UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Kavramı Çerçevesinde Nasreddin Hoca Fıkralarının Sürdürülebilirliği

Yıl 2013, Sayı: 36, 93 - 105, 01.06.2013

Nail Tan

Öz

The jokes, which has ocurred around the character of Nasreddin Hoca, born in Eskişehir’s Hortu village (now named as Nasreddin Hoca) in 1208, and which has grown in number through the centuries and are always actual with the messages they give, are among the most important products of our cultural intangible heritage.Nasreddin Hoca’s jokes are well-known not only in the Turkic world, but also in Islamic countries as well as Europe. The most important reasons of this prevalence are because the messages of these jokes are universal and they keep being used in modern culture and they also have a productive/fertile nature.Ministry of Culture and Tourism started working in 2013 to make the tradition of telling Nasreddin Hoca’s jokes to be taken in UNESCO’s Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity because of their prevalence on a vast geography, from Cenral Asia to Europe, and because of their sustainability.In this article, the sustainability of Nasreddin Hoca’s jokes are examined within the principles UNESCO determined and with the help of jokes and joke-telling environment the arguments put forward are explained

Anahtar Kelimeler

-

UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Kavramı Çerçevesinde Nasreddin Hoca Fıkralarının Sürdürülebilirliği

Öz

Eskişehir’in Hortu (şimdi Nasreddin Hoca) köyü doğumlu (1208) Nasreddin Hoca’nın kişiliği çevresinde oluşan, yüzyıllar boyu sayısı artan, verdiği mesajlarla daima güncelliğini koruyan fıkralar, somut olmayan kültürel mirasımızın en önemli ürünleri arasındadır.Nasreddin Hoca fıkraları sadece Türk dünyasında değil, İslam coğrafyasıyla birlikte Avrupa’da da gayet iyi bilinmektedir. Bu yaygınlığın en önemli sebepleri, fıkraların verdiği mesajların evrensel olması, çağdaş kültürde kullanımını sürdürmesi ve doğurgan/üretken bir yapıda bulunmasıdır.Kültür ve Turizm Bakanlığı, Nasreddin Hoca Fıkraları Anlatma Geleneği’ni Orta Asya’dan Avrupa’ya geniş bir coğrafyada yaygınlığı ve sürdürülebilirlik özelliği dolayısıyla UNESCO’nun “İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi”ne alınması için 2013 yılında gerekli çalışmaları başlatmış bulunmaktadır.Makalede, Nasreddin Hoca fıkralarının sürdürülebilirlik özelliği, UNESCO’nun belirlediği ilkeler çerçevesinde ele alınmakta, örnek fıkra ve anlatma ortamları yardımıyla ileri sürülen görüşler açıklanmaktadır

Anahtar Kelimeler

Nasreddin Hoca, fıkra, UNESCO, Somut Olmayan Kültürel Miras, sürdürülebilirlik