TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİNE YÖNELİK “ÖĞRENEN ÖZERKLİĞİ ÖLÇEĞİ” GELİŞTİRME ÇALIŞMASI

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 3, 1666 - 1678, 15.09.2017

Nurşat Biçer

Öz

Bu çalışmanın amacı Türkçeyi
yabancı dil olarak öğrenen yabancı uyruklu öğrencilerin öğrenen özerkliği
davranışlarını gösterme ve bu davranışları uygun bulup bulmadığını belirlemeye
yönelik bir ölçek geliştirmektir. Ölçek geliştirilirken madde havuzu oluşturma,
uzman görüşü, katılımcı teyidi, ön uygulama, geçerlik ve güvenirlik analizleri
aşamaları uygulanmıştır. Ölçme aracını geliştirmek için Gaziantep Üniversitesi
ve Kilis 7 Aralık Üniversitesi Türkçe öğretim merkezlerinde Türkçe öğrenen 356
öğrenciyle uygulama yapılmıştır. Bu öğrencilerden 240 kişiyle açımlayıcı faktör
analizi, 116 kişiyle ise doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Analizler
sonucunda 18 maddeden oluşan iki faktörlü bir ölçek yapısı ortaya çıkmıştır.
Faktörler maddelerin içeriğine göre “Planlama” ve “Süreç” olarak
adlandırılmıştır. Cronbach Alpha güvenirlik katsayılarına bakıldığında ölçeğin
geneli için 0,88, birinci faktör için ,75 ve ikinci faktör için ,82 olarak
bulunmuştur. Yapılan analizler sonucunda ölçeğin Türkçe öğrenen yabancı uyruklu
öğrencilerin öğrenen özerkliğine ilişkin tutum ve davranışlarını ölçen geçerli
ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öğrenen özerkliği, yabancılara Türkçe öğretimi, ölçek geliştirme, dil öğretimi, sorumluluk

Kaynakça

• ALYILMAZ, C. (2010). Türkçe Öğretiminin Sorunları. Turkish Studies, 5(3), 728-749. AYDOĞDU, C. (2009). Yabancı Dil Öğretiminde Otonom Öğrenme: Neden ve Nasıl? Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(8). BAYAT, Ö. (2007). Yabancı Dil Olarak İngilizce Öğrenenlerde Özerklik Algısı, Okuduğunu Anlama Başarısı ve Sınıf İçi Davranışlar Arasındaki İlişkiler. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. BİÇER, N. (2015). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Öğrenen Özerkliği Süreçlerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. BOYNO, M. (2011). An Analysis of the Factors Influencing Learner Autonomy in the Turkish Efl Context. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2014). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık. COMREY, A. L. and LEE, H. B. (2013). A First Course in Factor Analysis. Psychology Press. COUNCIL OF EUROPE. (2001). Common European Framework of Reference for Languages: Learning, Teaching, Assessment. Strasbourg: Cambridge University Press. ÇAPIK, C. (2014). Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmalarında Doğrulayıcı Faktör Analizinin Kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17 (3), 196-205. DEMİREL, Ö. (2004). Yabancı Dil Öğretimi. (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. DEMİRTAŞ, İ. (2010). Üniversite İngilizce Hazırlık Eğitiminde Özerk Öğrenme Becerileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anlara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. DEMİRTAŞ, İ. ve SERT, N. (2010). English Education at University Level: Who is at the Centre of the Learning Process? Novitas-ROYAL (Research on Youth and Language), 4(2), 159-172. DEVELLIS, R. F. (2012). Validity. Scale Development: Theory and Applications, 3. DICKINSON, L. (1993). Talking Shop: Aspects of Autonomous Learning. An Interview with Leslie Dickinson. ELT Journal, 47(4), 330-336. FIELD, A. (2005). Discovering Statistics Using SPSS (2nd ed.). London: Sage. GARDNER, D. ve MILLER, L. (1999). Establishing Self-Access: From Theory to Practice. Cambridge, UK: Cambridge University Press. GÜRİŞ, S. ve ASTAR, M. (2015). Bilimsel Araştırmalarda SPSS ile İstatistik. İstanbul: DER Yayınları. HOLEC, H. (1981). Autonomy in Foreign Language Learning. Oxford: Pergamon Press. JÖRESKOG, K. G., & SÖRBOM, D. (1993). LISREL 8: Structural Equation Modeling with the SIMPLIS Command Language. Chicago: SSI Scientific Software International Inc. KLINE, R. B. (2005). Principles and Practice of Structural Equation Modeling (2. Ed.). New York: The Guilford Press. LITTLE, D. (1991). Learner Autonomy: Definitions, Issues and Problems. Dublin: Authentik. LITTLE, D. (1995). Learning as Dialogue: The Dependence of Learner Autonomy on Teacher Autonomy. System, 23(2), 175-181. MACASKILL, A., and TAYLOR, E. (2010). Development of a Measure of Autonomous Learning. Studies in Higher Education, 35, 351-361. MCMILLAN, J. H. ve SCHUMACHER, S. (2010). Research in Education: Evidence - Based Inquiry, (7 th Edition), Pearson, London. NUNAN, D. (1996). Towards Autonomous Learning: Some Theoretical, Empirical and Practical Issues. R. Pemberton et al. (ed.). Taking Control: Autonomy in Language Learning (s. 14-15). Hong Kong: Hong Kong University Press. OĞUZ, A. (2013). Öğrenen Özerkliğini Destekleme Ölçeği’nin Geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(4), 2177-2194. PEKKANLI EGEL, İ. (2003), The Impact of the European Language Portfolio on the Learner Autonomy of Turkish Primary School Students. Unpublished Doctoral Dissertation, Eskişehir: Anadolu University. RYAN, R. M. ve DECI, E. L. (2000). Intrinsic and Extrinsic Motivations: Classic Definitions and New Directions. Contemporary Educational Psychology, 25, 54-67. SCHERMELLEH-ENGEL, K., MOOSBRUGGER, H. and MULLER, H. (2003). Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Test of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures. Methods of Psychological Research - Online, 8(2), 23-74. SÜMER, N. (2000). Yapısal Eşitlik Modelleri: Temel Kavramlar ve Örnek Uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74. ŞAHİN, Y. (2013). Yabancı Dil Öğrenimini ve Öğretimini Etkileyen Unsurlar. (ed. Şahin, Y.) Farklı Boyutlarıyla Yabancı Dil Öğrenimi ve Öğretimi. Konya: Eğitim Kitabevi. ŞİMŞEK, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş (Temel İlkeler ve Lisrel Uygulamaları). Ankara: Ekinoks. TAVŞANCIL, E. (2006). Tutumların Ölçülmesi ve Spss ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık. THOMPSON, B. (2004). Exploratory and Confirmatory Factor Analysis: Understanding Concepts and Applications. Washington, DC: American Psychological Association. USLU KOYUNCU, S. (2006). The Effect of the European Language Portfolio on Learner Autonomy for Young Learners. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. ZOGHI, M. ve DEHGHAN, H. N. (2012). Reflections on the What of Learner Autonomy. International Journal of English Linguistics, 2(3), 22-26.