Ways Of Development Of The Kumyk Literature

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 18, 116 - 123, 28.01.2021

Malik Guseynov

Öz

This article considers the ways of development of Kumyk literature from the moment of its origin, from the XV to the beginning of the XXI century. The history of Kumyk literature is covered in line with the main trends, individual trends, the most significant genres, and the role of specific authors. The article notes the loss of the national identity of the Kumyk literature with the establishment of the Soviet power, which became relevant in the last years of the Soviet period and began to fully manifest since the 1990s. We found impossible and difficult to fully cover all Kumyk Literature, that is why we had to confine to a simple listing of some of the issues, associated with the evolution of native verbal art and its movements in one article. The framework of one article, of course, does not allow considering all trends and genres; we had no opportunity not only to list the names of significant works, but even just to mention the names of all writers.

Anahtar Kelimeler

Kumyk literature, ways of development, heritage, classics, history, literary epochs, genre

Къумукъ Адабиятны Оьсюв Ёллары

Öz

Бу макъалада къумукъ адабиятны тувумундан тутуп, XV юз йылдан XXI юз йылны башына ерли оьсюв ёллары суратлана. Къумукъ адабиятны тарихи аслу агъымларына, бир-бир сокъмакъ ёлларына, агьамиятлы жанрларына, белгили язывчуланы къошумуна гёре гёрсетиле. Совет гьакимият токъташгъанда сёз саниятыбыз милли битимин тас этгенлик, ва шо баш белгиси совет девюрню ахырлары, 1990-ынчы йыллардан тутуп къайтма башлагъаны гьакъда айтыла. Бир макъалада савлай къумукъ адабиятны толу кюйде гёрсетме бажарылмай, шо саялы анадаш сёз саниатыны оьсюв ёллары, агъымлары булан байлавлу бир-бир маъслаланы янгыз эсгеривю булан дазуланып къалма тюшдю. Макъаланы оьлчевю бары да агъымланы, жанрланы эсгерме, озокъда, имкан бермей; маъналы асарланы атларын чы нечик де, гьатта бары да язывчуланы атларын гелтирме де кюй болмады.

Anahtar Kelimeler

къумукъ адабият, оьсюв ёллар, варислик, классика, тарих, адабият девюрлер, жанр

Kaynakça

• Абдуллатипов А.-К.Ю., Гусейнов М.А., Шабаева Л.А. (2015). История кумыкской литературы. Том I. Литература досоветского периода. Махачкала.
• Акавов З.Н. Диалог времен (1996). Махачкала: Дагестанское книжное издательство.
• Акбиев С.-М.Х. (1982). Къол языв китапдан басмагъа ерли. Магьачкъала: Дагъыстан китап басмаханасы.
• Алиев С.М. (1989). Асрулар сезе гелген асил сёз. Магьачкъала: Дагъыстан китап басмаханасы.
• Асеков И.Х. (1972). Советская поэзия и культурное наследие кумыков. Махачкала: Дагестанское книжное ищдательство.
• Ахмедова Р.А. (1999). Кумыкская поэма: духовно-нравственные проблемы. Махачкала: ДГУ,;
• Гусейнов М.А. (2018). История кумыкской литературы. Том 2. Литература 1920–1955 гг. Махачкала: ИЯЛИ ДНЦ РАН.
• Мусаханова Г.Б. (1959). Очерки кумыкской дореволюционной литературы. Махачкала.
• Солтанмуратов А.М. (2010). Янгыртывну ёлунда. Магьачкъала: ДГУ.
• Султанов К.Д. (1964). Къумукъланы адабияты. Магьачкъала: Дагъыстан китап басмаханасы.