Kaman Besmeç Köftesi

Yıl 2021, , 296 - 305, 31.12.2021

Sertan Aytaç

https://doi.org/10.37847/tdtad.1011631

Öz

Dünyanın önde gelen mutfaklarından olan Türk mutfağında bulgurun ve bulgurla yapılan yemeklerin yeri ve önemi ayrıdır. Bulgur, Türk halkının en önemli besin maddelerinden birisi olup Anadolu yemek kültürünün bir parçasıdır. Bulgur çorba, pilav, içli köfte, sarma ve kısır gibi daha birçok yemeğin yapımından temel gıda maddesi olarak kullanılmaktadır. Bu yemeklerden birisi de Kaman yöresi geleneksel yemeklerinden olan ‘’besmeç’’ köftesidir. Bu çalışmada, geleneksel bir köfte türü olan Kaman besmeç köftesinin tarihçesi ve yapımı araştırılmıştır. Köftenin yörede en az 140 yıllık tarihsel bir geçmişi olduğu tespit edilmiştir. Bazı yörelerde benzer formülasyonlar kullanılsa da Kaman yöresinde yapılan besmeç köftesinin diğerlerinden farklı olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kaman, besmeç köftesi, bulgur, düğür, geleneksel gıda

Kaman Besmec Meatballs

Öz

In Turkish cuisine, which is one of the leading cuisines of the World, burghul and dishes made with burghul have an important place. Burghul is one of the most important dishes of the Turkish people and is a part of the Anatolian food culture. Burghul is used as a basic food ingredient in many dishes such as soup, cracked wheat pilaf, stuffed meatballs, stuffed leaves and burghul salad. One of these dishes is ‘’besmeç’’ meatballs, which is one of the traditional dishes of the Kaman region. In this study, the production method and history of Kaman besmeç meatball, which is a traditional meatball, was investigated. It has been determined that meatballs have a history of at least 140 years in the region. Although similar formulations are used in some regions, it has been understood that the besmeç meatballs made in Kaman region are different from the others.

