OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN DÜŞÜNME EĞİTİMİ İLE İLGİLİ TUTUMLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2011, Cilt: 9 Sayı: 4, 799 - 828, 01.12.2011

Ebru Mutlu Ebru Aktan

Öz

Araştırmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin Düşünme Eğitimi ile ilgili tutumlarının
incelenmesidir. Araştırmada veri toplamak üzere, araştırmacı tarafından geliştirilen Öğretmen
Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Ölçeğin Cronbach Alfa katsayısı ,96 olarak hesaplanmıştır. Araştırma
sonuçlarına göre, okul öncesi öğretmenlerinin Düşünme Eğitimi konusunda olumlu düşüncelere
sahip oldukları; ancak amaçlar ve öğretmen rollerine ilişkin farklılıklar gösterdikleri tespit
edilmiştir. Özel kurumlarda çalışan öğretmenlerin konuya ilişkin tutumlarının, resmî kurumlarda
çalışanlara göre daha olumlu olduğu ve mesleğe yeni başlayan öğretmenlerin Düşünme Eğitimi
konusunda daha girişimci ve yenilikçi oldukları saptanmıştır. Araştırmanın sonucunda, okul öncesi
öğretmenlerine yönelik hizmet içi eğitimlerin düzenlenmesi ve okul öncesi eğitim kurumlarında
uygulanmakta olan program içerisinde, çocuklara düşünme becerilerinin kazandırılması amacı ile
Düşünme Eğitimi’ne yer verilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Erken çocukluk dönemi, okul öncesi eğitim, düşünme eğitimi, düşünme

AN INVESTIGATION ON THE ATTITUDES OF PRE-SCHOOL TEACHERS ABOUT THINKING EDUCATION

Öz

The aim of the study is to examine the attitudes of pre-school teachers about Thinking Education.
Teacher Attitude Scale developed by the researcher to collect data has been used in the research.
The Cronbach Alpha Coefficient of the scale has been calculated as 0.96. According to the results
of the survey it has been identified that pre-school teachers have got positive opinions about
Thinking Education but they have differences about goals and roles of teachers. It has also been
identified that attitudes of teachers working in private institutions regarding the issue are more
positive compared to the teachers working in public institutions and novice teachers are more
entrepreneurial and innovative about Thinking Education. As a result of the research, it is
recommended to arrange seminars on Thinking Education for pre-school teachers and to include
Thinking Education in the curriculum which has been implemented in pre-school educational
institutions in order to make children attain thinking skills.

Anahtar Kelimeler

Early childhood education, pre-school education, thinking training, thinking skills

