Silent Treasures of Nature: The Awakening of Bingöl Lakes With Ecotourism
Yıl 2024,
Cilt: 13 Sayı: 4, 204 - 213, 30.12.2024
Alperen Meral
,
Yeşim Kabay
,
Sefa Bayram
,
Rozelin Kayalı
,
Ahmet Uslu
Öz
With its abundant natural beauty and pristine ecosystems, Bingöl is one of Turkey's best-kept natural secrets. One of the most remarkable elements of these beauties is the natural lakes in the region. However, for many years, both security and carelessness have prevented these lakes' tourism potential from being realised.
Ecotourism, which aims to sustainably protect natural and cultural resources, offers an important opportunity for the development of tourism in these regions. This study examined the ecotourism potential of four natural lakes in the province of Bingöl with the goal of promoting tourism in these areas.
Within the scope of the research, firstly, a survey was conducted with 192 people to determine the perspectives of Bingöl people on ecotourism and the potential in the province where they live. SWOT studies were conducted for four designated natural lakes (Balpınar Lake, Gerindal Lake, Natural Thermal Water Situated in Ilıcalar, Sarıçiçek Lake) in collaboration with professionals, including academics and students from the landscape architecture department.
Based on the collected data, the research concluded with the creation of landscape designs for the chosen lakes. The primary objective of this project is to serve as a model for ecotourism design of concealed natural attractions.
Etik Beyan
In order to conduct the questionnaires in this study, permission was granted by Bingöl University Rectorate of Science and Engineering Sciences Scientific Research and Publication Ethics Committee with the ethics committee decision numbered 33117789/730.08.03/126523.
Proje Numarası
1919B012312287
Teşekkür
This study was supported by BİDEB 2209-A University Students Research Projects Support Programme with the project titled ‘Ecotourism Potential of Natural Lakes of Bingöl Province and their Acquisition to Tourism’.
Kaynakça
- T. Arslan and M. Kiper, “Anadolu’da doğa turizmi kapsamında doğa yürüyüşü güzergâhlarının belirlemesinde örnek bir çalışma,” Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, vol. 4, no. 2, pp. 165–174, 2007.
- Ü. Kement and F. Öztürk, “Bingöl ili doğa ve kültür varlıklarının turistik açıdan değerlendirilmesi,” Journal of Recreation and Tourism Research, vol. 3, no. 4, pp. 13–22, 2016.
- BAKA, “Ekoturizm sektör raporu,” Isparta, 2020.
- UNWTO, “World tourism barometer and statistical annex, August/September 2020,” https://www.e-unwto.org/doi/abs/10.18111/wtobarometereng.2020.18.1.5?role=tab.
- R. Buckley, Ecotourism: Principles and practices. Cambridge: CAB International, 2009.
- Kültür ve Turizm Bakanlığı, “Türkiye turizm stratejisi,” Ankara, 2007.
- H. Vural, “Ekoturizm ve rekreasyona yönelik yerel halk talepleri; ‘Bingöl Ilıcalar örneği,’” Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, vol. 9, no. 1, pp. 39–52, 2019.
- TIeS, “What is ecotourism?,” https://ecotourism.org/what-is-ecotourism/.
- Ü. Kement, “Ekoturizm faaliyetlerine katılan bireylerin değer inanç form teorisi kapsamında çevre dostu davranışların açıklanması,” Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, vol. 18, no. 72, pp. 2182–2195, 2019.
- Ü. Kement, S. Çavuşoğlu, and B. Başar, “Ekolojik tutumun demografik özellikler açısından incelenmesi: Bingöl Yüzen Adalar örneği,” Journal of Recreation an Tourism Research, vol. 4, no. 4, pp. 154–161, 2017.
- M. Honey, Ecotourism and sustainable development: Who owns paradise? Island Press, 1999.
- A. Yüksel, A. Meral, Y. Demir, and E. Eroğlu, “Çapakçur Mikrohavzası’nda (Bingöl) mikrohavza ölçekli peyzaj değerlendirmesi,” Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, vol. 7, no. 1, pp. 16–26, 2020, doi: 10.30910/turkjans.679893.
- F. Pezikoğlu, “Sürdürülebilir tarım ve kırsal kalkınma kavramı içerisinde tarım-turizm-kırsal alan ilişkisi ve sonuçları,” KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, vol. 14, no. 22, pp. 83–92, 2012.
