TAHİR OLGUN’UN MANZUM BATI EDEBİYATI TARİHİ

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 4, 0 - 0, 15.12.2017

Levent Ali Çanaklı

Öz

Tahir Olgun, Türk edebiyatının önemli ve çok yönlü simalarındandır. Değişik türlerde kaleme aldığı eserleri arasında, manzum edebiyat tarihleri de bulunmaktadır. Bunlardan biri, 1937‟de yazdığı fakat yayımlamadığı 19. Asrın Yarısına Kadar Garp Edebiyatı Tarihi’ne Dair Manzum Bir Muhtıra adlı bir Batı edebiyatı tarihidir. Bu eser, bildiğimiz kadarıyla, Batı edebiyatı hakkında Türkçede yazılmış ilk ve tek manzum tarihtir. Bu manzume de dâhil olmak üzere, Tahir Olgun‟un edebiyat tarihi alanında nazım yahut nesir olarak kaleme aldığı eserler, edebiyat hocalığı zamanında hazırladığı ders notlarına dayanmaktadır. Bu sebeple eserde didaktik bir yaklaşım vardır. Eski Yunan ve Latin edebiyatları hakkında kısa bir girişten sonra 13. asırdan başlayarak önde gelen Avrupa ülkelerinin edebiyatları ve önemli edebî şahsiyetleri hakkında genel bilgiler veren yazar, bu dönemleri ve sanatçıları şiir, nesir, tarih, roman ve komedi gibi başlıklar altında değerlendirmiş; ayrıca bazı edebî akımlar için ayrı başlıklar açmıştır. Asıl uzmanlığı Batı dilleri ve edebiyatları üzerine olmayan Tahir Olgun, bu eseri yazarken kendi döneminde telif ya da tercüme edilmiş olan Batı edebiyatı tarihlerinden bolca yararlanmış; bununla birlikte kendi yorumlarına da yer vermiştir.

Anahtar Kelimeler

Tahir Olgun, Batı edebiyatı, manzum tarih

Kaynakça

• AYTAN, S. (t.y.). Tahirü‟l-Mevlevi, Hayatı ve Eserleri. Şerh-i Mesnevi, 2. baskı, C. 1, 9-16. İstanbul: Şamil Yayınevi. BLOOM, H. (2014). Batı Kanonu-Çağların Ekolleri ve Kitapları. İstanbul: İthaki Yayınları. DOUMİC, R. (1909). Histoire de la Littérature Française. Paris: Librairie Classique Delaplane. ERTAYLAN, İ. H. (1928). Yunan Edebiyat Tarihi. İstanbul: Devlet Matbaası. HALİT ZİYA (1303). Fransa Edebiyatı’nın Numune ve Tarihi. Kostantiniye: Matbaa-i Ebuzziya. HALİT ZİYA (1329). İspanyol Edebiyatı. Dersaadet: y.y. HALİT ZİYA (1330). Alman Tarih-i Edebiyatı. Dersaadet: y.y. HALİT ZİYA (1331). Latin Tarih-i Edebiyatı. İstanbul: Matbaa-i Amire. HALİT ZİYA (1331). Yunan Tarih-i Edebiyatı. İstanbul: Matbaa-i Amire. KILIÇEL, Y. Ş. (1930). Avrupa Edebiyatı Mühim Simalar ve Nümuneler-Rönesans. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi. KILIÇEL, Y. Ş. (1930). Muhtasar Fransız Edebiyatı Tarihi Rönesans ve On Yedinci Asır. İstanbul: İstanbul Darülfünunu Edebiyat Fakültesi Neşriyatı, Matbaa-i Ebuzziya. LOLİÉE, F. (1319). Tarih-i Edebî-i Âlem. Kastamonu: Kastamonu Vilayet Matbaası. M. RAUF (1327). Yunan-ı Kadim Tarih-i Edebiyatı. Dersaadet: Hacı Hüseyin Efendi Matbaası. M. RAUF (1329). İtalyan Tarih-i Edebiyatı. İstanbul: Kanaat Matbaası. MEHMET TEVFİK PAŞA (1329). Esatir-i Yunaniyan. Kostantiniye: Mekteb-i Harbiye Matbaası. NÜZHET (1306). Elsine-i Garbiye Edebiyat ve Üdebası. Kostantiniye: Matbaa-i Ebuzziya. OLGUN, T. (1934). Teceddüt Edebiyatı Tarihi Muhtırası. Süleymaniye Kütüphanesi, Fethi Sezai Türkmen Koleksiyonu, no. 137. OLGUN, T. (1937). 19. Asrın Yarısına Kadar Garp Edebiyatı Tarihine Dair Manzum Bir Muhtıra. Süleymaniye Kütüphanesi, Fethi Sezai Türkmen Koleksiyonu, no. 138. OLGUN, T. (1995a). Çilehâne Mektupları. Ankara: Akçağ Yayınları. OLGUN, T. (1995b). Edebî Mektuplar. Ankara: Akçağ Yayınları. PAR UNE RÉUNİON DE PROFESSEURS (1910). Cours Abrégé de Littérature. Paris: Tours Maison A. Mame et Fils. REŞAT NURİ (1929-1931). Fransız Edebiyatı Antolojisi I-III. İstanbul: Devlet Matbaası. SEVÜK, İ. H. (1340). Türk Teceddüt Edebiyatı Tarihi. İstanbul: Matbaa-i Amire. ŞEMSETTİN SAMİ (1306-1316). Kamusü’l-A’lam I-VI. İstanbul: Mihran Matbaası. ŞENTÜRK, A. (1991). Tahirü’l-Mevlevi Hayatı ve Eserleri. İstanbul: Nehir Yayınları. TAHİR (1931). Başlangıcından Tanzimat Devrine Kadar Edebiyat Tarihimize Dair Manzum Bir Muhtıra. İstanbul: İttifak Matbaası. TAHİRÜ‟L-MEVLEVİ (1330). Teşebbüs-i Şahsi. Dersaadet: Yeni Osmanlı Matbaası. TAHİRÜ‟L-MEVLEVİ (1340a). Yeni Telemak Tercümesi ve Fenelon. Mahfil, 19, 123-124. TAHİRÜ‟L-MEVLEVİ (1340b). Teşekkür. Mahfil, 21, 141. TAHİRÜ‟L-MEVLEVİ (1994). Edebiyat Lügati. İstanbul: Enderun Kitabevi. TİEGHEM, P. V. (1928). Rönesans’tan Beri Avrupa Edebiyatı Muhtasar Tarihi. İstanbul: Maarif Vekâleti, Devlet Matbaası.