İlkokul 3. Sınıf Öğrencilerinin Hayat Bilgisi Dersi Kapsamında Kaynakları Kullanma Becerilerinin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 72 - 99, 30.11.2023

Erkan Mizrak , Ferat Yılmaz

https://doi.org/10.55008/te-ad.1359878

Öz

Amaç: Bu araştırmada, ilkokul 3. sınıf öğrencilerinin Hayat Bilgisi dersi kapsamında kaynakları kullanma becerilerinin incelenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem ve Araçlar: Araştırma nicel araştırma yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Tarama modeli kullanılan araştırmanın çalışma evrenini, 2021-2022 eğitim öğretim yılında Diyarbakır ilinde öğrenim gören, ilkokul 3. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmaya, 3. sınıfta öğrenim gören 1160 öğrenci katılmıştır. Veriler, Kişisel Bilgi Formu ve Çocuklar İçin Kaynakları Kullanma Becerileri Ölçeği [ÇİKKBÖ] ile toplanmıştır. Elde edilen veriler, parametrik testlerle analiz edilmiştir.
Sonuçlar: Araştırma sonucunda öğrencilerin, kaynakları kullanma becerilerini her zaman yeterli buldukları ve bu becerilerin çeşitli boyutlarda cinsiyet, kardeş sayısı, anne eğitim düzeyi, baba mesleği, anne mesleği, bir doğa gezisine katılma, bir tarihi mekânı ziyaret etme değişkenleri açısından anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Hayat bilgisi dersini sevme düzeyi ve kumbara kullanma sıklığı değişkenleri ile kaynakları kullanma becerileri arasında düşük düzeyde ve pozitif yönde bir ilişki olduğu görülmüştür. Araştırma sonucunda program geliştiricilere yönelik olarak 2018 Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programının da (HBDÖP) 2009 Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı (HBDÖP) gibi kaynakları kullanma becerileri açısından daha ayrıntılı olarak güncellenmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hayat bilgisi dersi, kaynakları kullanma becerisi, beceri, İlkokul öğrencileri

The Examination of Primary School 3rd Grade Students’ Resources Utilization Skills within the Scope of Life Studies Course

Öz

Purpose: The present study, aimed to examine 3rd grade primary school students’ skills to use resources within the scope of Life Studies course.
Method and Materials: The research was carried out using the quantitative research method using the descriptive survey model. The population of the study consisted of 3rd grade primary school students in Diyarbakır province in the 2021-2022 academic year, in parallel with the survey model. The study included a total of 1160 3rd grade students. Personal information form and Children’s Resource Utilization Skills Scale (CRKSRS) were used to collect data. The data obtained were
analyzed using parametric tests.
Results: As a result of the research, it was found that the students always found their resource utilization skills sufficient and that these skills showed significant differences in different dimensions in terms of gender, number of siblings, mother’s education level, father’s occupation, mother’s occupation, participation in a nature trip, visiting a historical place. It was observed that there was a low level and positive relationship between the level of liking the life studies course, and the frequency of using piggy bank variables and skills of using resources. As a result of the research, it was suggested for curriculum developers that the 2018 Life Science Course Curriculum (LSSC) should be updated in more detail in terms of resource utilization skills like the 2009 LSSC.