- A. Yüksel, A. Meral, Y. Demir, and E. Eroğlu, “Yamaç mikrohavzası’nda (Bingöl) arazi kullanımı durumunun CBS ile belirlenmesi ve agro-turizm potansiyelinin değerlendirilmesi,” Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, vol. 5, no. 3, pp. 236–244, 2018, doi: 10.30910/turkjans.448340.
- K. Tatlıoğlu, “Kentleşme ve sürdürülebilir kalkınma sürecinde Bingöl ilinin sosyo-kültürel ve ekonomik durumu üzerine genel bir değerlendirme,” The Journal of Bingöl Studies, vol. 2, no. 1, pp. 29–54, 2015.
- Y. Atar, “Doğa harikası kız gölü keşfedilmeyi bekliyor,” İHA, Bingöl, 2013.
- L. Behçet and Y. Yapar, “Asteraceae, Fabaceae ve Lamiaceae Familyalarına ait B8 karesi için yeni floristik kayıtlar,” Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, vol. 11, no. 3, pp. 1792–1802, 2021, doi: 10.21597/jist.876831.
- L. Behçet and Y. Yapar, “Türkiye’den bazı kareler için yeni floristik kayıtlar,” BEÜ Fen Bilimleri Dergisi, vol. 9, no. 4, pp. 1482–1495, 2020.
- Z. Gürbüz and O. Gürbüz, Turizme kaynak oluşturan değerler: TRB1 Bölgesi. Ankara: IKSAD Publishing House, 2022.
- A. Uslu, “Bingöl ili termal kaynaklarına yönelik pazarlama çalışmalarının incelenmesi,” Journal of Recreaction and Tourism Research, vol. 3, no. 4, pp. 32–40, 2016.
- D. J. Timothy and S. W. Boyds, Heritage tourism. Harlow: Prentice Hall, 2003.
- A. Meral, “Peyzaj karakterleri çalışmalarının entegre havza yönetim modellerinde değerlendirilmesi; Bingöl Çapakçur, Yeşilköy, Yamaç mikrohavzaları örneği,” Doktora Tezi, Düzce Üniversitesi, 2021.
- A. Meral, R. Kayalı, Y. Kabay, and Y. E. Avcı, “Bingöl kenti açık yeşil alanlarının doğal afetlere hazırlık durumları ve leke senaryoları,” Bozok Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, vol. 2, no. 1, pp. 58–72, 2023.
- H. Vural, A. Meral, and S. Ş. Doğan, “Üniversite Kampüs Peyzaj Planlaması Üzerine Kullanıcı Değerlendirmesi: Bingöl Üniversitesi Örneği,” Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, vol. 6, no. 1, pp. 106–117, 2019, doi: 10.30910/turkjans.515363.
- M. Yurtcan, A. Meral, and B. Ç. Kurdoğlu, “Yaya kullanımını destekleyen stratejilerin geliştirilmesine yönelik bir durum değerlendirme çalışması: Bingöl Çapakçur Vadisi, Eski Saray Caddesi,” Bozok Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, vol. 3, no. 1, pp. 16–26, 2024.
- J. Fan, “Tourism landscape design based on sustainable development,” in 7th International Conference on Education, Management, Computer and Medicine, 2016, pp. 1002–1004.
- T. Kiper, O. Uzun, and O. Ateş, “Kırsal kalkınma, ekoturizm planlaması, kırsal planlama çalışmalarının niceliksel analizi,” Akademia Doğa ve İnsan Bilimleri Dergisi, vol. 8, no. 1, pp. 1–18, 2022.
- S. Öztürk, “Determining management strategies for the Sarikum Nature Protection Area,” Environ Monit Assess, vol. 187, no. 3, p. 113, 2015, doi: 10.1007/s10661-015-4302-3.
- S. Putran, “20 examples of sustainable ecotourism architecture in the world,” Rethinking the Future.
- İ. Tazebay and N. Akpıbar, “Türk kültüründe bahçe,” Bilgi Dergisi, vol. 54, pp. 243–253, 2010.
- C. M. Libosada, “Business or leisure? Economic development and resource protection—Concepts and practices in sustainable ecotourism,” Ocean Coast Manag, vol. 52, no. 7, pp. 390–394, 2009, doi: 10.1016/j.ocecoaman.2009.04.004.
