National Poet of Azerbaijan Turkish Literature Mirze Elekber Sabir and Hophopname

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 3, 96 - 132, 15.09.2013

Lokman Taşkesenlioğlu

https://doi.org/10.7884/teke.210

Cited By: 1

Öz

The first artist whose book was published and whose statue was laid down by getting donations from the public is the national poet of Azarbaijan Mirze Elekber Sabir. This case is enough to clarify the effect that he struck on public as well. Sabir who was born in Şamahı city of Azerbaijan in 1862 lived all his life in physical, economical and moral difficulties. In spide of he wrote his poems in classic form at first, he assimilated a modernist poem mentality with the help of “ Molla Nasreddin” magazine published by Celil Memmedguluzade. He wrote up almost all social issues in judgmental an homour way. Although he died at his early ages and had a short literary life, he created a new poem mentality to Azerbaijan Turkish literature by bringing these innovations in substances and utterance. Additionally, these innovations weren’t limited in Azerbaijan, they showed their effects on all Turkish world.

Anahtar Kelimeler

Mirze Elekber Sabir, Hophopname, Azerbaijan, Molla Nasreddin, Satirical Poem

Azerbaycan Türk Edebiyatı Millî Şairi Mirze Elekber Sâbir ve Hophopname

Öz

Türk ve İslam dünyasında halktan toplanan bağış ile kitabı çıkarılan ve heykeli dikilen ilk sanatçı Azerbaycan’ın milli şairi Mirze Elekber Sâbir’dir. Bu durum bile onun halk üzerinde bıraktığı etkiyi açıklamak için yeterlidir. 1862’de Azerbaycan’ın Şamahı kentinde doğan Sâbir’in, tüm hayatı maddi ve manevi zorluklar içinde geçmiştir. Önceleri eski tarzda şiirler yazmışsa da Celil Memmedguluzade tarafından çıkarılan “Molla Nasreddin” dergisi ile yenilikçi bir şiir anlayışını benimseyerek hemen hemen tüm toplumsal konuları mizahi ve eleştirel tarzda kaleme almıştır. Genç yaşta ölmesine ve çok kısa süreli bir edebiyat hayatı olmasına rağmen Azerbaycan Türk edebiyatına getirdiği bu yeniliklerle hem söyleyiş hem de muhteva olarak milli bir şiir oluşturmuştur. Ayrıca bu yenilikler sadece Azerbaycan ile sınırlı kalmamış, tesirini tüm Türk dünyasında göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Mirze Elekber Sâbir, Hophopname, Azerbaycan, Molla Nasreddin, Satirik Şiir

Kaynakça

• ADIGÜZEL, S. (2007). Tiflis Edebi Muhitinde Molla Nasreddin Dergisi ve Dergide Tartışılan Konular. Bilig Dergisi. S 41.
• AKPINAR, Y. (1994). Azerî Edebiyatı Araştırmaları. İstanbul.
• ALTAYLI, S. (1994). Azerbaycan Türkçesi Sözlüğü. İstanbul.
• BANARLI, N. S. (1998). Resimli Türk Edebiyatı Tarihi. C 2. İstanbul.
• BAYRAMOĞLU, A. (2003). Mirze Elekber Sabir (Heyatı ve Eserleri). Bakü. CELAL, M. - HÜSEYNOV, F. (2000). XX. Asır Azerbaycan Edebiyatı. İstanbul. hz. Kemal YAVUZ- Erol ÜLGEN.
• HÜSEYNOV, F. (1986). Molla Nasreddin ve Molla Nasreddinciler. Bakü.
• MEHMETGULUZADE, H. (2002). Hatıralar. Ankara. hz. Fatma ÖZKAN.
• MİREHMEDOV, E. (1988). Molla Nasreddin, C 1. Bakü.
• SÂBİR, M. E. (1962). Hophopname. Bakü. hz. Abbas ZAMANOV.
• SÂBİR, M. E. (1975). Hophopname. Ankara. hz. Abdülmecid DOĞRU.
• SÂBİR, M. E. (2007). Hophopname. İstanbul. hz. İsa ÖZTÜRK.
• Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, Cilt 5. (1989). İstanbul.
• Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi, Cilt 5. (1993). İstanbul
• ZAMANOV, A. (1973). Sâbir ve Müasırleri. Bakü.