Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

MANTIKU’L- GAYB’DA FİİLLER

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 2, 657 - 684, 15.06.2017

Öz

Eski
Anadolu Türkçesi dönemi eseri olan Mantıku’l-Gayb’ın
müellifi Musa bin Şeyh Tahir Tokadi’dir. Hakkında yeteri kadar bilgi bulunmayan
müellifin, Halvetilerin ünlülerinden ve adından ilmî anlamda söz ettiren bir
kişi olduğu bilinmektedir. Eser, Eski Anadolu Türkçesi döneminde yazılmış
olması yönüyle önem teşkil etmektedir. Mantıku’l-Gayb
adlı eserde yer alan fiiller ve fiilimsiler değerlendirilerek bu alandaki
çalışmalara katkı sağlamak amaçlanmıştır. Fiiller iş, oluş ve hareket bildiren
sözcüklerdir. Fillerin kök ve gövdeleri, isimler gibi anlamlıdır; ancak isimler
gibi tek başlarına kullanılamayan dil birlikleridir. Fiiller her zaman çekimli
hâlde bulunurlar. İncelenen bu eserde yer alan fiiller, aldıkları çekimlere
göre sınıflandırılarak ayrıntılı olarak sınıflandırılmıştır. Eserde yer alan
filler kiplerine göre haber, dilek istek, şart, emir, gereklilik olarak ayrı
ele alınmıştır. Ayrıca, fillerin birleşik çekimlerine ve ek fiillere de
ayrıntılı olarak değinilmiştir. Çalışmada filler üç ana başlık altında
toplanmıştır. Fiilimsiler, fiil anlamı taşır; ancak şahıs ve kip çekimleri
yoktur. Cümlede isim, sıfat ya da zarf olarak görev yaparlar. Eserde geçen
fiilimsiler kendi arasında kategorilendirilerek verilmiştir.

Kaynakça

  • CAN, F. (2012). Mantıku’l- Gayb – İnceleme Metin Dizin. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Yozgat: Bozok Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • ÇAĞATAY, S. (1978). Eski Osmanlıca Üzerine Notlar (Türk Lehçeleri Üzerine Denemeler). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
  • ERGİN, M. (2013). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Yayınları.
  • KORKMAZ, Z. (1995). Türk Dili Üzerine Araştırmalar. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • KORKMAZ, Z. (2011). “Eski Anadolu Türkçesinin Türk Dili Tarihindeki Yeri ve Yapısındaki Temel Nitelikler Açısından Genel Bir Değerlendirme”. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 709, 39-47.
  • ÖZKAN, M. (2000). Türk Dilinin Gelişim Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi. İstanbul: Filiz Kitabevi.
  • TİMURTAŞ, Faruk K. (1976). “Küçük Eski Anadolu Türkçesi Grameri”. Türkiyat Mecmuası, 18, 331-368.
  • TİMURTAŞ, Faruk K. (1977). Eski Türkiye Türkçesi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 2, 657 - 684, 15.06.2017

Öz

Kaynakça

  • CAN, F. (2012). Mantıku’l- Gayb – İnceleme Metin Dizin. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Yozgat: Bozok Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • ÇAĞATAY, S. (1978). Eski Osmanlıca Üzerine Notlar (Türk Lehçeleri Üzerine Denemeler). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
  • ERGİN, M. (2013). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Yayınları.
  • KORKMAZ, Z. (1995). Türk Dili Üzerine Araştırmalar. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • KORKMAZ, Z. (2011). “Eski Anadolu Türkçesinin Türk Dili Tarihindeki Yeri ve Yapısındaki Temel Nitelikler Açısından Genel Bir Değerlendirme”. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 709, 39-47.
  • ÖZKAN, M. (2000). Türk Dilinin Gelişim Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi. İstanbul: Filiz Kitabevi.
  • TİMURTAŞ, Faruk K. (1976). “Küçük Eski Anadolu Türkçesi Grameri”. Türkiyat Mecmuası, 18, 331-368.
  • TİMURTAŞ, Faruk K. (1977). Eski Türkiye Türkçesi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
Toplam 8 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Makaleler
Yazarlar

Fatih Can Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 15 Haziran 2017
Gönderilme Tarihi 7 Temmuz 2017
Kabul Tarihi 7 Temmuz 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017 Cilt: 6 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Can, F. (2017). MANTIKU’L- GAYB’DA FİİLLER. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 6(2), 657-684.

27712  27714 27715