Usability Of Theoretical Knowledge Level On Measurement Of Blood Pressure Among Adult Subjects As An Indicator For Evaluation Of The Medical Education

Yıl 2015, Cilt: 14 Sayı: 43, 75 - 82, 10.12.2015

Levent Donmez

Öz

Aims: Hypertension is the most important risk factor for the preventable causes of deaths worldwide. Determination of the subjects with hypertension in the medical practice is a valuable effort for the prevention of related complications and promotion of public health. Accordingly, measurement of the blood pressure for diagnosis of hypertension is among the knowledge and skills most widely used by the medical students in medical practice after graduation and therefore, its precise and accurate achievement in accordance with certain rules is very important. Definition of the level of knowledge of medical students on this issue may both give us an idea about whether it is achieved correctly in medical practice and also may be an indicator in evaluation of the quality of the medical education. In this study, we aimed to define the theoretical knowledge of medical students on measurement of blood pressure.

Methods: This cross-sectional study was performed among medical students, third and fifth degree, in Akdeniz University Medical School between MarchApril 2015. A questionnaire prepared to determine the knowledge of medical students about blood pressure measurement was performed in a total of 282 participants (participation rate was 78% for the third and 75% for the fifth-degree students). Social and demographic characteristics of the participants were also noted. Descriptive data was presented as percentages and analytical data was tested with chi-square test. The Significance level was accepted as 0,05. 

Results: Time of the measurement was the best-known rule (93,2%), but taking the air out of cuff was the least (37,9%). The level of knowledge on measurement of blood pressure was higher among those fifth-degree, female, having higher success in school, having a health worker in his/her family and those who did not prefer medical school with his/her own decision (p<0,05). Other variables were not significantly related with the test score.

Conclusion: Some problems were defined about the knowledge of blood pressure measurement, especially among third-degree students, males, those having poor success in school and those having a health worker in his/her family. Knowledge on the blood pressure measurement may be used as an indicator to evaluate the effectiveness of medical education. 

Aims: Hypertension is the most important risk factor for the preventable causes of deaths worldwide. Determination of the subjects with hypertension in the medical practice is a valuable effort for the prevention of related complications and promotion of public health. Accordingly, measurement of the blood pressure for diagnosis of hypertension is among the knowledge and skills most widely used by the medical students in medical practice after graduation and therefore, its precise and accurate achievement in accordance with certain rules is very important. Definition of the level of knowledge of medical students on this issue may both give us an idea about whether it is achieved correctly in medical practice and also may be an indicator in evaluation of the quality of the medical education. In this study we aimed to define the theoretical knowledge of medical students on measurement of blood pressure. Methods: This cross sectional study was performed among medical students, third and fifth degree, in Akdeniz University Medical School between MarchApril 2015. A questionnaire prepared to determine the knowledge of medical students about blood pressure measurement was performed in a total of 282 participants (participation rate was 78% for the third and 75% for the fifth degree students). Social and demographic characteristics of the participants were also noted. Descriptive data was presented as percentages and analytical data was tested with chisquare test. Significance level were accepted as 0,05. Results: Time of the measurement was the best known rule (93,2%), but taking the air out of cuff was the least (37,9%). The level of knowledge on measurement of blood pressure was higher among those fifth degree, female, having higher success in school, having a health worker in his/her family and those who did not prefer medical school with his/her own decision (p<0,05). Other variables were not significantly related with the test score. Conclusion: Some problems were defined about the knowledge of blood pressure measurement, especially among third degree students, males, those having poor success in school and those having a health worker in his/her family. Knowledge on the blood pressure measurement may be used as an indicator to evaluate the effectiveness of medical education.

Anahtar Kelimeler

Blood pressure; Hypertension; Medical education; Knowledge level

Eri̇şki̇n Hastada Kan Basıncı Ölçümü Konusundaki̇ Teori̇k Bi̇lgi̇ Düzeyi̇ni̇n Tıp Eği̇ti̇mi̇ni̇n Değerlendi̇ri̇lmesi̇nde Bi̇r Gösterge Olarak Kullanılabilirliği

Öz

Amaç: Hipertansiyon, dünyada önlenebilir ölüm nedenleri içerisinde en önemli risk faktörüdür. Tıp pratiğinde yüksek kan basıncı olan kişilerin saptanması toplumun sağlığının korunması ve iyileştirilmesi yönünden önemli bir aşamadır. Bu açıdan hipertansiyon tanısı için kullanılan kan basıncı ölçümü, tıp fakültesi mezunlarının en yaygın kullanacağı bilgi ve beceriler arasında yer alır ve bazı kurallara uyularak, doğru yapılması son derece önemlidir. Tıp Fakültesi öğrencilerinde bu konudaki bilgi düzeyinin saptanması hem tıp pratiğinde ölçümlerin ne kadar sağlıklı yapılabildiğinin hem de tıp eğitiminin kalitesinin değerlendirilmesinde bir gösterge olabilir. Bu çalışmada bir tıp fakültesinde dönem 3 ve dönem 5 öğrencilerinin kan basıncı ölçümü konusundaki teorik bilgi düzeylerinin saptanması amaçlanmıştır.

