YUSUF ASAL’IN PATATESSPOR SERİSİNDE YER ALAN KİTAPLARIN OKUNABİLİRLİĞİ

Yıl 2023, , 178 - 193, 15.03.2023

Mahir Kavun

https://doi.org/10.7884/teke.5679

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmanın amacı, Yusuf Asal’ın Patatesspor serisinde yer alan 15
kitabın okunabilirliğinin incelenmesi ve söz konusu kitapların; metin düzeyleri ve hangi sınıf seviyeleri için uygun olduğunun tespit edilmesidir. Bu
amaç doğrultusunda Asal’ın 5’er kitaplık 3 set hâlinde yazdığı Patatesspor serisindeki kitaplar, Ateşman, Bezirci-Yılmaz ve Çetinkaya-Uzun tarafından
geliştirilen okunabilirlik formülleriyle incelenmiştir.
Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman analizi ile
yürütülmüştür. Araştırma sırasında seride yer alan kitaplarda mizahi ögelerin
yanı sıra içeriğe uygun olarak görseller kullanıldığı ve bilinen birçok tarihî
kişiliğe, sanatçıya ve bilim adamına yer verildiği görülmüştür.
Araştırma sonucunda 15 kitabın; Ateşman okunabilirlik formülüne göre
“kolay” seviyede, Bezirci-Yılmaz okunabilirlik formülüne göre “ilköğretim”
seviyesinde ve Çetinkaya-Uzun okunabilirlik formülüne göre ise “eğitsel
okuma (8. ve 9. sınıf)” düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Okunabilirlik formüllerinden elde edilen verilere göre serideki kitapların ortaokul öğrencilerine önerilebileceği söylenebilir. Öğrencilere kitap önerecek öğretmen ve ebeveynlerin eserlerin okunabilirliğine ilişkin çalışmaları da dikkate almaları
önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Metin, Okunabilirlik, Patatesspor, Yusuf Asal

