İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin Akademik Öz Düzenleme Becerileri ile Matematik Ders Başarıları Arasındaki İlişki

Yıl 2024, Cilt: 22 Sayı: 1, 487 - 510, 30.04.2024

Zeynep Altuntaş , Süleyman Erkam Sulak

https://doi.org/10.37217/tebd.1376972

Öz

Öz düzenleme, kişinin kendi öğrenmelerini kontrol edebildiği, kendi hedeflerini belirleyip o hedef doğrultusunda yapacaklarının bilişsel olarak farkında olma işidir. Matematik öğreniminde öğrencilerin matematiğe dair düşüncelerini, sahip oldukları bilgi ve becerilerle ilişkilendirerek yapılandırıcı ve etkin bir yol yardımı ile ifade etmeleri hedeflenmektedir. Bu hedef doğrultusunda öğrencilerin öz düzenleme becerilerine sahip olması gerektiği düşünülmektedir. Yapılan araştırmanın temel amacı, ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin sahip oldukları akademik öz düzenleme becerileri ile matematik ders başarıları arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Nicel araştırma yöntemlerinden olan tarama modelinin kullanıldığı bu çalışma ilişkisel tarama modelinde desenlenmiştir. Araştırmanın örneklemini 2023-2024 eğitim ve öğretim yılında Samsun ili merkez ilçesindeki Millî Eğitim Bakanlığına bağlı beş ilkokulda öğrenim gören 169 kız, 181 erkek öğrenci olmak üzere toplamda 350 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin analizi sonucu öğrencilerin akademik öz düzenleme becerilerinde cinsiyet ve anne/baba eğitim düzeyi değişkenleri açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılığa rastlanmazken, öğrencilerin akademik öz düzenleme becerileri ve matematik başarıları arasında istatistiksel olarak pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Öz düzenleme becerisi ile matematik ders başarısı arasındaki olumlu ilişkiden hareketle öğrencilerin öz düzenleme becerilerini geliştirici faaliyetler düzenlenebilir ve bu doğrultuda çeşitli etkinliklere yer verilebilir.

Anahtar Kelimeler

Öz düzenleme, Matematik, Matematik başarısı, İlkokul

The Relationship Between Academic Self-Regulation and Mathematics Achievement of the 4th Grade Students in Primary School

Öz

Self-regulation involves the ability to manage one's own learning, establish personal goals, and maintain cognitive awareness aligned with those objectives. Within the realm of mathematics education, the goal is for students to articulate their mathematical thoughts in a constructive and effective manner, drawing connections to their existing knowledge and skills. To achieve this, it is deemed essential for students to possess self-regulation skills. This research aims to investigate the correlation between the academic self-regulation skills of fourth-grade primary school students and their achievements in mathematics courses. Employing the survey model, a quantitative research method, the study adopted a relational survey model. The sample comprised 350 students (169 females and 181 males) enrolled in five primary schools under the Ministry of National Education in the central district of Samsun during the 2023-2024 academic year. Upon analyzing the research data, no statistically significant difference in the academic self-regulation skills was observed concerning gender and parental education level variables. However, a statistically significant, albeit low-level, relationship was identified between students' academic self-regulation skills and their mathematics achievement. Recognizing the positive impact of self-regulation skills on mathematics course achievement, it is suggested that activities be organized to enhance students' self-regulation skills. Various initiatives can be incorporated in this direction to promote a conducive learning environment.

