Nomadic Tourism and Assessment of Tourism Potential of Nomadic Culture

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 1, 62 - 77, 09.07.2019

Serhat Yozcu Şehnaz Demirkol

Öz

Nomads are groups of people that make a living from breeding, regularly move to different places to better feed their livestock, have a kinship between their members, and live in small communities. Their lifestyle and culture are based on breeding. One of the civilizations with nomadic culture is Turks. When Turkish people migrated from Central Asia to the Anatolia, they introduced the nomadic culture to those lands. Nomadic life, which is the main building block of Anatolian culture, is decreasing because of modern technological progress, settlement policies, security reasons and especially economic reasons. It is important to provide additional income to nomads for nomadic culture to sustain. Anatolian nomadic culture offers touristic products, with its authentic elements and historical links to Silk Road To that end, first the touristic values of nomadic culture should be explored. This study examines the potential use of crafts, sports and nomadic cuisine, which are among nomadic life elements, as a product in tourism as well as the concept of Nomadic Tourism from the perspective of tourism.

Anahtar Kelimeler

Nomadic Tourism, Nomadic Games, Glamping, Silk Road, Postmodernism

Göçebe Turizmi ve Göçebe Kültürünün Turizm Potansiyelinin Değerlendirmesi

Öz

Göçebeler, geçimlerini hayvancılıkla sağlayan; hayvanlarının daha iyi beslenebilmesi için daimî yer değiştiren, üyeleri arasında akrabalık bağı bulunan, küçük topluluklar halinde yaşayan gruplardır. Yaşam düzenlerini ve kültürlerini hayvancılık üzerine kurmuşlardır. Göçebe kültürüne sahip uygarlıklardan birisi de Türklerdir. Türkler, Orta Asya‟dan Anadolu‟ya göç ettiklerinde göçebe kültürünü de bu topraklara getirmişlerdir. Anadolu kültürünün temel yapı taşı olan göçebe yaşam, günümüz teknolojik ilerleme, iskân politikaları, güvenlik gerekçeleri ve özellikle ekonomik nedenlerle azalmaktadır. Göçerler, geçimlerini sağlamak için göçebe yaşamı terk etmektedir. Göçebe kültürünün devam edebilmesi için göçerlerin ek gelir sağlaması önemlidir. Bu noktada, turizm bir çıkış noktası olarak görülebilir. Bunun içinde öncelikle göçebe kültürünün turistik değerleri incelenmelidir. Kaybolmaya yüz tutmuş göçebe kültürü, barındırdığı otantik unsurlarla ve tarihi İpek Yolu bağlantısıyla, turistlere yönelik ürünler içermektedir. Bu çalışmada, turizm bakış açısıyla göçebe yaşam unsurlarından el sanatları, spor ve göçer mutfağının turizmde ürün olarak kullanılabilirliği ile yeni turistik talepler doğrultusunda Göçebe Turizmi kavramsal olarak incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Göçebe Turizmi, Göçebe Oyunları, Glamping, İpek Yolu, Postmodernizm

