Öz
Tarih boyunca İran birçok Türk halkının yurdu, birçok Türk devletinin hüküm sürdüğü bölge
olmuştur. Farklı Türk kavimlerine ev sahipliği yapan İran, günümüzde ise en çok Türk dili
konuşuruna sahip olan ülkeler arasında yer almaktadır. İran’ın resmi dili Farsça olduğundan
dolayı, farklı dil gruplarına ait olan bu ağızlar Farsçanın egemenliği altında bulunmaktadırlar.
Dolayısıyla farklı derecelerde unutulma tehlikesinde yer alırlar.
Türk dili dünyasında bu dillerin tespiti ve söz varlığının kayda geçirilmesi önem arz
etmektedir. Bu amaçla 2018- 2020 yılları arasında Türk dilinin farklı dil ve ağızları konuşulmakta olan bölgelerde saha çalışması gerçekleştirilmiştir. İran’da konuşulmakta olan
Türkmen Türkçesinin tespiti için Gülistan, Azerbaycan Türkçesi için Erdebil, Kaşkay Türkçesi
için Fars ve Halaç Türkçesi için Merkezi eyaletlerinde saha çalışması gerçekleştirilmiştir.
Bu yazıda, saha çalışması sırasında gözlemlenen yerel halkın ana dilini kullanım durumlarının,
kültürel özelliklerinin ve toplumun gelenek göreneklerinin tespiti hedeflenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Azerbaycan Türkleri Türkmen Türkleri Kaşkay Türkleri Halaç Türkleri
Kaynakça
- Ágnes C, A. & Johanson, L. (1988). The Turkic Languages. Routledge.
- Annaberdiyev, Ahmet. (2006). İran Türkmenleri (1881-2001). Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul, Marmara Üniversitesi.
- Ataizi, Erenoğlu Dilek. (2017). Kaşkay Türklerinin dili. Anakara, Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Beck, L. (1986). The Qashqa'i of Iran. New Haven: Yale University Press.
- Doerfer, G. (1987). İran’da Türkler. Türk Dili, 431, s. 242-251.
- Doerfer G. & Hesche W. & Scheinhardt H., & Tezcan S. (1971). Khalaj Materials. Indiana University.
Öz
Throughout history, Iran has been the homeland of many Turkish people and the region where
many Turkish states have ruled. Iran is one of the countries with the highest number of
Turkish speakers today.
Since the official language of Iran is Persian, these dialects belonging to different language
groups are under the dominance of Persian. Therefore, they are in danger of being forgotten
in different degrees.
In the Turkish language world, it is important to determine these languages and to record their
vocabulary. For this purpose, field study was carried out in regions where different languages
and dialects of the Turkish language are spoken between 2018 and 2020. Field studies was
carried out in the provinces of Gulistan for the determination of the Turkmen Turkish spoken
in Iran, Erdebil for Azerbaijani Turkish, Fars for Kashkay Turkish and Markazi for Halac
Turkish.
In this article, it is aimed to determine the use of mother tongue, culture and society's customs
and traditions observed during the field study.
Anahtar Kelimeler
Azerbaijani Turks Azerbaijani Turks Turkmen Turks Kashkai Turks Halac Turks
Kaynakça
- Ágnes C, A. & Johanson, L. (1988). The Turkic Languages. Routledge.
- Annaberdiyev, Ahmet. (2006). İran Türkmenleri (1881-2001). Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul, Marmara Üniversitesi.
- Ataizi, Erenoğlu Dilek. (2017). Kaşkay Türklerinin dili. Anakara, Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Beck, L. (1986). The Qashqa'i of Iran. New Haven: Yale University Press.
- Doerfer, G. (1987). İran’da Türkler. Türk Dili, 431, s. 242-251.
- Doerfer G. & Hesche W. & Scheinhardt H., & Tezcan S. (1971). Khalaj Materials. Indiana University.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Dilbilim |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Ocak 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 11 Ekim 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 12 Sayı: 20 - Genç Araştırmacılar Sayısı |
Kaynak Göster