Anahtar Kelimeler

Self regulation, Maths, Math achievement, Primary school

Kaynakça

• Aksoy, A. B. & Tozduman-Yaralı, K. (2017). Çocukların öz düzenleme becerileri ile oyun becerilerinin cinsiyete göre incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 442-455.
• Aktan, S. (2012). Öğrencilerin akademik başarısı, öz düzenleme becerisi, motivasyonu ve öğretmenlerinin öğretim stilleri arasındaki ilişki. (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Alcı, B. & Altun, S. (2007). Lise öğrencilerinin matematik dersine yönelik özdüzenleme ve bilişüstü becerileri, cinsiyete, sınıfa ve alanlara göre farklılaşmakta mıdır? Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 33-44. https://dergipark.org.tr/en/pub/cusosbil/issue/4376/59934 sayfasından erişilmiştir.
• Alcı, B., Erden, M. & Baykal, A. (2010). Üniversite öğrencilerinin matematik başarıları ile algıladıkları problem çözme becerileri, özyeterlik algıları, bilişüstü özdüzenleme stratejileri ve ÖSS sayısal puanları arasındaki açıklayıcı ve yordayıcı ilişkiler örüntüsü. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 25(2), 53-68. https://dergipark.org.tr/en/pub/buje/issue/3828/51426 sayfasından erişilmiştir.
• Alp, F. B. (2019). Mesleki ve teknik anadolu lisesi öğrencilerinin matematik başarılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Aydın, S. & Atalay, T. D. (2015). Öz-düzenlemeli öğrenme. Ankara: Pegem.
• Baki, A. (2013, Ekim 21). Öğrenciler neden sayısal derslerde başarılı olamıyor? Hürriyet, http://www.hurriyet.com.tr sayfasından edinilmiştir.
• Balcı, O. (2019). İlkokul 3. ve 4. sınıf öğrencilerine yönelik matematik başarı testi geliştirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Budak, H. (2016). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin öz düzenleme, motivasyon, biliş üstü becerileri ve matematik dersi başarılarının belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri (2. b.). Ankara: Pegem.
• Camahalan, F. M. G. (2006). Effects of self-regulated learning on mathematics achievement of selected Southeast Asian children. Journal of Instructional Psychology, 33(3), 194-205.
• Ciltaş, A. (2011). Eğitimde öz-düzenleme öğretiminin önemi üzerine bir çalışma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 1-11. https://dergipark.org.tr/en/pub/makusobed/issue/19437/206700 sayfasından erişilmiştir.
• Cleary, T. J. & Chen, P. P. (2009). Self-regulation, motivation, and math achievement in middle school: Variations across grade level and math context. Journal of School Psychology, 47(5), 291-314.
• Cornoldi, C., DeBeni, R. & Chiara-Fioritto, M. (2003). The assessment of self-regulation in college students with and without academic difficulties. Advances in Learning and Behavioral Disabilities, 16, 231-242.
• Çelik, N. (2012). Matematik öğretmen adaylarının ve öğretmenlerinin öz düzenleme becerilerinin ve öz yeterlik algılarının incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Çullu, F. (2003). Aktif öğrenmenin yüklemeler, başarı ile hatırda tutma üzerindeki etkileri ve öğrenci görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• De Corte, E., Verschaffel, L. & Op't Eynde, P. (2000). Self-regulation: A characteristic and a goal of mathematics education. P. Pintrich, M. Boekaerts & M. Zeidner (Ed.), Self-regulation: Theory, research and applications içinde. Mahwah, NJ: Erlbaum.
• Demir, M. K. & Budak, H. (2016). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin öz düzenleme, motivasyon, biliş üstü becerileri ile matematik dersi başarılarının arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi(41), 30-41. https://dergipark.org.tr/en/pub/deubefd/issue/35753/ 399474 sayfasından erişilmiştir.
• Duckworth, A. L. & Carlson, S. M. (2013). Self-regulation and school success. Self-regulation and Autonomy: Social and Developmental Dimensions of Human Conduct, 40, 208-230.
• Eker, C. (2014). Öz-düzenlemeli öğrenme modellerine karşılaştırmalı bir bakış. Electronic Turkish Studies, 9(8), 417-433.
• El-Adl, A. & Alkharusi, H. (2020). Relationships between self-regulated learning strategies, learning motivation and mathematics achievement. Cypriot Journal of Educational Sciences, 15(1),104-111.
• Elez, A. M. (2004). Etkin öğrenme, strateji kullanımı, matematik başarısı, güdü ve cinsiyet ilişkileri. (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Ertürk-Kara, H. G. & Gönen, M. (2015). Examination of children’s self-regulation skill in terms of different variables. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(4), 1224-1239.
