The from Unique Goat of Dede Korkut to Journal of Teke and Readers a Supply Situation

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 2, - , 15.06.2013

Sadettin Özçelik

https://doi.org/10.7884/teke.174

Öz

Dede Korkut text’s problems that need to solved show different features in terms of the variables. Even though these variables count or sort, possible to say that it can be found in different variable for each variable in itself. For example, typographical errors made by the printer in text show vary widely in themselves; so much so that, if we attempt to classify, we can create a long list. Another variable is the context of the text and the context is teeming with nomadic life’s cultural elements. Geography, the nomadic life-style, war, hunting, food culture, beliefs, customs, and so on information about the item can shed light on you on the way to understand the text correctly. İn this article, it is focused on three issues that are different variables. One of them relates to meaning of the teke’s word. The other two are relate to misspelled ohlı ‘arrowed, arrow own’ and Erdebil ‘a city in north of Persia’ and relate to reasons of this misspellings and explanations.

Anahtar Kelimeler

Dede Korkut/ teke ‘deer, mountain goats’/ erdil, ardıl, Erdebil ‘city name in Persia’/ oglı, oğlu,

Dede Korkut’un Biricik Teke’sinden Teke Dergisi ve Okuyucularına Bir Arz-ı Hâldir

Öz

Dede Korkut metninin çözülmesi gereken sorunları değişkenleri açısından farklı özellikler gösterir. Bu değişkenleri saymak veya sıralamak mümkün olsa bile her değişkenin kendi içinde farklı değişkenleri bulunacağını da söylemek mümkün. Söz gelişi yazıcının metinde yapmış olduğu yazım yanlışları kendi içinde çok çeşitlilik arzeder; o kadar ki yazım yanlışlarını sınıflandırmaya kalktığınızda uzun bir liste oluşturabilirsiniz. Bir başka değişken metnin bağlamıdır ve bağlam göçebe hayatın kültür ögeleriyle iç içedir. Coğrafya, yaşanan göçebe hayat tarzı, savaş, av, yemek kültürü, inanışlar, adetler vb. birçok ögeyle ilgili bilgi(ler) metni doğru anlamanız yolunda size ışık tutabilir. Bu makalede de değişkenleri farklı olan üç sorun üzerinde durulmaktadır. Bunlardan biri teke kelimesinin anlamı ile ilgilidir. Diğer ikisi, metinde yanlış yazılmış olan ohlı ‘oklu, ok sahibi’ ve Erdebil ‘İran’ın kuzeyinde bir şehir’ kelimeleri olup bu yanlış yazımların sebebi ve açıklaması ile ilgilidir.

Anahtar Kelimeler

Dede Korkut/ teke ‘geyik, dağ keçisi’/ erdil, ardıl, Erdebil ‘İran’da şehir adı’/ oglı, oğlu, ohlı ‘oklu’

Kaynakça

• Ana Britanika Ansiklopedisi, 11. cilt. ERGİN, M. (1971). Dede Korkut Kitabı. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. GÖKYAY, O. Ş. (1995). Dede Korkut Hikâyeleri. İstanbul: Dergah Yayınları.
• KAÇALİN, M. S. (2004). Dede Korkud Kitabında Okuma Önerileri. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1998, 41, 93-100.
• KAÇALİN, M. S. (2006). Dedem Korkudun Kazan Bey Oğuz-nâmesi. İstanbul: Kitabevi.
• MEMMEDOV, C. ve SOLTANOVA, H. (1989). İranın ve Efganistanın Coğrafiyası, Bakı.
• ÖZÇELİK, S. (2005). Dede Korkut Araştırmalar, Notlar/ Dizin/ Metin. Ankara: Gazi Kitabevi.
• ÖZÇELİK, S. (2006). Dede Korkut Üzerine Yeni Notlar. Ankara: Gazi Kitabevi.
• TEZCAN, S. ve BOESCHOTEN, H. (2001). Dede Korkut Oğuznameleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1441.
• TEZCAN, S. (2001). Dede Korkut Oğuznameleri Üzerine Notlar. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1457.