Kaynakça

• Akınoğlu, O. (2001). Eleştirel düşünme becerilerini temel alan fen bilgisi öğretiminin öğrenme ürünlerine etkisi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Aybek, B. (2007). Konu ve beceri eleştirel düşünme öğretiminin öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimi ve düzeyine etkisi. Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 16, Sayı 2, ss.43-60.
• Boisvert, J. (1999). La formation de la pensée critique. Théorie et pratique, Saint- Laurent (Québec), Éditions du Renouveau Pédagogique, Collection “L’école en mouvement”, p 152.
• Conatser, R. M. (2000). How to prepare your preschooler to harvard. Streetcar Publishing, New Orleans.
• Dewey, J. (1933). How we think. Prometheus Books, New York.
• Dağlıoğlu, H. E. ve Çakır, F. (2007). Erken çocukluk döneminde düşünme becerilerinden planlama ve derin düşünmenin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 32, 144.
• Doğanay, A. ve Kara, Z. (1995). Düşünmenin boyutları: program ve öğretim için bir model. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 11,
• Direk, N. (2002). Küçük prens üzerine düşünmek. 1. Baskı. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Direk, N. (2008). Filozof çocuk, çocuklarla felsefe konuşmaları (2. Baskı). İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Fisher, R. (1990). Teaching children to think. Starley Thornes, Cheltenhom.
• Gelen, İ. (2002). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde düşünme becerilerini kazandırma yeterliklerinin değerlendirilmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 10, Sayı 10.
• Gürkaynak, İ., Üstel, F., Gülgöz, S. (2003). Eleştirel düşünme. Eğitim Reformu Girişimi, İstanbul.
• Güven, M. ve Kürüm, D. (2007). Teacher candidates’ learning styles and critical thinking dispositions. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, C.6-S.21.
• Halpern, D. (1988). Teaching critical thinking for tranfer across domains: dispositions, skills, structure training and metacognitive monitoring, Amerikan Psychologist, 53, 449–455.
• Huitt, W. (1998). Critical thinking: An overview. Educational Psychology Interactive. Valdosta, GA: Valdosta State University.
• http://chiron.valdosta.edu/whuitt/col/cogsys/critthnk.html [Revision of paper presented at the Critical Thinking Conference sponsored by Gordon College, Barnesville, GA, March, 1993.]
• Juuso, H. (2007). Child, philosophy and education. Oulu: Oulu University Press.
• Kale, N. (1993). Üç düşünsel yeti: eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, problem çözme. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 28, 24–27.
• Karakaya, Z. (2006). Çocuk felsefesi ve çocuk eğitimi, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, VI (1).
• Kazancı, O. (1989). Öğretimde eleştirici düşünme ve öğretimi. Ankara: Kazancı Kitap A. Ş.
• Korkmaz, Ö. (2008). Eğitim fakültelerinin öğrencilerin eleştirel düşünme eğilim ve düzeylerine etkisi. G. Ü. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Güz(4), 879-902, Ankara.
• Korkmaz, Ö. (2009). Öğretmenlerin eleştirel eğilim ve düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), Cilt 10, Sayı 1, (1–13).
• Kökdemir, D. (2003). Belirsizlik durumlarında karar verme ve problem çözme. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi , Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Psikoloji Anabilim Dalı, Ankara.
• Küçükoğlu, E. (2008). Garfield düşünme becerileri kitabı. Güloğlu Yayıncılık.
• Lipman, M., Sharp, A. M., Oscanjan, F. (1980). Philosophy in the classroom. Philadelphia: Temple University Press.
• Lipman, M. (1988). Philosophy goes to school. Philadelphia: Temple University Press.
• McGuinness, C. (1999). From thinking skills to thinking classrooms: a review and evaluation of approaches for developing pupils’ thinking. Nottingham: DfEE Publications.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2006). 36–72 aylık çocuklar için okul öncesi eğitim programı. İstanbul: Ya-Pa Yayın Pazarlama.
• Mutlu, E. (2010). Erken çocukluk dönemindeki çocukların (60–72 ay) düşünme düzeylerinin ve okul öncesi öğretmenlerinin ile ilgili tutumlarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Norris, S. P. ve Enis, R. H. (1989). Evaluating critical thinking. Pacific Grove (ÇA). Midwest Publications Critical Thinking Press.
• Okur, M. (2008). Çocuklar için felsefe eğitim programının altı yaş grubu çocuklarının atılganlık, işbirliği ve kendini kontrol sosyal becerileri üzerindeki etkisi. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Presseisen, Z. B. (1985). Thinking skills: meanings, models, materials. (Ed. A. Costa), Developing Minds, Alexandria, 43–48.
• Saskatchewan Education (2006). Understanding the common essential learnings regina, SK: http://www.sasked.gov.sk.ca/docs/policy/cels/el4.html.
• Seferoğlu, S. ve Akbıyık, C. (2006). Eleştirel düşünme ve öğretimi. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, V. 30, 193–200.
• Şahinel, S. (2002). Eleştirel düşünme. Ankara: Pegema Yayıncılık.
• Şenşekerci, E. ve Bilgin, A. (2008). Eleştirel düşünme ve öğretimi. U. Ü. Fen- Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 14, 2008/1.
• Tok, E. (2008). Düşünme becerileri eğitimi programının okul öncesi öğretmen adaylarının eleştirel, yaratıcı düşünme ve problem çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Trickey, S. ve Topping, J. K. (2004). Philosophy for children: a systematic review. Research Papers in Education, 19 (3).
• Walsh, D. Paul, R. (1988). The goal of critical thinking: from educational ideal to edecational reality. Amerikan Federation of Teachers, Washington, D.C.
• Wilks, S. (1995). Eleştirel ve yaratıcı düşünme: sınıf sorgulama için stratejiler. Portmouths, NH, Heinemann.
• Yeşil, N. (2004). Bilkent üniversitesi ingiliz dili meslek yüksek okulu öğretmenlerinin düşük seviyeli ingilizce sınıflarında yüksek düşünme becerilerinin öğretilmesine bakışı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bilkent Üniversitesi, Ankara.
• Yıldırım, Ç. A. (2005). Türkçe ve türk dili ve edebiyatı öğretmenlerinin eleştirel düşünme becerilerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.
• Yüksel, Ö. (2000). Öğrenme ve öğretme. Pegema Yayıncılık, Ankara.
• The Journal of Turkish Educational Sciences
• Autumn 2011, 9(4), 825-828