The Opinions of Mothers with 48-72 Month-Old Children on Body Language in Their Communication with Their Children

Yıl 2022, Cilt: 20 Sayı: 3, 1044 - 1065, 29.12.2022

Ezgi Yıldız , Gülay Temiz

https://doi.org/10.37217/tebd.1145333

Cited By: 1

Öz

The study aimed to examine the opinions of mothers with 48-72 month-old children on body language in their communication with their children. The study was carried out using the phenomenological design, one of the qualitative research methods. The study group consisted of 26 mothers with 48-72 month-old children in the central district of Uşak, recruited using convenience sampling, one of the purposive sampling methods. The data collection tools used in the study were the Interview Form and the General Information Form. The obtained data were analyzed by content analysis. In the study, mothers' views on body language in their communication with their children were examined under the themes of problem solving, expressing, agreement, noticing, and attitude. As a result of the research, it was found that although mothers were aware of the importance of body language in general and how it should be, there were deficiencies in the usage of body language in their communication with their children. In light of the results obtained, various suggestions were made for mothers, researchers and related institutions. In the suggestions presented, it was emphasized that body language should be used more actively and positively in mother-child communication.

Anahtar Kelimeler

Body Language, Mother Child Communication, Nonverbal Communication, Family Communication

48-72 Aylık Çocuğu Olan Annelerin Çocukları ile İletişimlerinde Beden Diline Yönelik Görüşleri

Öz

Araştırmada 48-72 aylık çocuğu olan annelerin çocukları ile iletişimlerinde beden diline yönelik görüşlerinin derinlemesine incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik desen kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu amaçlı örnekleme yöntemlerinden uygun örnekleme yöntemi kullanılarak Uşak ili Merkez ilçesinde 48-72 aylık çocuğu olan 26 anneden oluşturulmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından annelerin çocuklarıyla iletişimlerinde beden dili kullanımına yönelik görüşlerini belirlemek amacıyla “Görüşme Formu”, demografik verilerine ulaşmak için ise “Genel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırmada annelerin çocuklarıyla iletişimlerinde beden diline yönelik görüşleri problem çözme, ifade etme, anlaşma, fark etme, tutum temaları altında incelenmiştir. Araştırma sonucunda; annelerin genel olarak beden dilinin öneminin ve nasıl olması gerektiğinin farkında olmalarına rağmen çocuklarıyla iletişimlerinde beden diline yönelik uygulama anlamında eksiklikler olduğunun ifadelerinden anlaşıldığı görülmüştür. Elde edilen sonuçlar ışığında annelere, araştırmacılara ve ilgili kurumlara yönelik çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Sunulan önerilerde anne-çocuk iletişiminde beden dilinin daha aktif ve olumlu şekilde kullanılması gerektiği vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Beden Dili, Anne Çocuk İletişimi, Sözsüz İletişim, Aile İçi İletişim