Kaynakça

• Agoda. (2019, Şubat 2) Bedouin Oasis Camp, Retrieved from https://www.agoda.com/tr-tr/bedouin-oasis-camp/hotel/ras-al-khaimah-ae.html?cid=-218.
• Akan, M. (2016). Anadolu Yörük Yaşamında Dokuma Geleneği. Kalemişi, 4(7), s. 39-58.
• Akoğlan Kozak, M., Evren, S., & Çakır, O. (2013). Tarihsel Süreç İçerisinde Turizm Paradigması. Anatolia:Turizm Araştırmaları Dergisi, 24(1), s. 7-22.
• Alptekin, M. (2018, Aralık). Yörüklerde Bir Azık Türü: Çörek. Sosyal Bilimler Dergisi , s. 381-392.
• Armağan, M. (2018). Göçebe Topluluklarda İskan ve Terk Stratejisinin Etnoarkeolojik Açıdan İncelenmesi: Sarıkeçililer Örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji Anabilim Dalı
• Atasoy, F., & Özbaşer, F. T. (2014). Anadolu’da deve yetiştiriciliği ve deve güreşleri. Lalahan Hay. Araşt. Enst. Derg, 54(2), s. 85-90.
• Atiş, D. (2017). Yörüklerde Heybe Dokuma. Yörük Yaşamı Kültürü ve Uluslararası Geleneksel El Sanatları Sempozyumu, (ss. 30-33). Antalya.
• Atlıhan, Ş. (2017). Geleneksel Kolan Dokumacılığı. Yörük Yaşam Kültürüve Uluslararası Geleneksel Türk Sanatları Sempozyumu, (ss. 53-59). Antalya.
• Avrasya İnceleme Merkezi. (2016). Kırızistanda Etnokültür Festivali, Retrieved from https://avim.org.tr.
• Aydın İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2018). Deve Güreşleri ve Diğer Halk Eğlenceleri, Retrieved from http://www.aydinkulturturizm.gov.tr.
• Bakhshizadeh , H., Hosseinpour , M., & Rostamalizadeh, V. (tarih yok). Nomad Tourism Planning in Iran: A Case Study of Shahsevan Tribe Ardavil. Retrieved from http://www.academia.edu
• Baskıcı, M. M. (1998). Evcilleştirme Tarihine Kısa Bir Bakış. A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi(1), s. 73-94.
• Baysal, K., Özgürel, G., & Çeken, H. (2016). Aydın Yöresindeki Yerel Etkinliklerin Kırsal Turizm Açısından Değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 6 (1), s. 100-108.
• Berque, J. (1959). Nomads and Nomadism in the Arid Zone. International Social Science Journal, s. 481-488.
• Botton, A. d. (2016). Seyahat Sanatı (7. b.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Bourdieu, P. (1962). The Algerians. (A. C. Ross , Çev.) Boston: Beacon Pres.
• Brochado, A., & Pereira, C. (2017). Comfortable experiences in nature accommodation: Perceived service quality in Glamping. Journal of Outdoor Recreation and Tourism, 17, s. 77-83.
• Büyükcan Sayılır, Ş. (2012, Yaz). Göçebelik, Konar-Göçerlik Meselesi ve Coğrafi Bakımdan Konar-Göçerlerin Farklılaşması. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 12(1), s. 563-580.
• Çelikoğlu, Ş., & Atış, E. (2016, Şubat). Rekreasyonel Dönüşüm Sürecinde Önemli Bir Yayalacılık Sahası: Gümeli Yaylaları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42), s. 929-940.
• Dann, G. M. (1981). Tourist Motivation: An Appraisal. Annals of Tourism Research, 8(2), s. 187-219.
• Denker, B. (1960). Güney Doğu Toroslarda Göçebelik Dr. Wolf-Dieter Hütteroth'a göre. Türk Coğrafya Dergisi, 16(20), s. 136-142.
• Doğan , M., & Doğan, C. (tarih yok). Yörüklerin Hayat Tarzı.
• Doğanay, H., & Coşkun, O. (2013). Türkiye Yaylacılığındaki Değişme Eğilimleri ve Başlıca Sorunları. Doğu Coğrafya Dergisi, 18(30), s. 1-28.
• Erkmen, S. E. (2011). Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü, Retrieved from http://aregem.kulturturizm.gov.tr
• Ersöz, M. (1991). Yörükler. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmalar Vakfı.