Yöntem: Çalışma kesitsel nitelikte olup, Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem 3 ve 5 öğrencilerinde Mart-Nisan 2012 tarihleri arasında yapılmıştır. Toplam 282 kişiye (Dönem 3 öğrencilerinde katılım %78, Dönem 6 öğrencilerinde katılım %75) kan basıncı teorik bilgileriyle ilgili çoktan seçmeli sorulardan oluşan anket uygulanmıştır. Ayrıca katılanların sosyal ve demografik özellikleri de kaydedilmiştir. Veriler analiz edilirken tanımlayıcı bulgular yüzdeleri ile verilmiş, analitik bulgularda istatistiksel testlerde ki-kare kullanılmıştır. Anlamlılık düzeyi olarak 0,05 sınırı kabul edilmiştir.

Bulgular: Kan basıncı ölçümünde en çok bilinen kuralın ölçüm zamanı olduğu (%93,2) en az bilinenin ise manşon havasının boşaltılması (%37,9) olduğu anlaşılmaktadır. Kan basıncı ölçümü teorik bilgi düzeyinin yeterliliği; katılımcının dönem 5 öğrencisi olması durumunda, kadın cinsiyette, okul başarısı yüksek olanlarda (dönem kaybının olmaması), tıp fakültesini ailesinin isteği ile tercih edenlerde ve ailesinde sağlık çalışanı olmayan kişilerde daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Diğer değişkenlerle kan basıncı ölçümü teorik bilgi düzeyi arasındaki ilişki anlamlı değildir.

Sonuç: Çalışmamızın sonucunda kan basıncı ölçüm bilgisi konusunda özellikle dönem 3, erkek cinsiyet, okul başarısı düşük olanlar, ailede sağlık çalışanı olanlarda bazı sorunlar olduğu anlaşılmaktadır. Kan basıncı ölçüm bilgisi tıp eğitiminin etkin yürütülmesinin bir göstergesi olarak kullanılabilir. Müfredatta toplumda yaygın görülen sağlık sorunları ile ilgili eğitim konularının daha etkin verilmesi problemin sahada daha doğru tanımlanmasına ve çözülmesine katkıda bulunabilir.

Amaç: Hipertansiyon, dünyada önlenebilir ölüm nedenleri içerisinde en önemli risk faktörüdür. Tıp pratiğinde yüksek kan basıncı olan kişilerin saptanması toplumun sağlığının korunması ve iyileştirilmesi yönünden önemli bir aşamadır. Bu açıdan hipertansiyon tanısı için kullanılan kan basıncı ölçümü, tıp fakültesi mezunlarının en yaygın kullanacağı bilgi ve beceriler arasında yer alır ve bazı kurallara uyularak, doğru yapılması son derece önemlidir. Tıp Fakültesi öğrencilerinde bu konudaki bilgi düzeyinin saptanması hem tıp pratiğinde ölçümlerin ne kadar sağlıklı yapılabildiğinin hem de tıp eğitiminin kalitesinin değerlendirilmesinde bir gösterge olabilir. Bu çalışmada bir tıp fakültesinde dönem 3 ve dönem 5 öğrencilerinin kan basıncı ölçümü konusundaki teorik bilgi düzeylerinin saptanması amaçlanmıştır.Yöntem: Çalışma kesitsel nitelikte olup, Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem 3 ve 5 öğrencilerinde Mart-Nisan 2012 tarihleri arasında yapılmıştır. Toplam 282 kişiye (Dönem 3 öğrencilerinde katılım %78, Dönem 6 öğrencilerinde katılım %75) kan basıncı teorik bilgileriyle ilgili çoktan seçmeli sorulardan oluşan anket uygulanmıştır. Ayrıca katılanların sosyal ve demografik özellikleri de kaydedilmiştir. Veriler analiz edilirken tanımlayıcı bulgular yüzdeleri ile verilmiş, analitik bulgularda istatistiksel testlerde ki-kare kullanılmıştır. Anlamlılık düzeyi olarak 0,05 sınırı kabul edilmiştir.Bulgular: Kan basıncı ölçümünde en çok bilinen kuralın ölçüm zamanı olduğu (%93,2) en az bilinenin ise manşon havasının boşaltılması (%37,9) olduğu anlaşılmaktadır. Kan basıncı ölçümü teorik bilgi düzeyinin yeterliliği; katılımcının dönem 5 öğrencisi olması durumunda, kadın cinsiyette, okul başarısı yüksek olanlarda (dönem kaybının olmaması), tıp fakültesini ailesinin isteği ile tercih edenlerde ve ailesinde sağlık çalışanı olmayan kişilerde daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Diğer değişkenlerle kan basıncı ölçümü teorik bilgi düzeyi arasındaki ilişki anlamlı değildir.Sonuç: Çalışmamızın sonucunda kan basıncı ölçüm bilgisi konusunda özellikle dönem 3, erkek cinsiyet, okul başarısı düşük olanlar, ailede sağlık çalışanı olanlarda bazı sorunlar olduğu anlaşılmaktadır. Kan basıncı ölçüm bilgisi tıp eğitiminin etkin yürütülmesinin bir göstergesi olarak kullanılabilir. Müfredatta toplumda yaygın görülen sağlık sorunları ile ilgili eğitim konularının daha etkin verilmesi problemin sahada daha doğru tanımlanmasına ve çözülmesine katkıda bulunabilir.

