NAZLI ERAY’IN KADIN TOHUMU ÖYKÜSÜNÜN FEMİNİST EDEBİYAT ELEŞTİRİSİYLE İNCELENMESİ

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 3, 1507 - 1519, 15.09.2017

Merve Esra Polat

Öz

Feminizm, cinsiyetçi yanlılık üzerinde temellenen ve
cinsiyetler arasındaki ayrımcılığın nedenlerini sorgulayıp çözüm yolları arayan
teorik ve politik bir harekettir. Edebiyatın söz konusu ayrımı sağlama ve
sürdürme noktasındaki etkin rolü aynı hareketin feminist edebiyat eleştirisi
şeklinde edebî alanda da var olmasına neden olur. Çalışmada kadının kadın yazar
tarafından kadın bakış açısıyla sunulduğu bir metin olan Kadın Tohumu incelenecektir. İncelenen öykü toplumun
kadına, erkeğe ve kadın-erkek ilişkilerine bakışını, içselleştirilmiş toplumsal
cinsiyet düşüncesini irdelemektedir. Öyküde kadın, erkeğe göre ve onun bakış açısından tanımlanır; bireysellikten,
kendilikten ve öznellikten yoksun, eve, erkeğe lazım olan nesne konumundadır.
Kadının söz konusu nesne durumunu fantastik bir konuyla işleyen yazar, kadının
ikincil statüsünü görünür kılarak eleştirir.

Anahtar Kelimeler

Feminizm, edebiyat eleştirisi, toplumsal cinsiyet, öykü, Kadın Tohumu

Kaynakça

• BADINTER, E. (1992). Biri Ötekidir: Kadınla Erkek Arasındaki Yeni İlişki ya da Androjin Devrim (Çev. Şirin Tekeli). İstanbul: Afa Yayıncılık. BAYHAN, V. (2013). “Beden Sosyoloji ve Toplumsal Cinsiyet”, Doğu-Batı Dergisi, Toplumsal Cinsiyet (1), 147-64 BERKTAY, F. (2012). Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın: Hıristiyanlıkta ve İslamiyette Kadının Statüsü Üzerine Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım. İstanbul: Metis Yayınları. BERKTAY, F. (2009). “Feminist Teorinin Önemli Bir Alanı: Cinsellik”. Cogito Feminizm içinde. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, sayı 58: 58-73. BUTLER, J. (2009). “Toplumsal Cinsiyet Düzenlemeleri”. Cogito Feminizm içinde. İstanbul: İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, sayı 58: 73-93. BUTLER, J. (2014). Bela Bedenler (Çev. Cüneyt Çakırlar ve Zeynep Talay). İstanbul: Pinhan Yayıncılık. BUTLER, J. (2014a). Cinsiyet Belası: Feminizm ve Kimliğin Altüst Edilmesi (Çev. Başak Ertür). İstanbul: Metis Yayınları. CONNELL, R.W. (1998). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar: Toplum, Kişi ve Cinsel Politika. İstanbul: Ayrıntı Yayınları. DE BEAUVOIR, S. (1993). Kadın “İkinci Cins”: Genç Kızlık Çağı (Çev. Bertan Onaran). İstanbul: Payel Yayınları. DESCARTES, R. (2013). Metafizik Üzerine Düşünceler (Çev. Çiğdem Dürüşken). İstanbul: Kabalcı Yayıncılık. DURAKBAŞA, A. N. (2000). Halide Edib - Türk Modernleşmesi ve Feminizm. İstanbul: İletişim Yayınları. EAGLETON, T. (2014). Edebiyat Kuramı: Giriş (Çev. Tuncay Birkan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. ELÇİK, G. (2009). “İğdiş Edilmiş Güzellik”. Cogito Feminizm içinde. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, sayı 58: 259-69. ERAY, N. (2002). “Kadın Tohumu”. On Üç Büyülü Öykü: 13 Yazar, 13 Öykü içinde. İstanbul: Can Yayınları. ERGUN, Z. (2009). Erkeğin Yittiği Yerde. İstanbul: Everest Yayınları. HUMM, M. (2002). Feminist Edebiyat Eleştirisi (Çev. Özge Altay vd.). İstanbul: Say Yayınları. KANDİYOTİ, D. (2011). Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler (Çev. Aksu Bora ve Feyziye Sayılan, Şirin Tekeli, Hüseyin Tapınç, Ferhunde Özbay). İstanbul: Metis Yayınları. KERGOAT, D. (2009). “Cinsiyete Dayalı İşbölümü ve Cinsiyetin Toplumsal İlişkileri”. Praksis: Maddeci Feminizm içinde (Çev. Zeynep Kıvılcım). Ankara: Dipnot Yayınları: 9-17. MORAN, B. (2011). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları. NOTZ, G. (2012). Feminizm (Çev. Sinem Derya Çetinkaya). Ankara: Phoenix Yayınevi. ÖZTÜRK, Ş. (2009). “Feminizm”. Cogito Feminizm içinde. Yapı Kredi Yayınları, sayı 58: 5-11. PLUMWOOD, V. (2004). Feminizm ve Doğaya Hükmetmek (Çev. Başak Ertür). İstanbul: Metis Yayınları. SEZER, M. Ö. (2014). Masallar ve Toplumsal Cinsiyet. İstanbul: Evrensel Basım Yayın. WALTERS, M. (2009). Feminizm (Çev. Hakan Gür). Ankara: Dost Yayınevi. YUVAL-DAVIS, N. (2010). Cinsiyet ve Millet (Çev. Ayşin Bektaş). İstanbul: İletişim Yayınları.