A Comparatıve Index Attempt About the Controversial Words in Dede Korkut

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 3, 82 - 117, 01.09.2012

Sedat Balyemez

https://doi.org/10.7884/teke.71

Öz

Better understanding of the Dede Korkut, the text is correct depends on reading and give meaning. There are many study about in Dede Korkut words how to read. In this study, a comparative index has been created for the controversial words in Dede Korkut. Thus, Search for words that are Controversial has been streamlined and there was an opportunity to make a comparison.

Anahtar Kelimeler

Dede Korkut, correction, controversial words, different way to read a word

Dede Korkut’taki Tartışmalı Kelimeler (Dresden Nüshası) Üzerine Bir Karşılaştırmalı Dizin Denemesi

Öz

Dede Korkut’un daha iyi anlaşılması, metnin doğru okunmasına ve anlamlandırılmasına bağlıdır. Dede Korkut’taki bazı kelimelerin nasıl okunacağı konusunda birçok çalışma yapılmıştır. Bu çalışmada, Dede Korkut’taki tartışmalı kelimeler üzerine ortaya konulan okuma önerileri sıralanarak karşılaştırmalı bir dizin oluşturulmuştur. Böylece, tartışmalı kelimeler üzerindeki görüşlerin takibini kolaylaştırmak, karşılaştırma imkanı yaratmak amaçlanmıştır. Dizin, en az bir araştırmacı tarafından değişik şekilde okunan ve bu farklı okumaya bağlı olarak anlamlandırılan kelimelerden oluşmaktadır. Dizindeki kelimeler, Muharrem Ergin’in yayını (Ergin, 1994) esas alınarak alfabetik olarak sıralanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dede Korkut, düzeltme, tartışmalı kelime, okuma önerisi

