6, 7 VE 8. SINIF TÜRKÇE DERSİ ÖĞRENCİ ÇALIŞMA KİTAPLARINDAKİ ETKİNLİKLERİN BLOOM’UN YENİLENMİŞ TAKSONOMİSİNE GÖRE SINIFLANDIRILMASI

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 3, 1619 - 1629, 15.09.2017

Erhan Durukan Elif Demir

Öz

Bu
çalışmanın amacı 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarındaki
etkinliklerin Bloom’un yenilenmiş taksonomisine göre sınıflandırılıp eleştirel
düşünme becerisi ile ilişkisini incelemektir. Bu amaçla ortaokul Türkçe dersi
öğrenci çalışma kitaplarındaki etkinlikler Bloom’un yenilenmiş taksonomisine
göre sınıflandırılıp etkinliklerin taksonomideki yeri belirlenmiş ve
etkinliklerin eleştirel düşünme becerisi ile ilişkileri tespit edilmiştir.
Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yöntemiyle yapılmış
bir içerik çözümlemesi çalışmasıdır. Araştırmada veriler 2012-2013 eğitim-öğretim
yılından itibaren Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulunca
ortaokullarda öğrenci çalışma kitabı olarak kabul edilen ve Trabzon ilinde
kullanılan 6, 7, 8. sınıf Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarından elde
edilmiştir. Öğün, Meram ve Evren Yayınlarından çıkmış olan çalışma
kitaplarındaki dinleme/ izleme, konuşma, okuma ve yazma becerilerine ait
etkinlikler Bloom’un yenilenmiş taksonomisine göre sınıflandırılmıştır.
Araştırmanın sonunda dört temel beceri ile ilgili etkinliklerin taksonomiye dağılımın
orantılı olmadığı ve etkinliklerin daha çok taksonominin ilk iki basamağı olan
hatırlama ve anlama basamaklarında yoğunlaştığı tespit edilmiştir. Eleştirel
düşünme becerisi ile eşleştirilebilecek değerlendirme, analiz etme ve yaratma
basamaklarına denk gelen etkinlik sayısının yetersiz olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe dersi öğrenci çalışma kitabı, etkinlikler, Bloom taksonomisi, eleştirel düşünme

Kaynakça

• ANDERSON, L. ve KRATHWOHL, D. E. (2001). A Taxonomy for Learning, Teaching and Assessing: A Revision of Bloom’s Taxonomy of Educational Objectives [Abridge Edition]. New York: Addison Wesley Longman, Inc. Erişim tarihi: 11 Mart 2017, www.natefacs.org\JFCSE\v25no1\v25no1Pickard. ASLAN, C. (2011). Soru Sorma Becerilerini Geliştirmeye Dönük Öğretim Uygulamalarının Öğretmen Adaylarının Soru Oluşturma Becerilerine Etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 36 (160), 236-249. BÜMEN, N. T. (2006). Program Geliştirmede Bir Dönüm Noktası: Yenilenmiş Bloom Taksonomisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 31 (142), 3-14. DEMİREL, Ö. (1999). İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi. İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları. DURUKAN, E. (2008). Türkçe Dersi Öğretim Programının (6-8. Sınıflar) Hedef ve Kazanımları Doğrultusunda 7. Sınıf Türkçe Dersi Öğrenci Çalışma ve Öğretmen Kılavuz Kitaplarının Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. FOREHAND, M. (2005). Bloom’s taxonomy: original and revised. In M. Orey (Ed.), Emerging perspectives on learning, teaching, and technology. Erişim tarihi: 11 Mart 2017, http://projects.coe.uga.edu/eppltt\ GÜNEŞ, F. (2012). Öğrencilerin Düşünme Becerilerini Geliştirme. Türklük Bilimi Araştırmaları (TÜBAR), XXXII, 127-146. HALİS, İ. (2002). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Nobel Yayınları. KILIÇ, D. (2008), Ders Kitabının Öğretimdeki Yeri (ss. 37-53), Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi (2. Baskı; Editörler: Özcan Demirel ve Kasım Kıroğlu). Ankara: PegemA Yayıncılık. KOMİSYON. (2005). MEB İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7 ve 8. sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: MEB Devlet Kitapları Müdürlüğü. KOMİSYON. (2015). MEB Türkçe Dersi (1- 8. sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB Devlet Kitapları Müdürlüğü. MUNZUR, F. (1999). Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitaplarında Eleştirel Düşünme Eğitimi Üzerine Bir Değerlendirme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi. ÖZDEMİR, S. (2005). Web Ortamında Bireysel ve İşbirlikli Problem Temelli Öğrenmenin Eleştirel Düşünme Becerisi, Akademik Başarı ve İnternet Kullanımına Yönelik Tutuma Etkileri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. ŞAHİNEL, S. (2002). Eleştirel Düşünme. Ankara: PegemA Yayıncılık. SÖNMEZ, V. (2007). Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık. TUTKUN, F. Ö., DEMİRTAŞ, Z., ARSLAN, S., ERDOĞAN, D. G. (2015). Revize Bloom Taksonomisinin Genel Yapısı: Gerekçeler ve Değişiklikler. The Journal of Academic Social Science Studies, 32, 57-62. YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.