Tatar Edebiyatından Abdullah Tukay, Hesen Tufan Çizgisinde Bir Şair: Sibgat Hekim

Yıl 2013, Sayı: 35, 69 - 87, 01.03.2013

Ülkü Polat

Öz

Sibgat Hekim is one of the most widely-recognized name in XX. century Tatar literature. In this article, Sibgat Hekim, his position in Tatar literature, his poems, his literary personality and the characteristics of the language of his poems are introduced and some examples are given. In his poems, Sibgat Hekim is a poet who carries on the traditions of A.Tukay, H. Tufan. It also has been frequently refers to A. Tukay and H. Tufan themes in his poems

Anahtar Kelimeler

-

Tatar Edebiyatından Abdullah Tukay, Hesen Tufan Çizgisinde Bir Şair: Sibgat Hekim

Öz

Sibgat Hekim XX. yüzyıl Tatar edebiyatının önde gelen isimlerinden birisidir. Makalede Sibgat Hekim, onun Tatar edebiyatındaki yeri, şiirleri, edebî kişiliği, şiirlerinde kullandığı dil üzerinde durulmuş ve şairin şiirlerinden örnekler verilmiştir. Sibgat Hekim, A. Tukay ve H. Tufan geleneklerini şiirlerinde devam ettiren bir şairdir. Ayrıca A. Tukay ve H. Tufan şiirlerinde sık sık başvurduğu temalardan olmuştur

Anahtar Kelimeler

Sibgat Hekim, Tatar Edebiyatı, Tatar Şiiri

Kaynakça

• Abdrazakov, K. S. - Ahuncanov, G. H. - Bayçura, Ü. Ş. - Vahitova, S. B. - Gazizova, F. M. - Ganiyev, F. A. - İshakov, G. İ. - Möhemmediyev, M. G. - Osmanov, M. M. - Faseyev, F. S. - Fahretdinov, G. G. - Hemzin, K. H. - Hemidullin, E. Ş. - Hanbikova, Ş. S. - Emirov, G. S. - Esadullin, A. Ş. (1966), Tatarça-Rusça Süzlěk, Moskva.
• Abdullin, İ. A. - Vatitova, S. B. - Gazizova, F. M. - Gaynanova, L. R. - Ganiyev, F. E. - Möhemmediyev, M. G. - Hanbikova, Ş. S. - Etmetyanov, R. G. - Ahuncanov, G. N. - Mingulova, R. R. (1977, 1978, 1981), Tatar Tělěněñ Añlatmalı Süzlegě I: 1977, II: 1978, III: 1981, Kazan. (=TTAS)
• Bayazitova, F. S. - Ramazanova, D. B. - Sadrıykova, Z. R. - Heyretdinova, T. H. (2009), Tatar Tělěněñ Zur Dialěktologik Süzlěgě, Tataristan Kitap Neşriyatı, Kazan (=TTZDS).
• Bayazitova, F. S. - Ramazanova, D. B. - Sadrıykova, Z. R. - Heyretdinova, T. H (1993), Tatar Tělěněñ Diyalektologik Süzlěgě, Tatarstan Kitap Neşriyatı, Kazan (= TTDS).
• Davutov, R. N. - Nurillina, N. B. (1986), Sovět Tatarstanı Yazuvçıları, Tatarstan Kitap Neşriyatı, Kazan.
• Galiullin, Telgat–YarullinA, Ramile (2007), “İdil−Ural Alanı, Tatar Türklerinin Edebiyatı”, Türk Dünyası Edebiyat Tarihi, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, cilt IX, Ankara, s. 676-736.
• Ganiyev, F. A. - Abdullin, İ. A. - Gataullina, R. G. - Yusupov, F. Y. (1993), Tatarça-Rusça Ukuv- Ukutuv Süzlěge, Moskva.
• Ganiyev, F. E. (2005), Tatar Tělěněñ Añlatmalı Süzlěgě, Matbugat Yortı Neşriyatı, Kazan.
• Hekim, Sibgat (1958), “Bězněñ Könner Poěziyesě”, Sovět Edebiyatı, S 7, Tatarstan Kitap Neşriyatı, Kazan.
• Hekim, Sibgat (1964), “Böyěk Lermontov Ruhı”, Sovyet Edebiyatı, S 10, Tatarstan Kitap Neşriyatı, Kazan.
• Hekim, Sibgat (1960), “Poěziya Hem Hezěrgě Zaman”, Sovět Edebiyatı, Sayı 6, Tatarstan Kitap Neşriyatı, Kazan.
• Hekim, Sibgat (1986), Saylanma Eserler, İkě Tomda, Tatarstan Kitap Neşriyatı, Kazan.
• Hekim, Sibgat (1995), “Sibgat Hekim’něn Nacar Necmi’ge Yazgan Hatlarınnan”, Kazan Utları, S 7 (873), Kazan.
• Miñnullin, Robert (2001), “Akkoş Külěněñ Ak Küñěllě Şagıyrě”, (Sibgat Hekim’něñ Tuvuvına 90 Yıl) Kazan Utları, sayı 12 (950), Kazan.
• Mostafin, Rafail, Davutov, Reis (1997), “Repressiya Kurbanı Tatar Yazarları”, Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, Sayı 3, Bahar 1997, s. 135-187,(Akt.: Mustafa Öner).
• Mozaffarov, Ramil (2008), “Sibgat Hekim Arhivı”, Kazan Utları, Sayı 6 (1028), Kazan, s. 149-153.
• Necmi, Nacar (1986), Küñělněñ AlŞı Çigěnde, Sibgat Hekim, Saylanma Eserler, İkě Tomda, Tatarstan Kitap Neşriyatı, Kazan, 1986.
• Necmi, Nacar (2009), “Nacar Necmi Hatları”, Kazan Utları, Sayı 9 (1043), Kazan.
• Necmi, Nacar (1995), “Şigırlě Sulışlar”, Kazan Utları, S 7 (873), Kazan.
• Öner, Mustafa (2009), Kazan-Tatar Türkçesi Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
• Öner, Mustafa (1996), “İdil-Uraldan Bir Şair: Nacar Nemci”, Türk Kültürü, Sayı 395, Mart 1996, s. 171-174.
• Rehim, Gerey (1992), Tatar Poeziyesě Antologiyesě II, Kazan Tatarstan Kitap Neşriyatı.
• Şabayev, Mars (1996), “Tatarstannıñ Halık Şagıyrě Sibgat Hekimněñ Vafatına Un Yıl, Sagındıra…”, Kazan Utları, sayı 7 (885), Kazan, s. 176-186.
• Şirin, Hatice (1998), Hesen Tufan’ın Şiirleri, Giriş-Metin-Sözlük, Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• TDTEA: Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi 17, 18, 19, Tatar Edebiyatı I: 2001, II: 2001, III: 2001, T. C. Kültür Bakanlığı, Ankara.
• Yuziyev, Nil (2001), “Yeni Tarihte Yeni Edebiyat”, Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi 18, Tatar Edebiyatı III, T. C. Kültür Bakanlığı, Ankara, s.13-30.
• Zahidullina, D. F.- Zakircanov, E. M. - Gıylecev, T. Ş. - Yosıpova, H. M. (2006), Tatar Edebiyatı Teoriya, Tarih, Kazan «Megarif» Neşriyatı.