Doğanın Sessiz Hazineleri: Bingöl Göllerinin Ekoturizm İle Uyanışı
Yıl 2024,
Cilt: 13 Sayı: 4, 204 - 213, 30.12.2024
Alperen Meral
,
Yeşim Kabay
,
Sefa Bayram
,
Rozelin Kayalı
,
Ahmet Uslu
Öz
Bingöl, zengin doğal güzellikleri ve bozulmamış ekosistemleriyle Türkiye'nin gizli kalmış doğa hazinelerinden biridir. Bu güzelliklerin en dikkat çekici unsurlarından biri de bölgedeki doğal göllerdir. Ancak, bu göllerin turizm potansiyeli uzun yıllar boyunca gerek güvenlik, gerekse ihmalkarlık nedeniyle göz ardı edilmiştir.
Doğal ve kültürel kaynakların sürdürülebilir şekilde korunmasını amaçlayan ekoturizm, bu bölgelerdeki turizmin gelişmesi için önemli bir fırsat sunmaktadır. Bu bağlamda, Bingöl ilindeki dört doğal göl, ekoturizm potansiyeli açısından incelenmiş ve bu bölgelerin turizme kazandırılması hedeflenmiştir.
Araştırma kapsamında ilk olarak Bingöl halkının ekoturizme ve yaşadıkları ildeki potansiyele bakış açılarını belirlemek için 192 kişi ile anket çalışması yapılmıştır. Seçilen dört doğal göl için (Balpınar Gölü, Gerindal Gölü, Ilıcalar Beldesi Doğal Termal Su Yatağı, Sarıçiçek Gölü) uzman kişiler ile (öğretim elemanları ve peyzaj mimarlığı bölümü öğrencileri) SWOT analizleri yapılmıştır.
Elde edilen veriler doğrultusunda son olarak seçilen göllerin peyzaj tasarımları yapılarak araştırma sonuçlandırılmıştır. Yapılan bu çalışmanın saklı kalmış doğal güzelliklerin ekoturizm planlamasında örnek olması araştırmanın temel amacıdır.
Etik Beyan
Bu çalışmadaki anketlerin yapılabilmesi için Bingöl Üniversitesi Rektörlüğü Fen ve Mühendislik Bilimleri Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu tarafından 33117789/730.08.03/126523 numaralı etik kurul kararı ile izin verilmiştir.
Proje Numarası
1919B012312287
Teşekkür
Bu çalışma BİDEB 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı tarafından "Bingöl İli Doğal Göllerinin Ekoturizm Potansiyeli ve Turizme Kazandırılması" başlıklı proje ile desteklenmiştir.
Kaynakça
- T. Arslan and M. Kiper, “Anadolu’da doğa turizmi kapsamında doğa yürüyüşü güzergâhlarının belirlemesinde örnek bir çalışma,” Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, vol. 4, no. 2, pp. 165–174, 2007.
- Ü. Kement and F. Öztürk, “Bingöl ili doğa ve kültür varlıklarının turistik açıdan değerlendirilmesi,” Journal of Recreation and Tourism Research, vol. 3, no. 4, pp. 13–22, 2016.
- BAKA, “Ekoturizm sektör raporu,” Isparta, 2020.
- UNWTO, “World tourism barometer and statistical annex, August/September 2020,” https://www.e-unwto.org/doi/abs/10.18111/wtobarometereng.2020.18.1.5?role=tab.
- R. Buckley, Ecotourism: Principles and practices. Cambridge: CAB International, 2009.
- Kültür ve Turizm Bakanlığı, “Türkiye turizm stratejisi,” Ankara, 2007.
- H. Vural, “Ekoturizm ve rekreasyona yönelik yerel halk talepleri; ‘Bingöl Ilıcalar örneği,’” Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, vol. 9, no. 1, pp. 39–52, 2019.
- TIeS, “What is ecotourism?,” https://ecotourism.org/what-is-ecotourism/.
- Ü. Kement, “Ekoturizm faaliyetlerine katılan bireylerin değer inanç form teorisi kapsamında çevre dostu davranışların açıklanması,” Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, vol. 18, no. 72, pp. 2182–2195, 2019.
- Ü. Kement, S. Çavuşoğlu, and B. Başar, “Ekolojik tutumun demografik özellikler açısından incelenmesi: Bingöl Yüzen Adalar örneği,” Journal of Recreation an Tourism Research, vol. 4, no. 4, pp. 154–161, 2017.
- M. Honey, Ecotourism and sustainable development: Who owns paradise? Island Press, 1999.
- A. Yüksel, A. Meral, Y. Demir, and E. Eroğlu, “Çapakçur Mikrohavzası’nda (Bingöl) mikrohavza ölçekli peyzaj değerlendirmesi,” Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, vol. 7, no. 1, pp. 16–26, 2020, doi: 10.30910/turkjans.679893.