Kaynakça

• ALIŞIK, G. S. (1999). Dede Korkut Kitabını Anlamaya Katkılar. Uluslarası Dede Korkut Sempozyumu, Yakın Doğu Üniversitesi 17 Kasım 1999, Lefkoşa.
• ALİZADE, S. (2000). Kitabi-Dǝdǝm Qorqud. (Kitabi-Dǝdǝ Qorqut Ensikopediyası I. Cilt içinde), Bakü: Yeni Neşrler Evi.
• ALTUN, N. (2010). Dede Korkut’ta Yer Alan ‘Urlaşuban’ Kelimesi Hakkında. Turkish Studies V(2), 793-799.
• ATA, A. (2004). Dede Korkut Hikâyeri’nde Şüpheli Birkaç Kelime Üzerine Düşünceler. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1998, 41, 29-38.
• BAŞGÖZ, İ. (1960). Dede Korkut’ta Yanlış Okunan Bazı Kelimeler [Muharrem Ergin]. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 104, 442-444.
• BAŞGÖZ, İ. (1985). Dede Korkut Üzerine Notlar, Folklor ve Etnografya Araştırmaları 1985, 65-77.
• DAŞDEMİR, M. (2004). Dedem Korkut Kitabı’ndaki Bir İbare: Bu Da Yetti. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 25, 1-4.
• ERGİN, M. (1994). Dede Korkut Kitabı I. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• ERGİN, M. (1997). Dede Korkut Kitabı II. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• GÖMEÇ, S. (2009). Dede Korkut Kitabında Geçen Tartışmalı Bazı Yer Adları Üzerine. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 210-217.
• GÖKYAY, O. Ş. (1987). Dede Korkut Hikâlerinde Bazı Düzeltmelere Düzeltmeler. Türk Folkloru Belleten, 1986/2, 309-315.
• GÖKYAY, O. Ş. (2004). Dedem Korkudun Kitabı. İstanbul: MEB Yayınları.
• GÜNER, G. (2006). Dede Korkut Oğuznameleri’nde “köri ~ közi ~ göri” Sorunu. Bilkent Üniversitesi Büyük Türk Dil Kurultayı, Ankara: 26-27 Eylül 2006.
• HACİYEV, A. (2007). Dǝdǝ Qorqud Kitabı, Oxunuşlar, Açımlar. Bakü.
• HÜSEYNOVA, G. (2009). Kitab-ı Dede Korkut Eposunda Bir Harfin Kurbanı Olan Metafor ve Onun Çevirileri. Karadeniz Araştırmaları, 6/22, 135-145.
• KAÇALİN, M. (2004). Dede Korkut Kitabı’nda Okuma Önerileri. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1998, 41, 93-100.
• KARASOY, Y. – YAVUZ, O. (2004). Dede Korkut’ta ayıt- / eyit- ; eyit- / yit- / it- ve aşıt / işit Kelimeler Üzerine. Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 28, 101- 115.
• KIRZIOĞLU, M. F. (2000). Dede-Korkut Oğuznameleri. Ankara: Atatük Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
• ÖZÇELİK, S. (2005). Dede Korkut. Ankara: Gazi Kitabevi.
• ÖZÇELİK, S. (2006). Dede Korkut Üzerine Yeni Notlar. Ankara: Gazi Kitabevi.
• ÖZÇELİK, S. (2007). Dede Korkut Metinleri Üzerinde Yeni Düzeltmeler (2). Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi 7/1, 97-108.
• ÖZÇELİK, S. (2009a). Dede Korkut Metinleri Üzerinde Tespitler (1) – Dede Korkut’ta Çözülmemiş Bir İbare-. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 9/1, 145-151.
• ÖZÇELİK, S. (2009b). Dede Korkut Metinleri Üzerinde Tespitler (2). Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 9/2, 155-164.
• SERTKAYA, O. F. (1985). Dede Korkut Kitabı’ndaki Manzum Parçalarda Dörtlük Türü ve Hece Vezni Var mı? Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 406, 155-163.
• SERTKAYA, O. F. (2004). Dede Korkut Kitabı’nın Dresden Yazmasındaki Bazı Kelime ve Şekillerin İmlâ Özelliklerine Dayanılarak Yeniden Okunuşu ve Anlamlandırılışı Üzerine. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1998, 41, 131- 152.
• SERTKAYA, O. F. (2006a). Dede Korkut Kitabı-Dresden Nüshası’nın “Giriş” Bölümü. İstanbul: Ötüken Yayınları.
• SERTKAYA, O. F. (2006b). Dede Korkut’ta Geçen Tarıklığı Boşalmak İbaresi Üzerine. 1.Uluslararası Türk Dünyası Kültür Kurultayı, İzmir: 9-15 Nisan 2006.
• TEKİN, T. (1986). Dede Korkut Hikâyelerinde Bazı Düzeltmeler. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1982-1983, 141-156.
• TEKİN, T. (1984). Kitâb-ı Dede Korkut’ta Yeni Düzeltmeler. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 385, 26-29.
• TEZCAN, S. (2001). Dede Korkut Oğuznameleri Üzerine Notlar. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• TEZCAN, S. – BOESCHOTEN, H. (2001). Dede Korkut Oğuznameleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• TULUM, M. (2003a). Dede Korkut Oğuznameleri Üzerine Notlar’a Notlarla Katkılar-I. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 30, 517- 538.
• TULUM, M. (2003b). Dede Korkut Oğuznameleri Üzerine Notlar’a Notlarla Katkılar- II. Journal of Turkish Studies (Türklük Bilgisi Araştırmaları) 28/2, 199-220.
• YILDIRIM, D. (2001). Qam Böri Oğlı Bamıs Börik [Qam Böre Oğlu Bamıs Börek] Boyunda Sorunlar ve Çözümlemeler. Türkbilig, 2001/2, 129-167.
• ZAHİDOĞLU, V. (2000). Kitab-ı Dede Korkut’un Metni Üzerine. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 15, 79-93.
• ZAHİDOĞLU, V. (2001). Kitab-ı Dede Korkut’taki Bazı Kelimeler Üzerine. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 16, 1-11.
• ZAHİDOĞLU, V. (2004). Kitab-ı Dede Korkut’ta Bazı Düzeltmeler. V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri II, 3311-3328.