OLUMSUZLUK BAŞLATICISI OLARAK her ne kadar .... –sA/(i)sA (dA) YAPISI

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 1, 172 - 183, 15.03.2017

Talat Dinar

Öz

Kavramsal bir olgu olan olumsuzluğun dil bilgisel ifadesi, baĢta
olumsuzluk eki –mA olmak üzere pek çok ek (+sIz, -mAdAn...) ve kelime
(yok, değil...) ile gerçekleĢmektedir. ÇeĢitli iĢlevleri bulunmakla birlikte
yaygın olarak olumsuzluğu karĢılayan bu ek ve kelimelerin yanı sıra
olumsuzluğu haber veren, baĢlatan farklı dil bilgisel unsurlar da vardır.
Ağırlıklı olarak bağlaçlık iĢlevi ön plana çıkarılan her ne kadar .... –sA/(i)sA
(dA) yapısı bu farklı unsurlara güzel bir örnektir. Anlamsal olarak âdeta bir
olumsuzluk öncülü ve baĢlatıcısı iĢleviyle kullanılabilen her ne kadar .... –
sA/(i)sA (dA) yapısı olumsuzluğu doğrudan üzerine almamakla birlikte
ardından gelen unsurlardan en az birinin –kavramsal veya yapısal düzeydeolumsuzluk
barındırdığını haber vermesi bakımından dikkate değer bir
kullanımdır. Bu makalede her ne kadar .... –sA/(i)sA (dA) yapısının oluĢumu,
tarihsel geliĢimi ve olumsuzluk baĢlatıcısı olarak kullanımı Anadolu
ağızlarından ve Türk edebiyatının çeĢitli edebî eserlerinden tespit edilen
önekler ıĢığında ortaya konulmaya çalıĢılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler

Olumsuzluk BaĢlatıcısı, bağlaç, her ne kadar .... – sA/(i)sA (dA)

Kaynakça

• GRÖNBECH, K. (1995). Türkçenin Yapısı (çev. Mehmet Akalın), Ankara: TDK Yay