In this study, some physiological and morphological
parameters, which can be easily and quickly measured, were examined in durum
wheat breeding for resistance to heat stress. Thirteen of durum wheat genotypes
were used as a material. Trial were conducted in irrigated conditions according
to randomized complete blocks design with split plots with 3 replications as
normal and late planting time at the GAP International Agricultural Research
and Training Center trial field. Drought stress was eliminated with irrigation
and heat stress was formed with late sowing. According to heat susceptibility
index (HSI), calculated over grain yield, Fırat-93, Diyarbakir-81 cultivars
showed tolerant; Fuatbey-2000, Sarıçanak-98, Ç-1252, Özberk, Zühre and Şahinbey
cultivars showed medium tolerant; Sorgül, Svevo, Bağacak, Şölen and Omrabi
cultivars showed sensitive reaction. Low canopy temperature (CT) and grain
filling speed were related with heat tolerance. Although SPAD 502 chlorophyll
meter, erectness and waxiness did not relate heat tolerance, those can be used
to select the genotypes which have high yield potential.
Bu çalışmada, makarnalık buğdayda sıcaklık stresine
dayanıklılıkla ilişkili kolay ve hızlı ölçülebilen bazı fizyolojik ve
morfolojik parametreler incelenmiştir. On üç makarnalık buğday genotipinin
kullanıldığı deneme, sulu şartlarda tesadüf bloklarında bölünmüş parseller
deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak normal ve geç ekim şeklinde GAP
Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi (GAP UTAEM) deneme alanında
yürütülmüştür. Sulama ile kuraklık stresi elemine edilmiş, geç ekimle sıcaklık
stresi oluşturulmuştur. Tane verimi üzerinden hesaplanan sıcaklık hassasiyet
indeksine (SHİ) göre Fırat-93 ve Diyarbakır-81 çeşitleri tolerant; Fuatbey-2000, Sarıçanak-98, Ç-1252, Özberk,
Zühre ve Şahinbey çeşitleri orta tolerant ve Sorgül, Svevo, Bağacak, Şölen ile
Omrabi çeşitleri ise hassas reaksiyona sahip olmuşlardır. Düşük bitki örtüsü
sıcaklığı ve tane dolum hızı sıcağa dayanıklılıkla ilişkili bulunmuştur. Yaprak
klorofil içeriği, yaprak dikliği ve mumsuluk değerleri ile sıcağa dayanıklılık
arasında ilişki olmamakla birlikte yüksek verimli genotiplerin seçiminde
kullanılabileceği belirlenmiştir.
Konular | Mühendislik |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 16 Aralık 2017 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 6 Sayı: 2 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.