KAŞKAY TÜRKÇESİNDE İYELİK BİLDİREN YÜKLEMLEMELER

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 4, 0 - , 15.12.2015

Abdullah Elcan

https://doi.org/10.7884/teke.550

Öz

Kaşkay Türkçesi; İran’ın güneyinde, Fars eyaletinde yaşayan Kaşkay Türklerinin konuşma dilidir. Türk dillerinin tasnifinde Oğuz grubu Türk lehçeleri arasında gösterilen Kaşkay Türkçesi yazı dili olarak gelişmemiş; Kaşkay Türklerinin hemen tamamının aynı zamanda Farsça konuşuru olması dolayısıyla da Farsçanın güçlü etkisi altında tipolojik özelliklerini büyük ölçüde yitirmeye başlamıştır. İki dilin karşı karşıya gelmesiyle ortaya ne gibi durumların çıkabileceği dil bilim çalışmalarında önemli bir yer tutmaktadır. Önceleri bu ilişkiler yalnızca kelime alışverişi ile sınırlı tutulmakla birlikte günümüzde dillerin birbirinden yapısal ögeleri de kopyalayabildikleri kabul edilmektedir. İki dilli her topluluk gibi Kaşkay Türkleri de sosyal açıdan baskın olan Farsçadan yapısal ögeleri almakta ve bu yapılar dilin kendi yapısal ögelerini geri plana itmektedir. Bu çalışmada Kaşkay Türkçesinde iyelik bildiren yüklemlemeler Türkiye Türkçesi ve Farsça ile karşılaştırmalı olarak ele alınacaktır. Anahtar Sözcükler: Kaşkay Türkçesi, Farsça, iki dillilik, dil ilişkileri, iyelik bildiren yüklemlemeler.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• CAFEROĞLU, A. (1988). Türk Kavimleri. İstanbul: Enderun Kitabevi. CAVANŞİR, B. (2001). Kaşkay Türklerinin Tarihi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. CRYSTAL, D. (2008). A Dictionary of Linguistics and Phonetics. Oxford: Blackwell Publishing. CSATÓ, É. Á. (2001). Present in Kashkay. Turkic Languages, 5, 104-119. CSATÓ, É. Á. (2005). On Copying in Kashkay. LinguisticCconvergence and Areal Diffusion: Case Studies from Iranian, Semitic and Turkic. (Ed. Éva Á. CSATÓ, Bo ISAKSSON, Carina JAHANI). London: Routledge Curzon, 271-283. CSATÓ, É. Á. (2006). Gunnar Jarring’s Kashkay Materials. Turkic-Iranian Contact Areas. Historical and Linguistic Aspects. (Ed. Lars JOHANSON, Christiane BULUT). Wiesbaden: Harrassowitz, 209-225. ÇELİK, M. (1998). İran’daki Kaşkay Türkleri. Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, 5, 204213. ÇELİK, M. (2014). Kaşkay Türkçesi Metinleri. Ankara: Gece Kitaplığı Yayınları. DOERFER, G. (1969). İran’daki Türk Dilleri. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, 1-11. DOERFER, G. (1987). İran’da Türkler. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 431, 242-251. EKER, S. (2010). Dil Temasları, Dil Politikaları ve Türk Dillerinde Çeşitlenme (Genel Bir Bakış). Üniversiteler İçin Türk Dili El Kitabı. (Ed. Mustafa DURMUŞ). Ankara: Grafiker Yayınları, 79-161. EKER, S. (2013). Türk - İran Dil Temasları - I Türk-İran Dil Bilimsel Coğrafyasına Genel Bir Bakış. (Bengü BELÄK, Ahmet Bican ERCİLASUN Armağanı). (Ed. Bülent GÜL). Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, 491-500. İMER, K. vd. (2013). Dil bilim Sözlüğü. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• JOHANSON, L. (2007). Türkçe Dil İlişkilerinde Yapısal Etkenler. (çev. Nurettin DEMİR). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. KARAAĞAÇ, G. (2011). Bireysel İki Dillilik ve Toplumsal İki Dillilik. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 717, 222-228. KIRAL, F.; BULUT, C. (2004). Kode - Kopieren und Struktureller Wandel in Turko - Iranischen Sprach - Kontakten. Kultur, Sprache, Kontakt. Kulturelle und Sprachliche Kontakte. (Ed. Walter BISANG, Thomas BIERSCHENK, Detlef KREIKENBOM, Ursula VERHOEVEN). Band 1. Würzburg: Ergon Verlag. 149-169. KIRAL, F. (2004). Modal Constructions in Turkic of Iran. Linguistic Convergence and Areal Diffusion. Case Studies from Iranian, Semitic and Turkic. (Ed. É. Á. CSATÓ, B. ISAKSSON, C. JAHANI). London and New York: Routledge. 285-295. KIRAL, F. (2006). Izafet Constructions in Turkic Varieties of Iran. Turkic Languages in Contact. (Ed. Hendrik BOESCHOTEN, Lars JOHANSON). Wiesbaden: Harrassowitz. 158-165. KURIBAYASHI, Y. (2009). Contact İnduced Changes in Southwestern Turkic – Emergence of Analytic Strategy for Modals –. Essays on Turkish Linguistics. (Ed. Sıla AY, Özgür AYDIN, İclal ERGENÇ, Seda GÖKMEN, Selçuk İŞSEVER ve Dilek PEÇENEK). Wiesbaden: Harrassowitz Verlag. 413-420. ÖZTÜRK, M. (2013). Farsça Dil Bilgisi. Ankara: Murat Kitabevi. TEKİN, T. ve ÖLMEZ, M. (2003). Türk Dilleri Giriş. İstanbul: Yıldız.