Kaynakça

• Acar, E. (2012). Bağırıp çağırmadan çocuk eğitimi. İstanbul: Yediveren Yayınları.
• Altıntaş, E. & Çamur, D. (2001). Sözsüz iletişim ve beden dili. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Altuntecim-Çağatay, G. (2015). Başarılı ve mutlu insan yetiştirme sanatı. İstanbul: Park Kitap.
• Arabacı, N. (2011). Anne-Baba-Çocuk İletişimini Değerlendirme Aracı’nın (ABÇİDA) geliştirilmesi ve anne-baba-çocuk iletişiminin bazı değişkenler açısından incelenmesi. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Arabacı, N. & Ömeroğlu, E. (2016). Anne-Baba-Çocuk İletişimi Değerlendirme Aracı’nın (ABÇİDA) geliştirilmesi: geçerlik güvenirlik çalışması. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2016(7), 1-21. https://dergipark.org.tr/en/pub/goputeb/issue/34069/376868 sayfasından erişilmiştir.
• Baban, S. (2021). Beden dili ve yüz ifadelerinin iletişimdeki etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Baltaş, Z. & Baltaş, A. (2011). Bedenin dili (46. b.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Basit, O. (2017). Çocuktan anneye yaklaşımıyla uygulanan iletişim eğitiminin anne çocuk iletişimine etkisinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Becker-Stoll, F., Delius, A. & Scheitenberger, S. (2001). Adolescents’ nonverbal emotional expressions during negotiation of a disagreement with their mothers: An attachment approach. International Journal of Behavioral Development, 25, 344–353.
• Buckley, B. (2003). Children's communication skills: from birth to five years. London and New York: Routledge Taylor & Francis Group.
• Carton, J. S. & Carton, E. E. R. (1998). Nonverbal maternal warmth and children’s locus of control of reinforcement. Journal of Nonverbal Behavior, 22(1), 77–86.
• Cihangir-Çankaya, Z. (2011). Kişilerarası iletişimde dinleme becerisi. Ankara: Nobel Kitap.
• Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (M. Bütün & S. B. Demir, Çev.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çağdaş, A. (1997). İletişim dilinin 4-5 yaş çocuklarının sosyal gelişimine etkileri. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Çınar, E. (2022). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 48-72 aylık çocukların anne-baba-çocuk iletişim becerileri ile sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Dalsgaard, T., Skov, M. B., Stougaard, M. & Thomassen, B. (2006). Mediated intimacy in families: understanding the relation between children and parents. Proceedings of the 2006 Conference on Interaction Design and Children içinde (s. 145-152).
• Döğüşgen, M. M. (2018). Zor çocuk yoktur mutsuz çocuk vardır. İstanbul: Ekinoks Yayınevi.
• Dunsmore, J. C., Her, P., Halberstadt, A. G. & Perez-Rivera, M. B. (2009). Parents’ beliefs about emotions and children’s recognition of parents’ emotions. J Nonverbal Behav, 33(2), 121–140. https://doi.org/10.1007/s10919-008-0066-6
• Fagan, J. & Stevenson, H. C. (2002). An experimental study of an enpowerment-based intervention for african-american Head-Start fathers. Family Relations, 51(3), 191-198.
• Gee, C. B., McNerney, C. M., Reiter, M. J. & Leaman S. C. (2007). Adolescent and young adult mothers’ relationship quality during the transition to parenthood: associations with father involvement in fragile families. Journal of Youth and Adolescence, 36(2), 213-224.
• Gooden, C. & Kearns, J. (2013). The Importance of Communication Skills in Young Children. HDI Research Brief, Summer.
• Gordon, T. (2001). Etkili öğretmenlik eğitimi (E. Aksay, Çev.). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Grebelsky-Lichtman, T. (2014). Parental patterns of cooperation in parent-child interactions: the relationship between nonverbal and verbal communication. Human Communication Research, 40(1), 1–29. https://doi.org/10.1111/hcre.12014
• Gülenç, A. (2017). Kişiler arası iletişimde beden dilinin önemi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Güllü, B. (2021). Çocuk edebiyatında etkili iletişim. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Güneş, A. (2018a). 0-6 yaş dönemi çocuk eğitiminde 100 temel kural (12. b.). İstanbul: Timaş Yayınları.
• Güneş, A. (2018b). Annelik sanatı (102. b.). İstanbul: Timaş Yayınları.
• Hacıhasanoğlu, E. (2017). Beden dilinin önemi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Helvacı, M. A. (2015). Sınıfta iletişim ve disiplin oluşturma. C. Gülşen (Ed.), Kuram ve uygulamada sınıf yönetimi içinde (s. 129-164). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Hj Yahaya, A. (2006). Parent – child communication and its perceived effects on the young child’s developing self-concept. Faculty of Education Univesity Technology Malaysia. http://eprints.utm.my/5951/1/aziziyahkueh.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Jean, A. D. L., Stack, D. M. & Fogel, A. (2009). A longitudinal investigation of maternal touching across the first six months of life: age and context effects. Infant Behavior and Development, 32(3), 344–349.