Anahtar Kelimeler

Life studies course, resources utilization skill, skill

Kaynakça

• Adams, R. V. ve Blair, E. (2019). Impact of time management behaviors on undergraduate engineering students’ performance. SageOpen, 9(1), 1-11.
• Akhan, N. E. ve Kılıçoğlu, G. (2014). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler programında yer alan ekonomi kavramlarınıanlama düzeyleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 24-47. https://doi.org/10.17556/jef.76213
• Aktaşlı, İ. (2019). Sosyal bilgiler dersinde bilinçli tüketicilik eğitimine ilişkin bir eylem araştırması. (Yayınlanmamış Yüksek LisansTezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Akyüz, Z. (2009). İlköğretim çağındaki öğrencilerin tüketim davranışları ve tüketicilik bilinç düzeyi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Alay, S. ve Koçak, S. (2003). Üniversite öğrencilerinin zaman yönetimleri ile akademik başarıları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 35(35), 326-335.
• Alekam, E. J. M. ve Salleh, M. S. B. M. ve Mokhtar, S. S. b. M. (2018). The effect of family, peer, behavior, saving and spending behavior on financial literacy among young generations. International Journal of Organizational Leadership, 7, 309-323.
• Alimcan, D. (2018). Ortaokul öğrencilerinin bilinçli tüketicilik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Amasya ili örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Amasya Üniversitesi, Amasya.
• Altıok, N. (2010). İlköğretim programlarının bilinçli tüketici davranışlarını kazandırma düzeyine ilişkin bir araştırma. [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Arkan, K. (2011). Sınıf öğretmenlerinin problem çözme becerisini kazandırmaya yönelik öz-yeterlikleri ile ilköğretim öğrencilerinin problem çözme becerileri arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Aşkan, A. (2022). Hayat bilgisi dersi öğretim programlarında beceriler, değerler ve kavramlar. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir.
• Aydıner Boylu, A. ve Yertutan, C. (2012). Erkeklerin evde enerji ve su tasarrufu konusundaki alışkanlık ve satın alma odaklı davranışlarının incelenmesi. Sosyoekonomi, 17(17), 157-172.
• Bayazıt Hayta, A. (2006). Tüketici haklarının tüketici eğitimindeki rolü. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(3), 239-250.
• Bertiz, H. (2010). Dramanın çevre bilinci oluşturmadaki rolü ve etkililiği. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Boyraz, M. ve Kocabaş, İ. (2018). İlkokul öğretmenlerinin zaman yönetimi becerilerinin belirlenmesi. Yıldız Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 42-57.
• Bozdemir, H. (2011). Eko-okullar programının uygulandığı ilköğretim okullarındaki öğrenciler ile klasik ilköğretim okullarındaki öğrencilerin çevre bilinci düzeyinin karşılaştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Buğday, E. B. (2015). Bilinçli tüketici ölçeği geliştirme çalışması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Buğday, E. ve Babaoğul, M. (2016). Bilinçli tüketim kavramının boyutları: Bilinçli tüketim davranışının yeniden tanımlanması. Sosyoekonomi, 24(30), 187-206. https://doi.org/10.17233/se.2016.10.012
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş. (2020). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. PegemAkademi Yayınları.
• Büyüktokatlı, N. ( 2018). Çocuk programları ve dergileriyle dördüncü sınıf öğrencilerinin proje tabanlı öğrenme becerilerinin geliştirilmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Can, A. (2020). Bilimsel araştırma sürecinde SPSS ile nicel veri analizi. Pegem Akademi Yayınları.
• Cici Karaboğa, E. (2022). Biliçli tüketici kavramına ilişkin algıların değerlendirilmesi: Bir metafor analizi çalışması. Businness ve Management Studies: An İnternational Journal, 10(1), 412-428. https://doi.org/10.15295/bmij.v10i1.2024
• Çakmak, A. Ç. ve Çakır, M. (2013). 9-11 yaş arası ilköğretim öğrencilerinin ailedeki satın alma kararlarına etkileri: Karabük şehir merkezinde bir araştırma. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 116-136.
• Çamurcu, H. (2005). Dünya nüfus artışı ve getirdiği sonuçlar. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(13), 87-105.
• Çark, Ö. (2021). Sürdürülebilir insan kaynakları yönetimi: 2016-2021 bibliyometrik analizi. U. Karadavut, H. Şimşek ve M. Aslan (Eds), Toplum 5.0’a Doğru Sürdürülebilirlik içinde (s. 197-222), Çanakkale: Holistence Publications.
• Çavuşoğlu, F., Altay, B., Nuriyeva, G. ve Öngör, B. (2017). İlköğretim öğrencilerinin çevre bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 20(4), 254-259.
• Çelebi, F. (2019). 8. sınıf öğrencilerinin bilinçli tüketicilik düzeyleri ile çevreye yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Denizli ili örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Çelikler, D., Aksan, Z. ve Yenikalaycı, N. (2019). İlkokul öğrencilerinin çevreye yönelik farkındalıklarının belirlenmesi. İnönü üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 425-438. https://doi.org/10.17679/inuefd.450030
• Dağlı, A. (2021). Yaşam temelli öğrenme yaklaşımının öğrencilerin çevre bilinci ve çevresel duyarlılık kazanımına etkisi: Evsel atıklar ve geri dönüşüm konusu. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş.
• Demir, D. (2011). Hayat bilgisi dersinin öğrencilere çevre bilinci kazandırma düzeyine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Doğan, Z. ve Usta, B. (2019). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin zaman ölçme konusundaki saati okuma kazanımları ile ilgili performanslarının değerlendirilmesi. Temel Eğitim Dergisi, 1(1), 6-26.
• Dündar, Ş. (2017). Bilinçli tüketicilik ile ilgili anne-baba rol model davranışlarının, anne-baba iletişiminin ve sosyal bilgiler dersinin çocukların bilinçli tüketiciler olarak sosyalleşmelerindeki etkileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 726-743. https://doi.org/10.17860/mersinefd.316607
• Erdem, M., Meriç, E. ve Meriç, A. (2019). İlkokul öğrencilerinin çevresel farkındalıklarının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Journal of Steam Education, 2(1), 21-38.
• Erdul, G. (2005). Üniversite öğrencilerinin zaman yönetimi becerileri ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Ergin, E. (2011). Çevre bilinci geliştirmede sosyal bilgiler dersinin rolüne ilişkin öğretmen görüşleri (Elazığ ili örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Ersoy, S. (2005). İlköğretim öğrencilerinin tüketici eğitimine yönelik bilgi ve tutum düzeyleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Ersoy, S. ve Nazik, M. H. (2006). Ergenlerde tüketicilik bilinç düzeyi üzerine bir inceleme. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 313-328.
• Ersoy, A. ve Papatğa, E. (2015). İlkokul öğrencilerinin hikâyeler aracılığıyla bilinçli tüketici farkındalığının geliştirilmesi. Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 4(1), 61-78.
• Ertürk, R. (2017). İlkokul öğrencilerinin çevre sorunları ve çevre eğitimine yönelik algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 12-24. https://doi.org/10.17679/inuefd.354142
• Evans, G. W., Otto, S. ve Kaiser, F. G. (2018). Childhood origins of young adult environmental behavior. Psychological science, 29(5), 679-687.
• Gkargkavouzi, A., Halkos, G. ve Matsiori, S. (2019). A multi-dimensional measure of environmental behavior: Exploring the predictive power of connectedness to nature, ecological worldview and environmental concern. Social Indicators Research, 143, 859-879.