TRA1 Düzey 2 Bölgesinde Destek ve Teşvik Alan Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Süt Üretim Maliyeti ve Karlılık Durumu

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 12, 27.06.2016

Emine Aşkan Vedat Dağdemir

Öz

Bu
araştırma, TRA1 Düzey 2 Bölgesinde yer alan Erzurum, Erzincan ve Bayburt
illerini kapsamaktadır. Araştırmada devlet teşvik ve desteklerinden yararlanan
süt sığırcılığı işletmelerinde 1 kg süt maliyetinin hesaplanması amaçlanmıştır.
Çalışmada, oransal örnek hacmi formülü kullanılarak 14’ü Bayburt, 57’si
Erzincan ve 111’i Erzurum’da olmak üzere toplam 182 anket yapılmıştır. Hesaplamalar sonucu Bayburt, Erzincan, Erzurum
ve TRA1 ortalama süt maliyeti sırasıyla teşviklerle 0.616, 0.545, 0.600, 0.593
TL/kg ve teşviksiz 0.877, 0.717, 0.859, 0.820 TL/kg olarak hesap edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre Bayburt,
Erzincan, Erzurum ve TRA1’de üretim
masrafları içerisinde en yüksek payı sırasıyla %67.69, %74.97, %71.29, %72.67
yem masrafları almaktadır. İkinci sırada ise sırasıyla  %15.86, %10.32, %12.86, %12.13 oranı ile
daimi işçilik masrafları yer almaktadır. Yem masraflarının düşürülmesi, süt
gelirinin tüm seneye yayılması ve pazarlama konusunda kooperatiflerin yeterli
ve etkin çalışması ile TRA1 kapsamındaki işletmelerin karını artıracak ve süt
sığırcılığı faaliyetlerinin gelişimine katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Süt sığırcılığı, maliyet

Kaynakça

• Açıkgöz, M., 2001. Karlı Bir Süt Sığırcılığı Nasıl Yapılır. Sütaş Süt Hayvancılığı Eğitim Merkezi Yayınları, Hayvancılık Serisi: 4, Bursa. 26s.
• Açıl, F., 1977. Memleketimizde Tarımsal Ürün Maliyetlerinin Hesaplanması, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No.665, 2. Baskı, Şark Matbaası, Ankara.
• Ahmad, M., Bravo, E., 1995. An Econometric Decomposition Of Dairy Output Growth, Amer. J. Agr. Econ. 77: 914- 921.
• Aktürk D, Bayramoğlu Z, Savran F, Tatlıdil FF, 2010. The Factors Affecting Milk Production and Milk Production Cost: Çanakkale Case – Biga. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 16 (2): 329-335.
• Anonim, 2014a. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu, http://www.tüik.gov.tr/Tarım/ Hayvansal/Üretim İstatistikleri/veri.doc Erişim: 22,12,2014
• Anonim, 2014b. Amortisman Oranları Tablosu. Gelir İdaresi Başkanlığı, http://www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/Yararli_Bilgiler/amortismanoranları html, Erişim: 2014
• Anonim, 2012. Birleşmiş Milletler Dünya Tarım ve Gıda Örgütü İstatistikleri internet sitesi, http://faostat.fao.org/site/569/default.aspx#ancor Erişim: 11.12.2014.
• Aras, A., 1988. Tarım Muhasebesi. Ders Kitabı, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 486, İzmir
• Armağan G., 1999. Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Yapısal Özellikleri ve Planlanması Üzerine Bir Araştırma: Nazilli Örkoop Örnek Olayı, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
• Ayyıldız, T., 1978. Erzurum İli Köylü İşletmelerinde İnek Sütü Maliyetleri, Atatürk Üniversitesi, Yayın No 545, Erzurum.
• Ayyıldız, T. ve Yavuz F., 1988, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ziraat İşletmesinde İnek Sütü Maliyetleri, Doğa Tübitak Tarım ve Ormancılık Dergisi, 52-63 s.
• Dağdemir, V., 2005. Bayburt İli Kop ve Burnaz Dere Havzalarında Hayvancılık Yapan İşletmelerin Genel Durumu ve Kooperatifleşemeye Bakış Açısı, Kooperatifçilik Dergisi, Sayı: 147, s:48-58, Ankara.
• Dedeoğlu, M., Yıldırım, İ., 2006. Emek Tarımsal Kalkınma Kooperatifine Ortak İşletmelerin Ekonomik Analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 16(1): 39-48.
• Gündüz, O., Dağdeviren, M., 2011. Bafra İlçesinde Süt Maliyetinin Belirlenmesi ve Üretimi Etkileyen Faktörlerin Fonksiyonel Analizi, Yyü Tar Bil Derg (Yyu J Agr Scı) 2011, 21(2): 104-111.
• GTHB, 2014. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Bayburt İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü kayıtları.
• Kıral, T., 1991. Tarımda Maliyet Muhasebesi, Ankara Üniversitesi, Yüksek Lisans Ders Notları, Ankara.
• Kıral, T., Kasnakoğlu, H., Tatlıdil, F.F., Fidan, H., Gündoğmuş, E., 1999. Tarımsal Ürünler İçin Maliyet Hesaplama Metodolojisi ve Veri Tabanı Rehberi. Proje Raporu 1999-13, Yayın No:37, Ankara.
• Miran, B., 2003. Temel İstatistik. Ege Üniversitesi Basımevi, Bornova, İzmir.
• Miran, B., 2003. Temel İstatistik. Ege Üniversitesi Basımevi, Bornova, İzmir.
• Öztürk, D., Karkacıer, O., 2008. Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Ekonomik Analizi (Tokat İli Yeşilyurt İlçesi Örneği). Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 25 (1), 15-22.
• Şahin K., 2001. Kayseri İlinde Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Yapısal Özellikleri ve Pazarlama Sorunları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi 11(2):19-28.
• Şahin, K., Gül, A., Koç, B., Dağıstan, E., 2001. Adana İlinde Entansif Süt Sığırcılığı Üretim Ekonomisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 11 (2): 19-28s. Van.
• Yıldırım İ, Şahin A, 2003. Van İli Merkez İlçede Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Ekonomik Analizi, Van Ticaret Borsası Yayınları No: 1, Van. 50 s.