BİNGÖL’DE ÜRETİLEN BALLARDA BAZI KALİTE KRİTERLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 1, 7 - 10, 26.06.2018

Aydın Şükrü Bengü Mehmet Ali Kutlu

Öz

Bu
çalışma Bingöl yöresinden üretilen ballarda HMF, diastaz, nem ve C4 şeker
özelliklerini belirlemek amacıyla 2014 -2016 yılı arasında, arı yetiştiricileri
birliğine kayıtlı 32 üyeden elde edilen bal örneklerinden yapılmıştır. Araştırma sonucunda
bulunan değerler Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliği ve Avrupa Birliği standartlarına
göre uygun olduğu değerlendirilmiştir. Araştırmada
kullanılan bal örneklerinde belirlenen değerler sırası ile, nem miktarı
ortalama, % 15,39±0,28 , HMF miktarı %36,37±2,35, diastaz sayısı ortalama
%18,39 ±1,08 ve C 4 şeker kriteri ortalama 1,37±0,21 olarak gerçekleşmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bingöl, Nem, H.M.F, Diastaz

Kaynakça

• [1] Kaftanoğlu, O., Arıcılığın temel prensipleri. T.K.V. Teknik Arıcılık, Sayı:10, sh.7- 11Kazan/Ankara, 1987.
• [2] Kutlu, M.A., Arıcılık yerinin seçimi ve düzenlenmesi. Teknik Arıcılık. 60: 24-25.8, 1998.
• [3] Anonim, Bingöl çevre durumu raporu, 2010. https://www.csb.gov.tr/db/bingöl erişim tarihi: 27.02.2018.
• [4] Genç, F., A. Dodoloğlu, Arıcılığın temel esasları. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Ders Yayınları No:166, s.338, Erzurum. 2002.
• [5] Anonim. Bal Standardı, Türk Standartları Enstitüsü TS 3036/Mart 2002, Ankara, 23 s. 2002.
• [6] Gül, A., ve N. Şahinler, Balın yapısına ve kalitesine etki eden faktorler. IV. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi.Isparta1-3 Eylül Isparta, 2004.
• [7] Şahin, A., Salgı Ballarının Oluşumu ve İçeriği. Teknik Arıcılık Dergisi. Aralık 1998. 62; s. 20-23, 1998.
• [8] Anonim, Bal Tebliği www.gkgm.gov.tr/mevzuat/ kodeks/2005-49.htlm; Erişim Tarihi:4 Eylül 2011, 2005.
• [9] Kayral, N., Kayral, G., Yeni Teknik Arıcılık, s 425, 1984.
• [10] Karkacier, M., Gürel, F. ve Özdemir, F. Farklı balların HPLC yöntemi ile belirlenen şeker içerikleri kullanılarak tanımlanması. Gıda, 25(1), 69-73, 2000.
• [11] Cotte, J.F., Casabianca, H., Chardon, S., Lheritier, J. and Grenier-Loustalot, M.F. Application of carbohydrate analysis to verify honey authencity. Journal of Chromatography A, 1021, 145-155, 2003.
• [12] Sunay, E. A., Altıparmak, Ö., Doğaroğlu, M. ve Gökçen, J. Türkiye’de ve dünyada bal üretimi, ticareti ve karşılaşılan sorunlar. II. Marmara Arıcılık Kongresi, Yalova, 2003.
• [13] TÜİK, Hayvansal üretim verileri, 2016. [e-mail] erişim tarihi: 27.02.2018.
• [14] Anonim, Bingöl tarım il müdürlüğü verileri, 2017.www.bingöl.gov.tr erişim tarihi: 27.02.2018.
• [15] Türk Standartları Enstitüsü TS 13365, TS 13360, TS 13364 ,TS 13356, TS 2419 , TS 3036 ,TS 13262/Mart Ankara, 23 s. 2002.
• [16] Mesallam, A.S. and El Shaarawy, M. I. Quality attributes of honey in Saudi Arabia. Food Chemistry, (25) 1–11, 1987.
• [17] Singh, N. and Bath, P. K. Quality evaluation of different types of Indian honey. Food Chemistry, 58, No. 1-2, 129-133, 1997.
• [18] Tosi, E., Ciappini, M., Re, E. and Lucero, H. Honey thermal treatment effects on hydroxmethylfurfural content. Food Chemistry, (77), 71-74, 2002.