• Kazan, H. & Sarısoy, S. (2021). Anne-çocuk ilişkisi bağlamında okul öncesi dönemde iletişim becerileri üzerine bir araştırma. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 441-472. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1677490 sayfasından erişilmiştir.
• Mandal, F. B. (2014). Nonverbal communication in humans. Journal of Human Behavior in the Social Environment, 24(4), 417–421. https://doi.org/10.1080/10911359.2013.831288
• MEGEP. (2009). Çocukla iletişim II. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• MEGEP. (2015). Çocukla etkili iletişim. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Meriç, A. (2017). Anne-baba-çocuk iletişimi ile okul öncesi çocukların ahlaki ve sosyal kural bilgileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Merriam, S. B. & Tisdell, E. J. (2016). Qualitative research: A guide to design and implementation (4. b.). San Francisco: Jossey-Bass A Wiley Brand.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2. b.). Thousand Oaks: Sage.
• Navaro, L. (1987). Çağdaş anne baba eğitimi neleri kapsayabilir? Ya-Pa 5. Okul Öncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri içinde (s. 43-47). İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
• Oktay, A. (2002). Yaşamın sihirli yılları: Okul öncesi dönem (4. b.). İstanbul: Epsilon.
• Özel, E. & Zelyurt, H. (2016). Anne baba eğitiminin aile çocuk ilişkilerine etkisi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 16(36), 9-34. http://dx.doi.org/10.21560/spcd.60151
• Patel, D. S. (2014). Body language: an effective communication tool. IUP Journal of English Studies, 9(2). https://static1.squarespace.com/static/56fb450bf8baf30bc33df806/t/58d1d7d7440243e31b9513e8/1490147288845/Body+Language-+An+Effective+Communication+Tool.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Petrie, P. (2011). Communication skills for working with children and young people (3. b.). London and Philadelphia: Jessica Kingsley Publishers.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün & S. B. Demir, Çev.). Ankara: Pegem Akademi.
• Phutela D. (2015). The importance of non-verbal communication. IUP J Soft Skills, 4(4), 43-50. http://library.tuit.uz/knigiPDF/Ebsco/8-1106.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Richman, N. (2000). Communicating with children: helping children in distress. London: Save the Children.
• Samancı, O. & Diş, O. (2014). Sosyal becerileri zayıf olan ilkokul öğrencilerinin tutum ve davranışlarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(2), 573- 590. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/209937 sayfasından erişilmiştir.
• Sears, W. & Sears, M. (2004). Başarılı çocuk çocuklarınızın iyi yetişmesi için ne yapabilirsiniz? (Ö. Gültekin, Çev., 2. b.). İstanbul: Boyner Yayınları.
• Şahin, S. & Aral, N. (2012). Aile içi iletişim. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(3), 55-66. https://doi.org/10.1501/Asbd_0000000029
• Trees, A. R. (2005). Nonverbal and verbal approach behaviors related to reported and perceived support seeking goals in conversations. Western Journal of Communication, 69(4), 319–337. https://doi.org/10.1080/10570310500305190
• Uçar-Çabuk, F. & Tezel-Şahin, F. (2017). Anne çocuk eğitim programının anne çocuk iletişimine etkisinin incelenmesi. TURAN-CSR International Scientific Peer-Reviewed, Refereed Journal, 9(35), 270-279. http://dx.doi.org/10.15189/1308-8041
• Üstünsel, G. (2011). Etkili iletişim becerileri ve beden dili. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Voltan-Acar, N. (2012). İnsan ilişkileri iletişim (3. b.). Ankara: Nobel Yayınları.
• Yalçın, H. (2013). Anne-çocuk iletişimi eğitiminin etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28, 179-194. https://dergipark.org.tr/en/pub/sufesosbil/issue/ 11409/136238 sayfasından erişilmiştir.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. b.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yüksel, H. (2009). Sözsüz iletişim. A. Yüksel (Ed.), İletişim bilgisi içinde (s. 72-93). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
• Zolten, K. M. A. & Long, N. (2006). Parent/Child Communication. http://www.parenting-ed.org/handouts/communicationparent%20to%20child.pdf sayfasından erişilmiştir.