• Farahani, B. M., Mohammadi, S., & Shabani, M. (2014). Investigating adequacy and content patterns of nomad women in craft production and cultural tourism. International Journal of Cultural and Digital Tourism, 1(1), s. 73-81.
• Foltz, R. (2010). Religions Of The Silk Road. Palgrave Maccline.
• Frachetti, M. D., Smith, C., Traub, C., & Williams, T. (2017). Nomadic Ecology shaped the highland geography of Asia’s Silk Roads. Nature, 543(7644), ss. 193-198.
• Fyall, A., & Garrod, B. (2005). From Competition to Collaboration in the Tourism Industry. W. F. Theobald içinde, Global Tourism (s. 52-74). Amsterdam: Elsevier.
• Gansukh , D. (2016). Nomadic Tourism for Mongolia: Critical Issues in Silk Road Tourism. Retrieved from http://cf.cdn.unwto.org
• Gömeç, S. Y. (2016). Türk Kültüründe At. Uluslararası Sempozyum: Geçmişten Günümüze Bozkır (s. 819-834). Konya: Selçuk Üniversitesi.
• Gülpınar Sekban, D. Ü., Bekar, M., & Acar, C. (2018). Trabzon İlinin Yayla Turizmi Potansiyelinin Değerlendirilmesi ve Farkındalık Yönünden İncelenmesi. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3(1), s. 349-361.
• Gürbüz, O. (1997). Türkiye'de Göçebe Mesken Örneği: Çadır. Türk Coğrafya Dergisi(32), s. 185-195.Holloway, C. J., & Taylor, N. (2006). The Business of Tourism. Essex: Financial Times Prentice Hall.
• İbni Haldun. (2016). Mukaddime. (T. Dursun, Çev.) İstanbul: Kaynak.
• Ignatov , E., & Smith, S. (2006). Segmenting Canadian Culinary Tourists. Current Issues in Tourism, 9(3), s. 235-255.
• İmamoğlu, O., Taşmektepligil, Y., & Türkmen, M. (1997). Türk Kültüründe Spor. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), s. 145-150.
• Kabar. (2019, Şubat 23), UNESCO provides patronage to Third World Nomad Games, Retrieved from http://kabar.kg
• Kafesoğlu, İ. (1997). Türk Milli Kültürü (16. b.). İstanbul: Ötüken.
• Kahraman, İ. (2018). Kaybolan Değerlerimiz Yörük Kültürü. İktav Belgesel Yayıncılık.
• Kalafat, Y., & Güven, N. (2011, Kasım). Altay Türk Halk İnançlarından Anadolu’ya Dair Bazı Tespitler. Arış(6), s. 60-75.
• Keleş, K. (1998). Kentbilim Terimleri Sözlüğü (2. b.). Ankara: İmge.
• Khazanov, A. M. (1994). Nomads and the Outside World. (J. Crookenden, Çev.) England: The University of Wisconsin Press.
• Koca, H. (1995). Gözne'de Yayla Turizmi. Doğu Coğrafya Dergisi, 1(1), s. 281-301.
• Kutlu, M. (1992, Yaz). Yaşayan Bir Atlı- Kültür Geleneği: Anadolu Göçer Kültürü. Milli Folklor(14 ), 16-22.
• MacCannell, D. (1999). The Tourist A new theory of leisure class. Berkeley: University of California Press.
• Marshall, G. (2005). Sosyoloji Sözlüğü. (O. Akınhay, & D. Kömürcü , Çev.) Ankara: Bilim ve Sanat.
• McIntosh, R. W., Goeldner, C. R., & Ritchie, J. (1995). Tourism Principle, Practices,Philosophies (7. b.). New York: John Wiley&Sons.
• Narrei, M. G. (1996). Migration and Cultural Change ın Urban Communities of The Qashqa'i of Iran. Canada: Department of Geography University of Ottawa (phd thesis).
• Neyişçi, T. (2017, Şubat 17). Turizm Ruhu: Göçebelik. Retrieved from http://www.turizmhaberleri.com
• Odabaşı, Y. (2009). Postmodern Pazarlama. İstanbul: MadiaCat.
• Orbaşlı, A. (2007). The ‘Islamic’ City and Tourism: Managing Conservation and Tourism n Traditional Neighbourhoods. R. F. Rami Farouk Daher içinde, Tourism in the Middle East Continuity, Change and Transformation (s. 161-187). Clevedon: Channel View Publication.
