ATATÜRK’TEN GÜNÜMÜZE TIP EĞİTİMİ

Yıl 2017, , 70 - 83, 15.03.2017

Aysel Başer Hatice Şahin

https://doi.org/10.25282/ted.298428

Cited By: 9

Öz

Çağdaş tıp eğitiminin temel adımları dünya çapında Abraham Flexner Raporu ile atılırken, ülkemizde de Cumhuriyetin kuruluşu ile anlam kazanmıştır. Tıp eğitiminde özellikle Dr. Refik Saydam’ın sağlık bakanlığı yaptığı dönemde sistemli bir yapılanmaya gidilmiştir. 1933-1945 yılları arasında dünyada yaşanan olumsuz siyasi gelişmeler ülkemizde yabancı akademisyenlerin görev almasını sağlamıştır. Prof. Albert Malche’in İstanbul Darülfünun’u için hazırladığı rapor ile ülkemizde kültür devrimi başlatılmıştır. Bu kapsamda İstanbul Üniversitesi ve ilk tıp fakültesi açılmıştır. Dünyadaki gidişata uygun olarak bu dönemde disiplin temelli tıp eğitim modeli benimsenmiştir. Özendirici birçok uygulama hayata geçirilmiş, dönemin imkanları ve teknolojik yetersizliklerine rağmen nitelikli hekim yetiştirmeye çalışılmıştır. 

İstanbul Üniversitesi’ni Ankara, Ege, Atatürk, Hacettepe ve Dokuz Eylül Üniversitelerine bağlı tıp fakültelerinin açılışı izlemiştir.

1980’li yılların başında kurulan Yükseköğretim Kurulu ile tıp fakültelerinin sayısı artmıştır. Tıp fakültelerinin sayısal artışı ile hekim sayısı artarken, aynı zamanda nitelikli hekim yetiştirmekle ilgili tartışmalar da artmıştır. Bu tartışmalar 1990 yılında TBMM’de bir araştırma komisyonu kurulmasına ve bir rapor hazırlanmasına neden olmuştur. TBMM ve MÖTE raporlarında mezunların nitelik açısından yetersizliğinin temelinde akademisyen sayısının yetersizliği, eğitim kaynaklarının yetersiz olması ve toplumun ihtiyaçlarına yanıt veremeyen eğitim programları olduğu belirtilmiştir. 

Tıp fakültelerinde verilen eğitim ve öğretimin geliştirilmesinde, iyileştirilmesinde ve uluslarası standartlar düzeyine getirilmesinde Tıp Eğitimi Anabilim Dalları, Ulusal ÇEP, UTEAK ve TEGED'in katkıları büyüktür.

Mesleğinin toplumsal sorumluluklarının farkında olan nitelikli hekimler yetiştirmek için tıp eğitimi alanında yenilikçi yaklaşımlara gerek vardır. 1930’lu yıllarda yükseköğrenimde yaşanan sorunların halen devam ettiği görülmektedir. Çözüm için Atatürk’ün başlattığı kültür reformu tamamlanmalı ve reformun etkisi nitelikli hekim yetiştirmede tıp eğitimine de yansıtılmalıdır. 

