MUHİBBÎ DÎVÂNI’NDA EĞLENCE MECLĠSLERĠ VE ÇEġĠTLĠ UNSURLARI

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 4, 0 - 0, 15.12.2017

Armağan Zöhre

Öz

Ġnsanoğlunun en eski geleneklerinden biri olan eğlence gerek toplumsal / gündelik hayatın gerekse Divan Ģiirinin vazgeçilmez unsurlarından biridir. ġairler teĢbih, istiare, mecaz, vb. sanatlar ile gündelik yaĢamdaki eğlenceye dair unsurları Ģiirlerine yansıtmıĢlardır. Muhibbi‟nin 16. asrın önemli Ģairlerinden ve Osmanlı Devleti‟nin en önemli hükümdarlarından biri olması sebebiyle onun Ģiirlerine yansıyan eğlence meclisleri ve çeĢitli unsurlarının incelenmesinin hem Osmanlı gündelik hayatının saray penceresinden görünüĢü hem de Divan Ģiirinin toplumsal hayattan kopuk olmadığının bir kez daha gözler önüne serilmesi açısından önemli olduğu kanaatindeyiz. Muhibbî Dîvânı‟nın CoĢkun Ak tarafından yapılan neĢrinde yer alan 3122 Ģiirde eğlence meclisleri ve bu meclislerin çeĢitli unsurları ile ilgili beyitlerin taranması ve elde edilen toplam 1083 adet beytin incelenmesi ile oluĢturulmuĢ olan bu makalede söz konusu unsurların hangi yönleri ile Muhibbî‟nin Ģiirlerine yansıdığının tespit ve değerlendirilmesine çalıĢılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler

Muhibbî, Kanunî Sultan Süleyman, Eğlence Meclisleri, Divan Edebiyatı

Kaynakça

• AK, C. (1987). Muhibbî Dîvânı- İzahlı Metin. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay. AK, C. (2010). “Süleyman I”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. 38, Ġstanbul. ÇELEBĠOĞLU, A. (1994). Kanûnî Sultân Süleymân Devri Türk Edebiyatı. Ġstanbul: MEB Yay. DEVELLĠOĞLU, F. (2002). Osmanlıca- Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Ankara: Aydın Kitabevi. DUYGULU, M. (2009). “Saz”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.36, Ġstanbul. EMECEN. F. (2010). “Süleyman I”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. 38, Ġstanbul. ERDEM, S. (1992). “Buhurdan”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.6, Ġstanbul. GÜLDAġ, A. (1993). “Çeng”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.8. Ġstanbul. KARAKAYA, F. (2001). “Kanun”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.24, Ġstanbul. KARAKAYA, F. (2002). “Kemençe”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.25, Ġstanbul. KARAKAYA, F. (2006a). “Nakkâre”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.32, Ġstanbul. KARAKAYA, F. (2006b). “Nefir”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.32, Ġstanbul. KARAKAYA, F. (2010). “Tambur”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.39, Ġstanbul. KARAKAYA, F. (2012). “Ud”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.42, Ġstanbul. ONAY, A. T. (2000). Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar ve İzahı. Ankara: Akçağ Yay. OZANOĞLU, T. (2011). Anadolu Halk Çalgıları- Telli Çalgılar. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı AraĢtırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü. ÖZCAN, A. (1994a). “Davul”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.9. Ġstanbul. ÖZCAN, A. (1994b). “Def”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.8. Ġstanbul. ÖZTUNA, Y. (2000). Türk Mûsikîsi Kavram ve Terimleri Ansiklopedisi. Ankara: AKM yay. PAKALIN, M. Z. (1983). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C. 2, Ġstanbul: MEB Yay. SANAL, H. (2002). “Kös”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.26, Ankara. SERDAROĞLU, V. ( 2006). Sosyal Hayat Işığında Zâtî Dîvânı. Ġstanbul: ĠSAM Yay. ġENTÜRK, A. A. ve KARTAL, A. (2004). Üniversiteler İçin Eski Türk Edebiyatı Tarihi. Ġstanbul: Dergâh Yay. UYGUN, M. N. (2007). “Ney”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.33, Ġstanbul. ZAVOTÇU, G. (2013). Klasik Türk Edebiyatı Sözlüğü- Kişiler-Hayvanlar- Bitkiler- Tabiat Güçleri- Kişileştirilmiş Varlık ve Kavramlar. Ġstanbul: Kesit Yayınları. ZÖHRE, A. (2016). Muhibbî Dîvânı’nda Sosyal Hayat. Sakarya Üniversitesi SBE YayımlanmamıĢ Doktora Tezi, Sakarya.