Anahtar Kelimeler

Kan basıncı; Hipertansiyon; Tıp eğitimi; Bilgi düzeyi

Kaynakça

• WHO, a global brief on hypertension, world heath day 2013, section 1: Why hypertension is a major public health issue, who ref number: WHO/DCO/WHD/2013.2, page 8-15
• Altun B, Arici M, Nergizoğlu G, Derici Ü, Karatan O, Turgan Ç, Sindel Ş, Erbay B, Hasanoğlu E, Çağlar Ş. Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension in Turkey (the PatenT study) for the Turkish Society of Hypertension and Renal Diseases in 2003. Journal of Hypertension. October 2005 - Volume 23 - Issue 10 - p 1817–1823
• Alimoğlu MK, Mamaklı S, Gürpınar E, Aktekin M. Tıp Öğrencileri Gerçek Hastalarda Uygulamadıkları Klinik Becerilerindeki Yeterliliklerini Kaybedebilirler: İki Yıllık Kohort Çalışması Sonuçları. Türkiye Klinikleri J Med Sci 2011;31(6):1356-63
• Tıp Eğitimi Dünyası / Mayıs 2015 / Sayı 43
• -
• Şahin TK, Demir LS, Koruk İ. Bir Tıp Fakültesi hastanesinde görevli hemşirelerin kan basıncı ölçüm bilgilerinin değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni,2006:5(1):8-18.
• González-López JJ1, Gómez-Arnau Ramírez J, Torremocha García R, Albelda Esteban S, Alió del Barrio J, Rodríguez-Artalejo F. Knowledge of correct blood presssure measurement procedures among medical and nursing students. Rev Esp Cardiol. 2009 May;62(5):568-71.
• Torrance C, Serginson E. An observational study of student nurses’ measurement of arterial blood pressure by sphygmomanometry and auscultation. Nurse Educ Today. 1996; 16(4): 282-6.
• Zaybak A, Yapıcı Güneş Ü. Hemşirelerin indirekt arteriyel kan basıncını ölçme yöntemleri ile ilgili gözlemsel bir çalışma. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2007, 11(3), 23-28.
• Giuseppe Mancia, Robert Fagard ve ark. (Avrupa Hipertansiyon Derneği (ESH) ve Avrupa Kardiyoloji Derneği (ESC) arteriyel hipertansiyon görev grubu). 2013 ESH/ESC Arteriyel Hipertansiyon Kılavuzu, Türk Kardiyol Dern Arş 2014, Suppl(4):1-72.
• Gazibara T, Rancic B, Maric G, Radovanovic S, Kisic-Tepavcevic D, Pekmezovic T. Medical students, do you know how to measure blood pressure correctly? Blood Press Monit. 2015 Feb;20(1):27-31.
• Eghbalibabadi M, Ashouri E. Comparison of the effects of two teaching methods on the nursing students’ performance in measurement ofblood pressure. Iran J Nurs Midwifery Res. 2014 Jul;19(4):381-4.
• Schiekirka S, Raupach T. A systematic review of factors influencing student ratings in undergraduate medical education course evaluations. BMC Med Educ. 2015 Mar 5;15(1):30.