• Fındık-Tanrıbuyurdu, E. (2012). Okul öncesi öz düzenleme ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Güleç, İ., Çelik, S. & Demirhan, B. (2012). Yaşam boyu öğrenme nedir? Kavram ve kapsamı üzerine bir değerlendirme. Sakarya University Journal of Education, 2(3), 34-48. https://dergipark.org.tr/en/pub/suje/issue/20631/219952 sayfasından erişilmiştir.
• Gür, D. (2018). İlkokul öğrencilerinin dikkat düzeyleri, öz-düzenleme becerileri ve okuduğunu anlama düzeyleri arasındaki ilişki. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Hong, E., Peng, Y. & Rowell, L. L. (2009). Homework self-regulation: Grade, gender, and achievement-level differences. Learning and Individual Differences, 19(2), 269-276.
• İpek, M. (2019). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerin TEOG başarısının yordayıcısı olarak öz-düzenleme stratejileri ve motivasyonel inançlarının sosyo-demografik özellikler ve teknoloji kullanımına göre değişimi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• İrven, Ö. & Şenler, B. (2017). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersine yönelik motivasyonel inançları ve öz-düzenleme becerileri. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 367-379. https://dergipark.org.tr/en/pub/trakyasobed/issue/33347/371380 sayfasından erişilmiştir.
• İsrael E. (2007). Özdüzenleme eğitimi, fen başarısı ve özyeterlilik. (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Kara, H. (2019). 7. sınıf öğrencilerinin öz düzenleme stratejileri ve motivasyonel inançları ile matematik kaygıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüsek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Kara, H. G. E. & Gönen, M. (2015). Okul öncesi dönemdeki çocukların öz düzenleme becerisinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(4), 1224-1239. https://dergipark.org.tr/en/pub/eku/issue/5467/74230 sayfasından erişilmiştir.
• Karademir, Ç. A., Deveci, Ö. & Çaylı, B. (2018). Ortaokul öğrencilerinin öz-düzenlemeleri ve akademik öz-yeterliklerinin incelenmesi. e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(3), 14-29. https://doi.org/10.30900/kafkasegt.446793
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (24. b.). Ankara: Nobel.
• Kaur, P., Saini, S. & Vig, D. (2018). Metacognition, self-regulation and learning environment as determinant of academic achievement. Indian Journal of Health & Wellbeing, 9(5), 735-739.
• Kayacan, K. & Selvi, M. (2017). Öz düzenleme faaliyetleri ile zenginleştirilmiş araştırma-sorgulamaya dayalı öğretim stratejisinin kavramsal anlamaya ve akademik öz yeterliğe etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(5), 1771-1786. https://dergipark.org.tr/en/pub/kefdergi/issue/31226/342736 sayfasından erişilmiştir.
• Kayapınar, A. (2015). Matematiksel problem çözme stratejileri öğretiminin ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin problem çözme performanslarına ve öz düzenleyici öğrenmelerine etkisi. (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Kılıç, S. (2014). Etki büyüklüğü. Journal of Mood Disorders, 4(1), 44-46.
• Kinney, D. P. (2001). Developmental theory: Application in a developmental mathematics program. Journal of Developmental Education, 25(2), 10-17.
• Kitsantas, A., Winsler, A. & Huie, F. (2008). Self-regulation and ability predictors of academic success during college: A predictive validity study. Journal of Advanced Academics, 20(1), 42-68. https://doi.org/10.4219/jaa-2008-867
• Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling (3. b.). New York: Guilford.
• Lawrence, A. S. & Saileella, K. (2019). Self-regulation of higher secondary students in relation to achievement in mathematics. Online Submission, 9(1), 258-265. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED591160.pdf sayfasından erişilmiştir.
• MEB. (2015). TIMSS 2015 Ulusal Matematik ve Fen Bilimleri Ön Raporu. https://odsgm.meb.gov.tr/ meb_iys_dosyalar/2017_06/23161945_timss_2015_on_raporu.pdf sayfasından erişilmiştir.
• MEB. (2019). TIMSS 2019 Türkiye Ön Raporu. http://www.meb.gov.tr/15-timss-2019-turkiye-onraporu/duyuru/22128 sayfasından erişilmiştir.