Anahtar Kelimeler

Kaman, besmeç meatballs, burghul, smaller granules of burghul, traditional food

Kaynakça

• Altın, Y., (1996). Yeşil Kaman. Ankara, İl Gazetecilik ve Matbaacılık Ofset Tesisleri.
• Ardıç Yetiş, Ş. (2020). Türk Mutfak Kültüründe Bulgurun Yeri ve Önemi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1): 716-728. doi: 10.26677/TR1010.2020.340
• Bahşılı Belediyesi Web sitesi, Cencus data revisited. (n.d.). Retrieved October 9, 2021, from https://www.bahsili.bel.tr/ilcemiz-6.html
• Baran, G. (2018) Orda Bir Köy Kurancılı. Basım Yeri: Ürün Yayınları. Sarıyıldız Ofset, Ankara.ISBN: 605-2117-43-5
• Behremen, C. Temizkan, R. ve Yılmaz, H. ( 2021). Gastronomi Turizmine Yönelik Tutumun, Deneyim Değişkenlerinin Aracılık Rolü Üzerinden Davranışsal Niyete Etkisi, Journal of Gastronomy Hospitality and Travel, 4(1), 39-49. doi: 10.33083/joghat.2021.56
• Boyacıoğu, M. (2021, Ağustos 25). Kaman Tarihinde Besmeç. Kaman Ak-Haber Gazetesi. Sayı:10.
• Dilsiz, B. (2010). Türkiye’de Gastronomi ve Turizm (İstanbul Örneği). Yayınlanmış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Dönmez E, Salantur A, Yazar S, Akar T, Yıldırım Y, 2004. Ülkemizde Bulgurun Yeri ve Bulgurluk Çeşit Geliştirme. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi. 13:(1-2), 71-76.
• Duran Gökalp, D., & Yazgan, M.E. (2018). Kırsal Turizm Planlamasında Katılımcı Kırsal Değerlendirme Yöntemi: Savcılı Büyükoba (Kaman/Kırşehir) Köyü. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, 4(1); 13-22.
• Erdemi N. Poçan H.B. Babaoğlu, A.S. Karakaya, M. (2020). Geleneksel Nevzine Tatlısı Üretimi. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 8(8): 1618-1622. doi: https://doi.org/10.24925/turjaf.v8i8.1618-1622.3287
• Gösterir, İ. (2020) Çorum Yöresi Ağızları Sözlüğü. Çorum Belediyesi Yayınları. Basım Yeri: Semih Ofset Matbaa. Sek. Yay. Sağ. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. Ankara. ISBN: 978-605-84272-3-5.
• Güvenin, D. (2019) Alabalıklı (Onchorhynchus Mykiss) İçli Köftenin Dondurarak Depolama Boyunca (-18ºC) Renk ve Duyusal Kalitesinin Belirlenmesi. Yayınlanmış yüksek lisans tezi. Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Işık, A. (2020), Türk Kültüründe Bulgur. Retrieved from https://abdullahabdurrahman.wordpress.com/2020/10/25/turk-kulturunde-bulgur- alintidir/
• Işkın, M. (2021). Türkiye’nin Gastronomi Turizmi Gelişmik Göstergeleri ve Yerli Turistlerin Göstergelere İlişkin Deneyim Durumları. Journal of Global Tourism And Technology Research, 2(1): 26-34.
• Kaman Belediyesi Web Sitesi, Cencus data revisited. (n.d.). Retrieved October 9, 2021 from https://www.kaman.bel.tr/tarihce
• Karababa, E., & Ercan, R. (1995). Makarnalık Buğdayların Ekmeklik Potansiyeli ve Kalitesi. Gıda, 20 (3), 153-159.
• Karakuş S, Küçükkömürler S, Ekmen Z, 2007. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi 38, 10-15.
• Kastamonu Valiliği İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü. (2016). Siyez Buğdayı ve Ürünleri. Kastamonu Valiliği İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Araştırma Raporu Retrieved October 9, 2021, from https://kastamonu.tarimorman.gov.tr/Belgeler/Kutu%20Men%C3%BC/Siyez%20Bu%C4 %9Fday%C4%B1%20ve%20Bulguru.pdf
• Kırıkkale İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Web sitesi, Cencus data revisited. (n.d.). Retrieved October 9, 2021, from https://kirikkale.ktb.gov.tr/Eklenti/81685,haritapdf.pdf?0
• Kırşehir il Haritası ve Kaman, Cencus data revisited. (n.d.). Retrieved October 9, 2021, from https://tr.pinterest.com/pin/629941066623309073/
• Mutlu, A. (2020).. Ziraat, Orman ve Su Ürünleri Alanında Teori ve Araştırmalar. In N.Y. Bozdoğan (Eds.), Buğdayda Kalite Kriterleri (pp.231-256). Gece Kitaplığı, Ankara. ISBN:978-625-7243-66-7
• Özberk, İ., Özberk, F., Atlı, A., Çetin, L., Aydemir, T., Keklikçi, Z., Önal, M.A., Braun, H.J. (2018) Durum Wheat ın Turkey; Yesterday Today and Tomorrow. In C.Royo, M.N. Nachit, N. Difonzo, J.L. Araus, W.H. Pfeiffer and G.A. Slafer (Eds.), Durum Weath Breeding: Current Aproaches and Future Strategies. Horward Press Inc. USA. 1049 p.
• Solmaz, Y., & Dülger Altıner, D. (2018). Türk Mutfak Kültürü ve Beslenme Alışkanlıkları Üzerine Bir Değerlendirme. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(3): 108-124.
• Sürücüoğlu MS, Özçelik, AÖ, 2008. Türk Mutfak ve Beslenme Kültürünün Tarihsel Gelişimi. 38. ICANAS Kongresi, Antalya, (9-12 Mayıs).
• Şahin Ören, T. Arman, A. Erdem, Ö. (2021). Anadolu Mutfak Kültüründe Gastronomik Kimlik Unsuru Olarak Bulgur ve Bulgur Yemekleri. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(3), 1961-1981. doi:10.26677/TR1010.2021.829
• Türkiye İstatistik Kurumu Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları (2020). Retrieved October 9, 2021 from https://biruni.tuik.gov.tr/medas/