The Novel of the Postmodernist-New Historicist Approach in Azerbaijani Literature: Kafa

Yıl 2019, , 7 - 26, 18.10.2019

Sedat Adıgüzel

https://doi.org/10.24155/tdk.2019.110

Öz

Azerbaijani Literature is a literature among the literatures of the Turkic world, which has completed its modernization process very rapidly
and produced very successful works. Azerbaijani literature, where we
could find great examples of modern literature until the beginning of the
20th century, was unable to produce original and successful works for a
long time after the establishment of the Soviet Union. The writers, who
were obliged to meet the requirements of socialist realism under the pressure of the dominant ideology, were unable to produce truly independent
works.
In the 1960s, the political events that occurred in the Soviet Union,
especially the partial relief observed after Stalin's death, were reflected
in literature as well. The impact of the change was immediately felt in
whole of the Soviet Union. However, Azerbaijani literature in particular
demonstrated a very strong leap forward in this process, and a new revolutionary trend in literature emerged.
In the last fifty years of Azerbaijani literature, Elçin Efendiyev, who
is considered to be one of the most powerful names of novels especially in
Azerbaijani literature, also gave a successful work to Azerbaijan literature
in terms of both technique and subject with his latest novel Kafa.
As in all world literatures, the novel is in search of changes inAzerbaijan and in this sense, traces of different movements are seen in the recent
novel. In particular, we can easily observe that postmodern studies have
increased considerably in recent years. Elçin Efendiyev's latest novel is
one of the best examples of these studies. In this study, the place of Kafa
novel in the context of Elçin's novel writing and the characteristics of
postmodern style, especially in terms of new historicism, will be studied.

Anahtar Kelimeler

Azerbaijani literature, Elçin, Postmodernism, new historicalism, Kafa

Azerbaycan Edebiyatında Postmodernist-Yeni Tarihselci Yaklaşımın Romanı: Kafa

Öz

Azerbaycan edebiyatı, Türk dünyası edebiyatları arasında modernleşme sürecini çok hızlı tamamlamış ve bu noktada çok başarılı örnekler
sunmuş bir edebiyattır. 20. yüzyıl başlarına kadar modern edebiyat örneklerinin güzel örneklerini bulabildiğimiz Azerbaycan edebiyatı, Sovyetler
Birliği kurulduktan sonra uzun bir müddet özgün ve başarılı eserler vermekten uzak kalmıştır. Egemen ideolojinin baskısıyla sosyalizm realizminin gereklerini yerine getirmek mecburiyetinde kalan yazarlar gerçek
manada bağımsız eserler vermekten uzaklaşmışlardır.
1960’lı yıllara gelindiğinde Sovyetler Birliği’nde meydana gelen
siyasi hadiseler özellikle de Stalin öldükten sonra görülmeye başlayan
kısmi rahatlama edebiyatta da yansımasını bulmuştur. Bütün Sovyetler
Birliği’nde değişimin etkisi hemen hissedilmiştir. Fakat Azerbaycan edebiyatı bu süreçte çok güçlü bir atılım göstermiş âdeta edebiyatta bir devrim niteliğinde olan yeni bir akım ortaya çıkmıştır.
Azerbaycan edebiyatının son elli yılında var olan ve Azerbaycan edebiyatında özellikle roman türünde en güçlü isimlerden biri olarak kabul
edilen Elçin Efendiyev, son romanı Kafa ile de hem teknik hem de konu
bakımından Azerbaycan edebiyatına başarılı bir eser daha kazandırmıştır.
Tüm dünya edebiyatlarında olduğu gibi Azerbaycan edebiyatında da
roman yeni arayışlar içerisindedir ve bu bağlamda son dönem romancılığında değişik akımların izleri görülmektedir. Özellikle postmodern denemelerin son dönemlerde oldukça dikkat çekici ölçüde arttığını rahatlıkla
gözlemleyebilmekteyiz. Elçin’in son romanı bu denemelerin en güzel örneklerinden biridir. Bu çalışmada Kafa romanının Elçin romancılığı açısından yeri ve postmodern tarzın özellikleri, özellikle de yeni tarihselcilik
açısından, teknik özellikleri incelenmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Azerbaycan edebiyatı, Elçin, postmodernizm, yeni tarihselcilik, Kafa

Kaynakça

• Adıgüzel, S. (2007). Azerbaycan Edebiyatında 1960 Nesri (Hikâye ve Roman). Erzurum: Fenomen Yayınları.
• Adıgüzel, S. (2009). Modern Azerbaycan Edebiyatında Dede Korkut- Metinlerarası Çözümlemeler. Ankara: Fenomen Yayınları.
• Ecevit, Y. (2008). Türk Romanında Postmodernist Açılımlar. İstanbul: İletişim Yayınları. Elçin (2018). Kafa. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Elişanoğlu ,T. (1999). Azerbaycan Yeni Nesri. Bakü: Elm Neşriyyat.
• Gündüz, O. (2012). İhsan Oktay Anar’ın Kurgu Dünyası. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Kızıler, F. (2006). Moderniteden Postmoderniteye Kavramsal Bir Yolculuk. Konya: Salkımsöğüt Yayınları.
• Koçakoğlu, B. (2012). Anlamsızlığın Anlamı Postmodernizm. Ankara: Hece Yayınları.
• Oppermann, S. (2006). Postmodern Tarih Kuramı. Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Salamoğlu, T. (2005). Müasir Azerbaycan Romanının Poetikası. Bakü: Elm Neşriyyat.
• Tağısoy, N. (2016). Elçinin Baş Romanı Struktur- Funksional Tehlil Müstevisinde. Bakü.
• Yalçın-Çelik, S. (2005). Yeni Tarihselcilik Kuramı ve Türk Edebiyatında Postmodern Tarih Romanları. Ankara: Akçağ Yayınları.