• Oter, Z., & Özdoğan, O. N. (2005, Güz). Kültür Amaçlı Seyahat Eden Turistlerde Destinasyon İmajı: Selçuk-Efes Örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 16(2), s. 127-138.
• Öngör, S. (1964). Ortadoğu Ülkelerinde Göçebe Hayatın Bugünkü Şartları ve Göçebe Nüfusun Sedantizasyonu. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 16(1), s. 145-160.
• Özdemir, M., & Fatma, O. (2011). Günümüzde Gaziantep İlinde Bakırcılık. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(3), s. 1149-1170.
• Pars Tourist Agency. (2019, Şubat 14). Retrieved from http://tr.key2persia.co/2Quan, S., & Wang, N. (2004). Towards a structural model of the tourist experience: an illustration from food experiences in tourism. Tourism Management, 25, s. 297-305.
• Richards , G., & Wilson, J. (2004). Drifting Towards the Global Nomad. G. Richards, & J. Wilson içinde, The Global Nomad Backpaper Travel in Theory and Practice (s. 3-13). Clevedon: Channel View Publications.
• Richards, G. (2002). Gastronomy: an essential ingredient in tourism production and consumption? A.-M. Hjalager, & G. Richards içinde, Tourism and Gastronomy. London: Routledge. http://eds.a.ebscohost.com/ adresinden alındı
• Ryan, C. (1991). Recreational Tourism. London: Routledge.
• Sahlins, M. (1972). Stone Age Economics. USA: Aldine Atherton.
• Sarı, C. (2013). Batı Toroslar'da Yaylaların Fonksiyonel Değişim Süreci ve Yayla Şenlikleri. Marmara Coğraya Dergisi(27), s. 242-261.
• Spooner, B. (1972). “The Status of Nomadism as a Cultural Phenomenon in the Middle East. Journal: Journal of Asian and African(7), s. 122-131.
• Sputnik. (2018, Eylül 9). Dünya göçebe oyunları sona erdi, bir sonraki oyunlara Türkiye ev sahipliği yapacak, Retrieved from https://tr.sputniknews.com.
• Şenel, A. (1982). İlkel Topluluktan Uygar Topluma Geçiş Aşamasında Ekonomik Toplumsal Düşünsel Yapıların Değişimi. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Yayınları.
• Taşkıran, H. (2003). Mağaraların Prehistorik Arkeoloji Açısından Önemi. Mağara Ekosisteminin Türkiye’de Korunması ve Değerlendirilmesi Sempozyumu. Antalya: yy.
• Toffler, A. (1970). Future Shock (2. b.). NewYork: Bantam Books.
• Tourist Israel. (2018). Bedouin Hospitality, Retrieved from https://www.touristisrael.com.
• Türk Dilini Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi. (2019, Şubat 24) Retrieved from http://www.turkkon.org/Assets/dokuman/ipekyolu_20150917_120357.pdf
• Uğurlu, S. S. (2018, Haziran). Anadolu Kilimlerinde Sanatsal Değerler. Hars Akademi Uluslararası Hakemli Kültür-Sanat-Mimarlık Dergisi(1), s. 1-15.
• Urry, J. (2009). Turist Bakışı. (E. Tataroğlu, & İ. Yıldız, Çev.) Ankara: BilgeSu.
• Vurgun, S. Y. (2018). Dünden Bugüne Bilecik Bölgesinde Yaşayan Yörükler'de Sosyokültürel Hayat ve İktisadi Yapı. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, s. 591-616.
• World Nomad Games. (2018). The history of the World Nomad Games: http://worldnomadgames.com/en/page/History/ adresinden alındı
• Silk Road & Travel Encyclopedia (2019, Şubat 2),İpek Yolu ve Tarihi Ticaret Tarihi Ticaret Yolları, Retrieved from http://www.silkroutes.net.
• Yetim, A., & Cengiz, R. (2010). İletişim ve Spor. Ankara: Berikan yayınevi.
• Yılmaz, O., Ertürk, Y. E., & Ertugrul, M. (2014). Türklerde Deve Güreşlerinin Orta Asya'dan Anadolu'ya 4.000 Yıllık Geçmişi. ÇOMU Ziraat Fakültesi Dergisi, 2(1), s. 37-44.
• Zafer, C. (2018). Türkiye'de Konargöçer Kültürü. Muhakeme Dergisi, 1(2), s. 105-115.