• [19] Lazaridou, A., Biliaderis, C.G., Bacandritros, N. and Sabatini, A.G. Composition thermal and rheological behavior of selected Greek honeys. Journal of Food Enginering, 64, 9-21, 2004.
• [20] Costa, I., Albuquerque, M. Trugo, I., Quinteiro, I., Barth, O., Ribeiro, M. and Demaria, C. Determination of non-volatile compounds of different botanical origin Brazilian honeys. Food Chemistry, 65,347-352, 1999.
• [21] Song J, Salcido R. Use of honey in wound care: An update. Adv Skin Wound Care. 2011;24(1):40-44, 2011.
• [22] Akyüz, N., İ. Bakırcı, A. Ayar, Y. ve Tunçtürk, Van piyasasında satışa sunulan balların bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri ve bunların ilgili standarda uygunluğu üzerinde bir araştırma. Gıda, 20(5):321-326. 1995.
• [23] Çetin, K., ALKIN.E., H. UÇURUM., Ö. Piyasada satılan çiçek ballarının kalite kriterlerinin belirlenmesi, Gıda ve Yem Bilimi - Teknolojisi Dergisi / Journal of Food and Feed Science - Technology 11:49-56, 2011.
• [24] Kurt, A. ve R. Yamankaradeniz, Erzurum ili merkezinde tüketilen süzme ballar üzerinde bir araştırma. Gıda,7(3):115-120, 1982. [25] White JW. The role of HMF and diastase assays in honey quality evaluation. Bee World 75(3): 104-117, 1994.
• [26] Habıb H. M., Meqbali F. T. A, Kamal H., Souka U. D., Wıssam H. I. Physicochemical and biochemical properties of honeys from arid regions, Food Chemistry, 153, 35–43, 2014.
• [27] Akcadağ F. Ballarda HMF (Hidroksimetil Furfural), Glikoz, früktoz ve sakarozuz tayini yeterlilik testi raporu Gebze/KOCAELI, 2014.
• [28] Aydın B. D, Sezer Ç. ve Oral NB. Kars’ta satışa sunulan süzme balların kalite niteliklerinin araştırılması. Kafkas Ünv Vet Fak Derg. 14(1): 89-94, 2008.
• [29] Khalil MI, Sulaiman SA, Gan SH. High 5- hydroxymethylfurfural concentrations are found in Malaysian honey samples stored for more than one year. Food Chem Toxicol 48: 2388–2392, 2010.
• [30] Alvarez Suarez JM, Tulipani S, Diaz D, Estevez Y, Romandini S, Giampieri F, Damiani E, Astolfi P, Bompadre S, Battino M. Antioxidant and antimicrobial capacity of several monofloral Cuban honeys and their correlation with color, polyphenol content ant other chemical compounds. Food Chem Toxicol 48: 2490–2499, 2010.
• [31] Fallico B, Zappala M, Arena E, Verzera A. Effects of conditioning on HMF content in unifloral honeys. Food Chem; 85: 305– 313, 2004.
• [32] Anonim Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği. Bal Tebliği. Tebliğ No:2005/49. Resmi Gazete17.12.2005/26026, 2005.
• [33] White, J. W., Jr., & Winters, K. Honey protein as international standard for stable isotope ratio detection of adulteration of honey. Journal of the Association of Official Analytical Chemists, 72, 907–911, 1989.
• [34] Güler, A., Kocaokutgen, H., Garipoglu, V., Onder, H., Ekinci, D., Bıyık, S. Detection of adulterated honey produced by honeybee (Apis mellifera L.) colonies fed with different levels of commercial industrial sugar (C3 and C4 plants) syrups by the carbon isotope ratio analysis, Food Chemistry 155 (2014) 155–160, 2014.
• [35] Çınar B.S. Türk Çam Balının Analitik Özellikleri Doktora Tezi, 2010.
• [36] Şimşek, A., Bilsel M, Gören , A, C. 13C/12C pattern of honey from Turkey and determination of adulteration in commercially available honey samples using EA-IRMS , Food Chemistry , 130 (2012) 1115–1121, 2012.