SÖZCÜK BİRİMLERİN ÜSLUP OLUŞUMUNA KATKISI I

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 4, 0 - 0, 15.12.2016

İbrahim Karahancı

Öz

Bilimsel bir araştırma için vazgeçilmez olan nesnellik, akademik üslup
çalışmalarını yakından ilgilendirmektedir. Dil bilimi, sistemli inceleme
düzlem ve yöntemleriyle bu nesnelliği oluşturabilir. Belirli sıklık, dağılım ve
birleşimler sonucunda oluşan üslup, özellikle sözcük ve cümle düzeyinde
belirginleşmektedir. Bu dil birimleri, dilin mevcut olanakları içinde tercihe
açıklık ve seçmeli dil değişkenliği göstermesi açısından zengin malzeme
içeriğine sahiptir ve eserde yansıtılan özgün yapıyı -üslubu- doğrudan
etkilemektedirler. Sözcük bilgisinin alt inceleme birimlerinden adlar ve
sıfatlar, yaygın kullanım alanlarıyla önemli üslup belirleyicileri olarak öne
çıkmaktadır. Adlarda özel / cins, tekil / çoğul / topluluk, soyut / somut / iş-
oluş; sıfatlarda niteleme ve belirtme (gösterme) özellikleri işlevsel ve
kategorik inceleme alanları oluştururlar. Bunların metin bağlamında
değerlendirilip sayısal verilerin somut aracılıklarıyla yorumlanması kapsamlı
üslup tasviri için önemlidir. 

Anahtar Kelimeler

Üslup, dil, nesnellik, üslup oluşumu, ad, sıfat

Kaynakça

• YILDIZ, C. (2003). Üslup İncelemesinde Ortak Yaklaşım Arayışı ve Bir Tahlil Denemesi. III.
• Dil, Yazın ve Deyişbilim Sempozyumu Bildirileri, Eskişehir: Birlik Ofset, 567-589.