• Memnun, D. S. (2003). Sekizinci sınıf olasılık konularında aktif öğrenme yöntemi ile öğretimin öğrenci basarısı açısından incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Nota, L., Soresi, S. & Zimmerman, B. J. (2004). Self-regulation and academic achievement and resilience: A longitudinal study. International Journal of Educational Research, 41(3), 198-215.
• Özkal, N. & Sucuoğlu, H. (2013). Özdüzenleme stratejileri ve başarı ve başarısızlık yüklemeleri arasındaki ilişkiler. Electronic Turkish Studies, 8(12), 1183-1199.
• Özmenteş, S. (2008). Çalgı eğitiminde öz-düzenlemeli öğrenme taktikleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 157–175. https://dergipark.org.tr/en/pub/inuefd/issue/8707/108711 sayfasından erişilmiştir.
• Paris, S. G. & Paris, A. H. (2001). Classroom applications of research on self-regulated learning. Educational Psychologist, 36(2), 89-101. https://doi.org/10.1207/S15326985EP3602_4
• Sarı, A. & Akınoğlu, O. (2009). Öz-düzenlemeli öğrenme: modeller ve uygulamalar. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi(29), 139-154. https://dergipark.org.tr/en/pub/maruaebd/ issue/370/2126 sayfasından erişilmiştir.
• Schunk, D. H. & Ertmer, P. A. (2000). Self-regulation and academic learning: Self-efficacy enhancing interventions. M. Boekaerts, P. R. Pintrich & M. Zeidner (Ed.), Handbook of self-regulation içinde (s. 631–649), San Diego, CA: Academic.
• Senemoğlu, N. (2009). Gelişim öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya. Ankara: Pegem.
• Şahhüseyinoğlu, D. & Akkoyunlu, B. (2010). İlköğretim (3–5. sınıf) öğrencilerine araştırma becerilerinin kazandırılması üzerine bir çalışma. İlköğretim Online, 9(2), 587-600. https://dergipark.org.tr/en/pub/ilkonline/issue/8595/106923 sayfasından erişilmiştir.
• Şimşek, A. (2012). Matematik başarı düzeyi yüksek öğrencilerde problem kurma tekniği kullanımının problem çözme başarısına etkisi ve öğrencilerin öz-düzenleyici öğrenme stratejileri. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Tuzcuoğlu, N., Azkeskin, K. E., Küsmüş, G. İ. & Cengiz, Ö. (2019). Okul öncesi dönem çocuklarının öz düzenleme becerileri ile benlik algıları arasındaki ilişkisinin incelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi[Özel Sayı], 607-623. https://doi.org/10.21733/ibad.613920
• Ülker, M. (2019). Öz düzenleme ve yansıtıcı düşünmenin matematik başarısına etkisinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Üredi, İ. & Üredi, L. (2005). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin öz-düzenleme stratejileri ve motivasyonel inançlarının matematik başarısını yordama gücü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 250-260.
• Yamaç, A. (2011). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin öz-düzenleyici öğrenme stratejileri ile matematiğe yönelik tutum ve başarıları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Yıldızlı, H. (2015). Özdüzenlemeli öğrenmenin altıncı sınıf öğrencilerinin matematik başarılarına, tutumlarına ve özdüzenleme becerilerine etkisi. (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Yılmaz, R. Ş. (2020). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin sahip oldukları öz-düzenleme becerileri ile sosyal bilgiler dersi akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Yumuşak, N., Sungur, S. & Çakıroğlu, J. (2007). Turkish high school students' biology achievement in relation to academic self-regulation. Educational Research and Evaluation, 13(1), 53-69. https://doi.org/10.1080/13803610600853749
• Yüksel, İ. (2013). Öğretimsel stil tercihlerinin öz-düzenleme beceri düzeylerini yordama gücü. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi(20), 212-229. https://dergipark.org.tr/en/pub/zgefd/issue/47944/606583 sayfasından erişilmiştir.
• Zee, M. & de Bree, E. (2017). Students’ self-regulation and achievement in basic reading and math skills: the role of student–teacher relationships in middle childhood. European Journal of Developmental Psychology, 14(3), 265-280. https://doi.org/10.1080/17405629.2016.1196587
• Zembat, R. & Yılmaz, H. (2018). Examining the relationship between levels of teaching practices preschool teachers use to promote children’s self-regulated learning and their self-regulation levels. H. Arslan, R. Dorczak & D. U. Alina-Andreea (Ed.) Educational policy and research içinde (s. 521-529). Krakow: Monographs and Studies the Ellonian University.
• Zimmerman, B. J. (1989). A social cognitive view of self-regulated academic learning. Journal of Educational Psychology, 81(3), 329-339.