Kaynakça

• AI-Khalifa, H. ve AI-Ajlan, A. A. (2010). Automatic readability measurements of the Arabic text: An exploratory study. Arabian Journal for Science and Engineering, 35(2), 103- 124.
• Asal, Y. (10.09.2022). Kişisel görüşme (e-posta).
• Ateşman, E. (1997). Türkçede okunabilirliğin ölçülmesi. A. Ü. TÖMER Dil Dergisi, 58, 71-74.
• Aygün, M. ve Hacıoğlu, Y. (2022). Ortaokul ve lise ders kitaplarında ses konusundaki metinlerin okunabilirliği. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi , 10 (1), 251-280.
• Bağcı, H. ve Ünal, Y. (2013). İlköğretim 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik düzeyi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(3), 12-28.
• Baki, Y. (2019). Türkçe dersi 8. sınıf kitabındaki metinlerin okunabilirliği. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 5(1), 30-46.
• Bayır, E. ve Livdumlu Kahveci, S. (2021). Ortaokul fen bilimleri ders kitaplarının okunabilirlik açısından analizi. Trakya Eğitim Dergisi, 11(3), 1561-1572.
• Bezirci, B. ve Yılmaz, A. E. (2010). Metinlerin okunabilirliğinin ölçülmesi üzerine bir yazılım kütüphanesi ve Türkçe için yeni bir okunabilirlik ölçütü. DEÜ Mühendislik Fakültesi Fen Bilimleri Dergisi, 12(3), 49-62.
• Bora, A. (2019). Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik yönünden incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzincan: Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bora, A., ve Arslan, M. (2021). Türkçe ders (5, 6, 7, 8) kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik yönünden incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 10(1), 222-236.
• Çeçen, M. A. ve Aydemir, F. (2011). Okul öncesi hikaye kitaplarının okunabilirlik açısından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 185- 194.
• Çelik, T., Çetinkaya, G. ve Aydoğan Yenmez, A. (2020). Ortaokul matematik ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirliği ve anlaşılabilirliği üzerine öğretmen-öğrenci görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 53(1), 1-28.
• Çetinkaya, G. ve Uzun, L. (2010). Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik özellikleri. E. H. Ülper içinde, Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Demirel, Ş. ve Kökçü, Y. (2019). Richard Bach’in Martı adlı eserinin çocuğa görelik bağlamında incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29(2), 149-161.
• Divrik, D., ve Ceran, D. (2022). Mustafa Orakçı'nın “Ünlülerle Bir Gün” serisinin okunabilirlik düzeyi açısından incelenmesi. Asya Studies, 6(19), 33-42.
• Eker, C., İnce, M. ve Sağlam, D. (2018). İnsan hakları yurttaşlık ve demokrasi ders kitabının okunabilirlik ve yaş düzeyine uygunluk açılarından değerlendirilmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 14(4), 404-416.
• Erışık, H. (2021). Yabancılar için Türkçe okuma kitaplarının okunabilirliği: Türkçenin Sesi Yunus Emre Örneği. Journal of Sustainable Education Studies, 2(3), 1-14.
• Gök, B., Temizyürek, F., Baş, Ö., ve Sirem, Ö. (2021). Feridun Oral's children's books' peritextual features and their text readability levels. Turkish Journal of Education, 10(2), 125-138.
• Guidry, L. J., ve Knight, D. F. (1976). Comparative readability: four formulas and newbery books. Journal of Reading, 19(7), 552-556.
• Güder, O. ve Bilgen, M. (2021). "Matematik Korsanları" hikâye setinin okunabilirlik düzeyi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 60, 273-301.
• Heddens, J. W. ve Smith, K. J. (1964). The readability of elementary mathematics books. The Arithmetic Teacher, 11(7), 466-468.
• Kavun, M. ve Mert, O. (2022, 7 Kasım). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında hazırlanan doktora tezlerinin özetleri üzerinden okunabilirliğinin değerlendirilmesi [Sözlü Bildiri]. Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminin Bugünü ve Yarını Sempozyumu, Batman.
• Kayabaşı, B., Yılmaz, M. ve Doyumğaç, İ. (2016). Mustafa Ruhi Şirin hikâyelerinin okunabilirlik açısından incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 323-343.
• Kemiksiz, Ö. (2021). Türk dili ve edebiyatı ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), 7(3), 973-992.
• Köroğlu, M. ve Balcı, A. (2022). Türkçe öğretmenlerinin ders kitaplarına bağlılıklarının belirlenmesi. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 9, 41-52 . McLeod, J. (1962). The estimation of readability of books of low difficulty. British Journal of Educational Psychology. 32 (P2), 112-118.
• Mert, O. (2008). Orhun Yazıtlarında kullanılan işaretsiz (/.Ø./) görev ögeleri. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 38, 1-20.
• Mirzaoğlu, V. ve Akın, E. (2015). 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerin okunabilirliği üzerine bir inceleme. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 5, 146-155.
• Okur, A. ve Arı, G. (2013). 6, 7, 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirliği. İlköğretim Online, 12(1), 202-226.
• Özcan, E. (2013). 6.-7. sınıf Türkçe ve Türk kültürü ders kitabının okunabilirliği ve hedef yaş düzeyine uygunluğu Fransa örneği. Sakarya University Journal of Education, 1(2), 16- 24.
• Sak, R., Şahin Sak, İ. T., Öneren Şendil, Ç. ve Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-250.
• Sarıçam, İ., Kösecioğulları, U. ve Bozkurt, M. (2021). 2020-LGS Türkçe sorularının okunabilirlik açısından incelenmesi. International Journal of Language Academy, 9(1), 321-333.
• Tekşan, K. ve Çinpolat, E. (2020). Miyase Sertbarut’un kitaplarının okunabilirlik düzeyleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 829-842.
• Ulu Kalın, Ö. ve Koçoğlu, E. (2017). 6. sınıf sosyal bilgiler ders kitabının farklı okunabilirlik formüllerine göre incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(4), 2202-2220.
• White, M. D. (1990). The readability of children's reference materials. The Library Quarterly: Information, Community, Policy, 60(4), 300-319.
• Yılar, M. B. (2020). 9. sınıf coğrafya ders kitabında yer alan metinlerin okunabilirlik düzeyinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 18(2), 1126-1146.