- F. Pezikoğlu, “Sürdürülebilir tarım ve kırsal kalkınma kavramı içerisinde tarım-turizm-kırsal alan ilişkisi ve sonuçları,” KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, vol. 14, no. 22, pp. 83–92, 2012.
- A. Yüksel, A. Meral, Y. Demir, and E. Eroğlu, “Yamaç mikrohavzası’nda (Bingöl) arazi kullanımı durumunun CBS ile belirlenmesi ve agro-turizm potansiyelinin değerlendirilmesi,” Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, vol. 5, no. 3, pp. 236–244, 2018, doi: 10.30910/turkjans.448340.
- K. Tatlıoğlu, “Kentleşme ve sürdürülebilir kalkınma sürecinde Bingöl ilinin sosyo-kültürel ve ekonomik durumu üzerine genel bir değerlendirme,” The Journal of Bingöl Studies, vol. 2, no. 1, pp. 29–54, 2015.
- Y. Atar, “Doğa harikası kız gölü keşfedilmeyi bekliyor,” İHA, Bingöl, 2013.
- L. Behçet and Y. Yapar, “Asteraceae, Fabaceae ve Lamiaceae Familyalarına ait B8 karesi için yeni floristik kayıtlar,” Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, vol. 11, no. 3, pp. 1792–1802, 2021, doi: 10.21597/jist.876831.
- L. Behçet and Y. Yapar, “Türkiye’den bazı kareler için yeni floristik kayıtlar,” BEÜ Fen Bilimleri Dergisi, vol. 9, no. 4, pp. 1482–1495, 2020.
- Z. Gürbüz and O. Gürbüz, Turizme kaynak oluşturan değerler: TRB1 Bölgesi. Ankara: IKSAD Publishing House, 2022.
- A. Uslu, “Bingöl ili termal kaynaklarına yönelik pazarlama çalışmalarının incelenmesi,” Journal of Recreaction and Tourism Research, vol. 3, no. 4, pp. 32–40, 2016.
- D. J. Timothy and S. W. Boyds, Heritage tourism. Harlow: Prentice Hall, 2003.
- A. Meral, “Peyzaj karakterleri çalışmalarının entegre havza yönetim modellerinde değerlendirilmesi; Bingöl Çapakçur, Yeşilköy, Yamaç mikrohavzaları örneği,” Doktora Tezi, Düzce Üniversitesi, 2021.
- A. Meral, R. Kayalı, Y. Kabay, and Y. E. Avcı, “Bingöl kenti açık yeşil alanlarının doğal afetlere hazırlık durumları ve leke senaryoları,” Bozok Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, vol. 2, no. 1, pp. 58–72, 2023.
- H. Vural, A. Meral, and S. Ş. Doğan, “Üniversite Kampüs Peyzaj Planlaması Üzerine Kullanıcı Değerlendirmesi: Bingöl Üniversitesi Örneği,” Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, vol. 6, no. 1, pp. 106–117, 2019, doi: 10.30910/turkjans.515363.
- M. Yurtcan, A. Meral, and B. Ç. Kurdoğlu, “Yaya kullanımını destekleyen stratejilerin geliştirilmesine yönelik bir durum değerlendirme çalışması: Bingöl Çapakçur Vadisi, Eski Saray Caddesi,” Bozok Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, vol. 3, no. 1, pp. 16–26, 2024.
- J. Fan, “Tourism landscape design based on sustainable development,” in 7th International Conference on Education, Management, Computer and Medicine, 2016, pp. 1002–1004.
- T. Kiper, O. Uzun, and O. Ateş, “Kırsal kalkınma, ekoturizm planlaması, kırsal planlama çalışmalarının niceliksel analizi,” Akademia Doğa ve İnsan Bilimleri Dergisi, vol. 8, no. 1, pp. 1–18, 2022.
- S. Öztürk, “Determining management strategies for the Sarikum Nature Protection Area,” Environ Monit Assess, vol. 187, no. 3, p. 113, 2015, doi: 10.1007/s10661-015-4302-3.
- S. Putran, “20 examples of sustainable ecotourism architecture in the world,” Rethinking the Future.
- İ. Tazebay and N. Akpıbar, “Türk kültüründe bahçe,” Bilgi Dergisi, vol. 54, pp. 243–253, 2010.
- C. M. Libosada, “Business or leisure? Economic development and resource protection—Concepts and practices in sustainable ecotourism,” Ocean Coast Manag, vol. 52, no. 7, pp. 390–394, 2009, doi: 10.1016/j.ocecoaman.2009.04.004.