Sınıf Öğretmenlerinin ve Okul Yöneticilerinin Perspektifinden “Sınıf Anneliği” Kavramına Bakmak: ‘Olmayıp da Olan Bir Unvan’

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 2, 112 - 130, 30.11.2021

Yücel Kabapınar Eda Sak Esra Toprak

https://doi.org/10.29228/tead.8

Öz

Öğretmen, öğrenci, müdür, müdür yardımcısı, hizmetli ve memurlar bir okulun eğitim öğretim ortamına katkı sağlayan ve niteliğini artıran kişilerdir. Bundan başka öğretmenlerin kendi sınıf düzeninin sağlanması ve gereksinimlerin karşılanmasında katkı aldıkları bir diğer unvan da sınıf anneliğidir. Her ne kadar mevzuatta varlığına ve görev tanımına yer verilmemiş ve hatta böyle bir uygulamanın yasaklanmasına ilişkin resmi yazılar yazılmış olsa da sınıf anneliği varlığını devam ettirmektedir. Sınıf anneliği, sınıfa, öğretmene ve okul yönetimine önemli katkılar sağlamakla beraber önemli sorunları da gündeme getirmektedir. Bu bağlamda araştırmanın amacı, sınıf öğretmenleri ve okul yöneticilerinin gözünden sınıf anneliğinin amaç ve işlevini gündeme getirmek, sınıf anneliğinin olası yarar ve sorunlarının neler olduğuna ve sınıf anneliğinden kaynaklı sorunların çözümü için neler yapılması gerektiğine ilişkin önerileri ve bakış açılarını ortaya koymaktır. Araştırma nitel bir araştırma olup durum çalışması desenine göre biçimlendirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 32 sınıf öğretmeni ile 15 müdür ve müdür yardımcısı oluşturmaktadır. Çalışmanın veri toplama araçlarını da öğretmen ve okul yöneticilerine uygulanan anketler ile sınıf öğretmenleri için hazırlanan mülakat formu oluşturmaktadır. Elde edilen verilere nitel veri analiz yöntemlerinden içerik analizi uygulanmıştır. Çalışma, her ne kadar çok sayıda sorunu beraberinde getirse de sınıf anneliğinin hem öğretmenlerin hem de okul yöneticilerinin pek çoğu için çok önemli ve işlevsel bir yapıda olduğunu ortaya
koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sınıf annesi, Sınıf öğretmeni, Okul yöneticisi, İlkokul

An Examination of the Concept of “Classroom Motherhood” from the Perspective of Classroom Teachers and School Administrators: A Title That Exists or Not

Öz

Teachers, students, principals, vice principals, servants and civil servants are people who contribute to the educational environment of a school and increase its quality. In addition, another title that teachers utilize in maintaining their own classroom order and meeting the needs is the institution of classroom motherhood.
Although its existence and job description are not included in the legislation, and even official articles have been written to erase such a title, classroom motherhood continues to exist. Although classroom motherhood provides important contributions to teachers and school management, it also brings important problems to the agenda. In this context, the aim of this research is to bring up the purpose and function of classroom motherhood from the perspective of classroom teachers and school administrators to present suggestions and perspectives on the possible benefits and problems of classroom motherhood and what should be done. The research was carried out according to a qualitative research case study pattern. The study group of the research consists of 32 classroom teachers, 15 principals and vice principals. The data collection tools of the study are the questionnaires applied to the teachers and school administrators and the interview form prepared for the classroom teachers. Content analysis, one of the qualitative data analysis methods, was applied to the obtained data. The study reveals that although it brings many problems with it, classroom motherhood is a very important and functional structure for both teachers and school administrators.

Anahtar Kelimeler

Primary school, Classroom mother, Classroom teacher, School administrators

Kaynakça

• AnkaraGündem.com.tr; https://ankaragundem.com.tr/egitim/idareci-ve-ogretmenlere-uyari-idari-islem-baslatilacak-h105.html adresinden erişildi.
• Aydoğdu, F., Kılıç, D. (2016) Sınıf, Okul Öncesi Ve Özel Eğitim Öğretmenlerinin Aile Katılımına İlişkin Tutumlarının İncelenmesi, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (1), 265-274.
• Bektaş, S., Küçükturan, A. G. (2020). Sınıf öğretmenlerinin öğretmen-veli işbirliğine ilişkin görüşleri. Journal of Human Sciences, 17 (2), 521-534. doi:10.14687/jhs.v17i2.5981.
• Blog Milliyet; http://blog.milliyet.com.tr/cekilin-aradan-sinif-anneleri-/Blog/?BlogNo=214394 adresinden erişildi.
• Cömert, D., Güleç, H. (2004). Okulöncesi eğitim kurumlarında aile katılımının önemi: öğretmen-aile-çocuk ve kurum. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 132-145.
• Çetin, M., Tatık, R. Ş., Doğan, B. ve Çayak, S. (2016).Veli Liderliği Bağlamında Veli Temsilcileri Üzerine Nitel Bir Çalışma, Route Educational and Social Science Journal, 3 (1), 186-194.
• Derman, M. T. ve Kahraman, P. B. (2012) Sınıf ve Okulöncesi Eğitimi Öğretmenlerinin Sınıf Anneliği Hakkındaki Görüşleri, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (1), 167-184.
• Epstein, J., (2001). Building bridges of home, school, and community: The importance of design. Journal of Education for Students Placed at Risk (JESPAR), 6 (1&2): 161–168.
• Fan, X., Chen, M. (2001). Parental involvement and students’ academic achievement: A meta-analysis. Educational Psychology Review, 13 (1), 1-22.
• Kamuajans.com; https://www.kamuajans.com/egitim-personeli/sinif-annesi-olan-ogretmenlere-ceza-verilebilir-h509350.html adresinden erişildi.
• Karademir, A., Akman, B. (2021). Farklı Bakış Açılarıyla Okul Öncesi Eğitimde Kalite Unsurları: Nitel Bir Araştırma. Cumhuriyet International Journal of Education, 10 (1), 181-206.
• Kocaeli Gazetesi; https://www.kocaeligazetesi.com.tr/haber/3603460/sinif-annesi-topladigi-bagislari-zimmetine-mi-gecirdi adresinden erişildi.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2012) Milli Eğitim Bakanlığı Okul-Aile Birliği Yönetmeliği, https://www.mevzuat.gov.tr /mevzuat?MevzuatNo=15878&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 adresinden erişildi.
• Sucuoğlu, H., Özkal, N., Yıldız Demirtaş, V., Güzeller, C. O. (2015). Çocuğa yönelik anne-baba ilgisi ölçeğinin geliştirme çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (1), 242-263.
• Şehitoğlu, M. Koçyiğit, M. (2020) Türkiye ve İsviçre’de Okul Aile Birliği: Bir Karşılaştırma Çalışması, Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 3 (3), 632-653.
• Töremen, F., Çankaya, İ. ve Avanoğlu, Y. (2008) Okul anneliği: Okul güvenliğine yönelik bir model önerisi. D. Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi 10, 56-69. Tuncer, N. (2021). Aileler ve Öğretmenler Arasındaki İletişim İçin Güncel Bir Uygulama: Whatsapp Grubu Örneği, Trakya Eğitim Dergisi, 11(2), 1037-1063.
• Türk, H., Kıroğlu, K. (2018). Ailelerin sınıf öğretmenlerine uyguladığı mobbing davranışları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(4), 2357-2389.
• Yıldırım, M. C., Dönmez, B. (2008) Okul-aile işbirliğine ilişkin bir araştırma: (İstiklal İlköğretim Okulu örneği). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (23) 98-115.