Anahtar Kelimeler

Tıp Eğitimi, Atatürk, Üniversite Reformu

Kaynakça

• 1. Senemoğlu N. Atatürk ve Eğitim. Eğitim Dünya Dergisi Web: http://yunus.hacettepe.edu.tr/~nsenem/makaleler/ataturk.htm adresinden.16. [12.11.2016]
• 2. Sayılı A. Atatürk Ve Bilim, Atatürkçülük. Ankara1983. 74 p.
• 3. Çetin K, Gülseren HÖ. Cumhuriyet dönemi eğitim stratejileri. Milli Eğitim Dergisi. 2003;160:1-20.
• 4. Şahin H, Özan S, Gürpınar E. Abraham Flexner'i Doğru Anlamak. Tıp Eğitimi Dünyası. 2011;30(30).
• 5. Türk Tabipler Birliği Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitimi Raporu https://www.ttb.org.tr/kutuphane/mote_2008.pdf2008 [12.12.2015].
• 6. Flexner A. Flexner Raporu, Carnegie Foundation, http://www.carnegiefoundation.org/sites/default/files/elibrary/Carnegie_Flexner_Report.pdf 1910 [20.05.2016].
• 7. Aydın E. Dünya Ve Türk Tıp Tarihi E. A, editor. Ankara: Güneş Kitabevi; 2006.
• 8. Metintaş M, Elçioğlu Ö. Cumhuriyetin ilk onbeş yılında sağlık hizmetleri. Osmangazi Tıp Dergisi. 2007;29(3):162-70.
• 9. Terzioğlu A. Cumhuriyet Dönemi Türk Tıbbına ve Tıp Eğitimine Kısa Bir Bakış. Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları. 2002(2).
• 10. Karabulut U. Cumhuriyetin İlk Yıllarında Sağlık Hizmetlerine Toplu Bir Bakış: Dr. Refik Saydam’ın Sağlık Bakanlığı ve Hizmetleri (1925-1937) http://webb.deu.edu.tr/atmer/atmer/uploaded_files/file/10-Umut_Karabulut_151-160 [12.12.2015].
• 11. Baha Taneli HŞ. Cumhuriyetten Önce ve Sonra Ülkemizde Tıp Eğitimi. In: Baha Taneli HŞ, editor. Cumhuriyetten önce ve sonra ülkemizde hastaneler, çocuk hasteneleri ve tıp eğitimi. İzmir: Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Yayın Alt Kurulu; 2013. p. 71-165.
• 12. Akalın M.A. Hekimlik Ve Toplumsal Cinsiyet, Toplumcu Tıp http://www.Academia.Edu/5144195/Hek%C4%B0ml%C4%B0k_Ve_Toplumsal_C%C4%B0ns%C4%B0yet.2013 [01.12.2016].
• 13. Atıcı E. Erer S. Türk kadınlarının tıp eğitimine başlama süreci ve İstanbul Darülfünunu Tıp Fakültesi’nden mezun olan ilk kadın hekimler.
• 14. Özata M. Atatürk ve Üniversite Reformu. In: Özata M, editor. Atatürk,Bilim ve Üniversite. Ankara: Tübitak; 2007. p. 105-184.
• 15. Terzioğlu A. İstanbul Tıp Fakültesi Tarihçesi. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi. 2000;63(2).
• 16. Terzioğlu A. Dr. Feridun Frik Ve Türk Tıp Tarihine Hizmetleri Dirim. 1989:29-40.
• 17. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tarihçesi http://aciltip.medicine.ankara.edu.tr/?page_id=330 [15.03.2016].
• 18. Dereboy İF, Gürel M, Erpek S, Savk Ö. Tıp Eğitiminde Tam Entegrasyona Doğru: Menderes Deneyimi. Toplum ve Hekim. 2001;16:194-204.
• 19. Elçin M. Tıp eğitiminin tarihçesi. Hacettepe Tıp Dergisi. 2010;41:195-202.
• 20. Taşkıran HC, Gürsel Y, Özan S, Musal B. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi eğitim stratejilerinin eğitim yönlendiricileri tarafından değerlendirilmesi: SPICES Modeli. Tıp Eğitimi Dünyası. 2005;18(18).
• 21. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Tarihçesi http://istanbultip.istanbul.edu.tr/tp-eitimi-anabilim-dal/2004 [11.12.2015].
• 22. Altıntaş A. Cemiyet-İ Tıbbiye-İ Osmaniye’den Türkiye Tıp Akademisi’ne Türkiye Tıp Akademisi Yayınları. 2010;3:9-16.
• 23. Berksoy KC. Öztürkçe Terimler. dirim. 1935;10(1-2):54.
• 24. Bölükbaşı O. Türkçe Tıp Eğitimi: Eski Ama Gerçekleşmiş Bir Hayalin, Elbirliği ile Yok Edilişi. Hekimce Bakış. 2004;13(11).
• 25. Stoeckel D. Forming Nitinol–a challenge. New Developments in Forming Technology Frankfurt/Main, Germany: Mat-Info Werkstoff-Informationsgesellschaft mbH. 2001:119-34.
• 26. Frik F. Dirim XXX. Yılında. Dirim. 1989:6-7.
• 27. TBMM Araştırma Komisyonu Tıp Eğitimi Meclis Araştırma Komisyonu Raporu. https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem18/yil01/ss566.pdf: 1991 566.
• 28. Yükseköğretim Kurulu İstatistikleri https://istatistik.yok.gov.tr/ [01.08.2016].
• 29. Türk Tabipler Birliği Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitim Raporu https://www.ttb.org.tr/kutuphane/mote_2010.pdf2010 [14.11.2015].
• 30. Yükseköğretim Kurulu Kanun No: 2547. Kabul Tarihi. 1981;4(11).
• 31. Baskan S. 2000'li Yılların Eşiğinde Türk Tıp Eğitimi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 1997;50(01).
• 32. World Federation of Medical Education. The Edinburgh Declaration Medical Education. http://wfme.org/projects/wfme-publications/99-the-edinburgh-declaration/file: 1988. [15.01.2016].
• 33. Ulusal Çekirdek Eğitim Programı http://tipnew.maltepe.edu.tr/files/u11/ULUSAL-%C3%87EP.pdf2001 [18.11.2015].
• 34. Tıp Eğitimi Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği Çalışma Yönetmeliği https://uteak.org.tr/uteak_tepdad/32010 [15.01.2016].
• 35. Bahar-Özvarış Ş. Topluma DayalıTıp Eğitimi. Toplum Hekimliği Bülteni. 2007;26(3).
• 36. Tıp Eğitimini Geliştirme Derneği http://www.teged.org/hakkimizda/tarihce/3 [06.10.2016].