmaraş (Mw: 7.7- Mw: 7.6) Depremleri Raporu, Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürlüğü Deprem Dairesi Başkanlığı, Erişim adresi: https://deprem.afad.gov.tr/assets/pdf/Kahramanmara%C5%9F%20Depremi%20%20Raporu_02.06.2023.pdf.
• Biernacki P., Waldorf D., 1981. Snowball sampling: Problems and techniques of chain referral sampling, Sociological methods & research, 10(2), 141-163.
• Boztaş M.H., Aker A.T., Munir K., Çelik F., Aydin A., Karasu U., Mutlu E.A. 2019. Post traumatic stress disorder among adults in the aftermath of 2011 Van-Ercis earthquake in Turkey, Turk J Clin Psychiatry, (23), 380-388.
• Cénat J.M., Derivois D., 2014. Assessment of prevalence and determinants of posttraumatic stress disorder and depression symptoms in adults survivors of earthquake in Haiti after 30 months, Journal of Affective Disorders, (159), 111-117.
• Chen S., Bagrodia R., Pfeffer C.C., Meli L., Bonanno G.A., 2020. Anxiety and resilience in the face of natural disasters associated with climate change: A review and methodological critique. Journal of Anxiety Disorders, 76, 1-16, https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2020.102297.
• Creswell J.W., 2013. Research Design: Qualitative, Quantitative And Mixed Methods Approaches. Thousand Oaks, Los Angeles, London, New Delhi, Singapore, SAGE.
• Ekici S., Tuncel G., 2015. Göç ve İnsan, Birey ve Toplum, 5(9), 9-22.
• Ekşi A., 2016. Afetlerden sonra ortaya çıkabilecek çevresel risklerin yönetimi. Hastane Öncesi Dergisi, 1(2),15-25.
• El-Khani A., Cartwright K., Redmond A., Calam R., 2016. Daily bread: A novel vehicle for dissemination and evaluation of psychological first aid for families exposed to armed conflict in Syria, Global Mental Health, 3, 1-7, https://doi.org/10.1017/gmh.2016.9.
• Erdur Baker Ö., Yıldırım Z., Altun A., 2018. Afetlerde psikolojik destek için psikolojik danışmanlara yönelik çevirimiçi eğitim geliştirilmesi, TÜBİTAK SOBAG Proje 1001, 115K451, Erişim adresi: https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/618564/.
• Goenjian A.K., Molina L., Steinberg A.M., Fairbanks L.A., Alvarez M.L., Goenjian H.A. 2001. Posttraumatic stress and depressive reactions among Nicaraguan adolescents after hurricane Mitch. Am J Psychiatry,158, 788-94.
• Hansel T.C., Osofsky J.D., Osofsky H.J., Friedrich P., 2013. The effect of long- term relocation on child and adolescent survivors of hurricane katrina, Journal of Travmatik Stress, 26, 613-620.
• Hogan D.E., Burstein J.L., 2002. Basic physics of disaster, Disaster Medicine, Lippincott Williams & Wilkins, London.
• Ilgın H.Ö., Karagül D., 2022. Afet süreçlerinde kadınlara yönelik toplumsal cinsiyet eşitsizliğinde sivil toplum kuruluşu çalışanlarının deneyimleri: Çanakkale İli Örneği, Journal of Emerging Economies and Policy, 7(2), 85-103.
• Karabulut D., Bekler T., 2019. Doğal afetlerin çocuklar ve ergenler üzerindeki etkileri, Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 5(2), 368-376, https://doi.org/10.21324/dacd.500356.
• Kaştan Y., 2015. Türkiye'de göç yaşamış çocukların eğitim sürecinde karşılaşılan problemler, Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 216-229.
• Ke X., Liu C., Li N., 2010. Social support and quality of life: a cross sectional study on survivors eight months after the 2008 Wenchuan earthquake, BMC Public Health, 10, 1-11.
• Kousky C., 2016. Impacts of natural disasters on children, The Future of Children, 26(1), 73-92.
• Kukuoğlu A., 2018. Doğal afetler sonrası yaşanan travmalar ve örnek bir psikoeğitim programı, Afet ve Risk Dergisi,1(1), 39-52.
• Leblebici Ö., 2004. Doğal afetlerde kriz yönetimi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 172s.
• Makwana N., 2019. Disaster and its impact on mental health: A narrative review, Journal of Family Medicine and Primary Care, 8(10), 3090, https://doi.org/10.4103/jfmpc.jfmpc_893_19.
• Merriam S.B,. 2013. Nitel Araştırma: Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber, Çev. Turan S., Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Nakajima Ş., 2012. Deprem ve Sonrası Psikolojisi, Okmeydanı Tıp Dergisi, 28(2), 150-155. http://dx.doI.org/10.5222/otd.supp2.2012.150.
• Neumayer E., Plu T., 2007. The Gendered Nature of Natural Disasters: The Impact of Catastrophic Events on the Gender Gap in Life Expectancy, 1981-2002, 97, 551-566.
• Norris F.H., Friedman M.J., Watson P.J., 2002. 60,000 disaster victims speak: Part I. An empirical review of the literatüre, Psychiatry, 65.
• Petrova K., 2021. Natural hazards, internal migration and protests in Bangladesh, Journal of Peace Research, 58(1), 33-49.
• Silwal S., Dybdahl R., Chudal R., Sourander A., Lien L., 2018. Psychiatric symptoms experienced by adolescents in Nepal following the 2015 earthquakes, J Affect Disord., 234, 239-246, http://dx.doI.org/10.1016/j.jad.2018.03.002.
• Sönmez M.B., 2022. Depremin psikolojik etkileri, psikolojik destek ve korkuyla baş etme, TOTBİD Dergisi, 21(3), 337-343.
• TBMM, 2023. Kahramanmaraş Merkezli Depremlerin Sonuçlarının Tüm Yönleriyle Araştırılması, Depreme Dirençli Yapı Stokunun Oluşturulması Ve Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Etkinliğinin Artırılması İçin Alınması Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu Raporu, 2023, Erişim adresi: https://cdn.tbmm.gov.tr/KKBSPublicFile/D27/Y6/T10/DosyaKomisyonRaporunuVerdi/165734cc-0d4f-4030-863d-b278567c0a55.pdf.
• SBB, 2023. Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Raporu, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, 2023. Erişim adresi: https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/03/2023-Kahramanmaras-ve-Hatay-Depremleri-Raporu.pdf
• Tan M., Karabulutlu E., 2005. Social support and hopelessness in Turkish patients with cancer, Cancer Nurs, 28, 236-40.
• Tierney K., 2012. Disaster governance: Social, political, and economic dimensions, Annual Review of Environment and Resources, 37, 341-63.
• Twigg J., 2015. Disaster Risk Reduction, London, Overseas Development Institute, 55-67.
• Webb N.B., 2011. Çocuklarla sosyal hizmet uygulaması (Çev. Ed: E. Erbay), Nika Yayınevi, Ankara.
• Yıldırım A., Şimşek H., 2016. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Zheng C., Zhang J., Guo Y., Zhang Y., Qian L., 2019. Disruption and reestablishment of place attachment after large-scale disasters: The role of perceived risk, negative emotions, and coping, International Journal of Disaster Risk Reduction, 40, 101273, https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2019.101273.