Aydın Yetenek Testi Ortaokul İlgi Formu’nun Geliştirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 54 - 78, 31.05.2021

Oktay Aydın

https://doi.org/10.29228/mutead.5

Öz

AYT Ortaokul İlgi Formu için yapılan standardizasyon çalışmasında, ölçeğin faktör yapısı, geçerlik ve güvenirlik düzeyleri test edilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi (AFA) için ortaokula devam eden 138’i kız, 129’u erkek olmak üzere toplam 267 öğrenciden elde edilen veriler; doğrulayıcı faktör analizi için ise ortaokula devam eden 117’si kız, 105’i erkek olmak üzere toplam 222 öğrenciden elde edilen veriler kullanılmıştır. Öğrencilerden elde edilen veriler üzerinde Açımlayıcı Faktör Analizi, Doğrulayıcı Faktör Analizi, Madde-Bırakma Analizi ve Ayırtedicilik Analizi yapılmıştır.

Elde edilen sonuçlar aşağıdaki şekildedir:

• Ölçeğin faktör yapısı sekiz temel boyuttan oluşmaktadır. Bu boyutlar şunlardır: Bedensel-kinestetik yetenek, doğa yeteneği, sözel-dil yeteneği, mantıksal matematiksel

yetenek, görsel-uzamsal yetenek, işitsel-müzikal yetenek, sosyal yetenek, kişisel-özedönük yetenek

• Ölçek öğrencilerin kendilerini algılamalarını yansıtan 58 maddeden oluşmaktadır. Maddeler 5’li likert tipi dereceleme ölçeğine göre cevaplanmaktadır.

Cevaplama yapısı 5: Bana her zaman/tamamen uygun ile 1: Bana hiç uygun değil arasında değişmektedir.

• Ölçeğin puanlaması yaklaşık 30-60 dakika arasında sürmektedir.

• Ölçeğin faktörleriyle ilgili iç tutarlılık katsayıları ,81 ile ,936 arasında değişmektedir.

• Ölçeğin model uyum indeks değerleri, CMIN/DF=1,510, GFI=,735, CFI=,906, NFI=,767, RMSEA=,048, RMR=,097’dir.

• Ölçek-madde uyumluluğu açısından anlamlı sonuçlar elde edilmiştir.

Bu sonuçlara göre AYT Ortaokul İlgi Formu’nun öğrencilerin ilgi alanlarını ölçebilecek bir yapıya sahip olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Yetenek testi, ilgi testi, Çoklu Zeka Kuramı, rehberlik, yöneltme

Development of Aydin Ability Test Middle School Interest Form

Öz

Factor Structure, validity and reliability levels of the scale were tested in the standardization study conducted for AYT Middle School Interest Form. Data obtained from a total of 267 middle school students, 138 girls and 129 boys, were used for exploratory factor analysis (EFA); data obtained from 222 middle school students, 117 girls and 105 boys, were used for confirmatory factor analysis. Exploratory factor analysis, confirmatory factor analysis, item-remainder analysis and distinctiveness analysis were performed on the data obtained from the students.

The results obtained are as follows:

• The factor structure of the scale consists of eight basic dimensions. These dimensions are: Bodily-kinesthetic ability, natural ability, verbal-linguistic ability,

logical-mathematical ability, visual-spatial ability, musical ability, interpersonal ability and intrapersonal ability.

• The scale consists of 58 items that reflect students ‘ perception of themselves. Items are answered according to the 5 point likert scale. The answer structure

ranges from 5: always/completely suitable for me to 1: not suitable for me at all.

• The scoring of the scale takes about 30-60 minutes.

• Internal consistency coefficients related to the factors of the scale range from 81 to 936.

• Model compliance index values of the scale are CMIN/DF=1,510, GFI=, 735,CFI=, 906,NFI=, 767,RMSEA=, 048,RMR=, 097.

• Significant results have been achieved in terms of scale-items compatibility.

According to these results, it can be said that the AYT Middle School Interest Form has a structure that can measure the interests of students.

Anahtar Kelimeler

Ability test, Multiple intelligence theory, test of interest, guidance

Kaynakça

• Bümen, N. T. (2005). Okulda Çoklu Zeka Kuramı. 3. Baskı, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). “Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. Sayı: 32, Sayfa: 470-483.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. 17. Baskı, Ankara: Pegem.
• Çokluk, Ö., G. Şekercioğlu, ve Ş. Büyüköztürk. (2012). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları. 2. Baskı, Ankara: Pegem.
• Gardner, H. (2004). Zihin Çerçeveleri: Çoklu Zeka Kuramı. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Kuzgun, Y. (1996). Akademik Benlik Kavramı Ölçeği. Ankara: Milli Eğilim Basımevi.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (1973). 1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu. 24/6/1973 Tarihli Resmi Gazete, Sayı: 14574, Tertip: 5, Cilt: 12, Sayfa: 23-42.
• Milli Eğitim Bakanlığı. Mutlu Çocuklar Güçlü Türkiye: 2023 Eğitim Vizyonu, http://2023vizyonu.meb.gov.tr, ss.59-63, Erişim tarihi: 1.5.2021.
• Tatlıdil, H. (2002). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz. Ankara: Akademi Matbaası.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
• Tezbaşaran, A. (1997). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Klavuzu, 2. Basım, Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayını.