TEMALARIN ÖĞRETİMİNDE ŞİİR DİLİNDEN YARARLANMA: ÂŞIK VEYSEL ÖRNEĞİ

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 4, 0 - 0, 15.12.2017

Yıldız Yenen Avcı

Öz

Ġster ölçülü ister serbest olsun, tek dizeden veya sayfalar dolusu bölümlerden oluĢsun kaynağını duyguların gücünden alan kendine özgü ve kendini özgü bir söyleyiĢi ile insanı ilgilendiren hemen her konuda yazılabilen Ģiir; hem edebî zevkin oluĢmasına yardımcı olan bir yazı türü; hem de bireyin olumlu davranıĢ kazanmasında etkili olan bir eğitim aracıdır. Nitekim Ģiirin Türkçe Öğretim Programı‟nda zorunlu türler arasında gösterilmiĢ olası bu savın doğruluğunu destekler niteliktedir.  Bu çalıĢmada ÂĢık Veysel‟in Ģiirleri Türkçe Öğretim Programı‟nda belirtilen tema ve alt temalar çerçevesinde incelenmiĢtir. Bu amaç doğrultusunda öncelikle çocukların sevebileceği Ģiirlerin nitelikleri üzerinde durularak Ģiirlerin bu ölçütlere uygunluğu araĢtırılmıĢ, sonrasında ise bu Ģiirlerde hangi tema ve alt temaların iĢlenildiği tespit edilmeye çalıĢılmıĢtır. Veriler, Doğan Kaya tarafından hazırlanan ve Ģairin bütün Ģiirlerini ihtiva eden “ÂĢık Veysel” (2011) isimli eserden hareketle elde edilmiĢtir. AraĢtırma sonucunda ÂĢık Veysel‟in Ģiirlerinin Türkçe Öğretim Programı‟nda belirlenen temaların bütününü (%100), alt temaların ise büyük bir çoğunluğunu (%73.73) destekleyecek, Ģiir eğitimine ve sevgisine katkıda bulunacak bir özellik sergilediği görülmüĢtür. 

Anahtar Kelimeler

ÂĢık Veysel, Türkçe Öğretim Programı, Ģiirler, tema ve alt temalar

Kaynakça

• AÇIK ÖNKAġ, N. (2009). Çocuk Edebiyatı Kitaplarında ġiirin Yeri. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE). 23, 1-12. ALPTEKĠN, A. B. (2009). Âşık Veysel. Ankara: AKDTYK Atatürk Kültür Merkezi Yayını. APAYDIN, H. (2005). ÂĢık Veysel ġatıroğlu‟nda Dini Tecrübe. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 3, 179-191. ARAZ, R. (2008). ÂĢık Veysel‟in Bu Bendeki AĢk Olmasa ġiiri Üzerine. Mürekkep Kültür Sanat Edebiyat Serisi 3, 1, Kitap 6, 16-20 EriĢim: http://turkoloji.cu.edu.tr/HALK%20EDEBIYATI/rifat_araz_asik_veysel_bu_bendeki_ask_olma sa_siiri.pdf BAġ, B. (2011). Ġlköğretim Yüz Temel Eserin Türkçe Dersi Öğretim Programındaki Temalar Açısından Analizi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Mustafa Kemal University Journal Of Social Sciences Institute, 8(15), 175 – 200. BULUT, M. H. (2013). ÂĢık Veysel‟in Müziksel Yeteneği. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(9), 1725. COġKUN ELÇĠ, A. (2009). YetiĢtiği Ortam ve YetiĢtiren Unsurlar IĢığında Müzik Yönü ile ÂĢık Veysel. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, 51, 189-210. DĠL DERNEĞĠ (1999). Türkçe Sözlük. Ankara: Dil Derneği Yayınları. GÜLERYÜZ, H. (2003). Yaratıcı Çocuk Edebiyatı. Ankara: Pegem A Yayıncılık. GÜNAY, U. (1993). ÂĢık Veysel ve ÂĢık Tarzı ġiir Geleneği. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 10(1), 21-42. KAYA, D. (2011). Âşık Veysel. Ankara: Akçağ Yayınları. KAYA, M. (2013). Okuma-Yazma Öğretiminde ġiir. Dil ve Edebiyat Dergisi / Journal Of Linguistics and Literature, 10(1), 49-96. KIBRIS, Ġ. (2006). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Tekağaç Eylül Yayınları. KÜÇÜKAVġAR, A. ve HASIRCI, S. (2013). Türkçe Ders Kitaplarındaki ġiirlerin Çocuğa Göreliği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Mustafa Kemal University Journal of Social Sciences Institute, 10(24), 57-76. MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı, EriĢim: http://ttkb.MEB.gov.tr/program2.aspx OGUZCAN, Ü. Y. (1973). Dostlar Beni Hatırlasın. Ġstanbul: Özgür Yayınları ÖZDEMĠR, E. (2013). Eleştirel Okuma. Ankara: Bilgi Yayınevi. ÖZEN, K. (2009). Âşık Veysel, Selam Olsun Kucak Kucak, Hayatı ve Şiirleri. Ġzmir: Duvar Yayınları. ÖZKAN, R. (2014). ÂĢık Veysel‟de Somut Olmayan Kültürel Miras. International Journal of Human Sciences, 11(1), 569-583. SEVER, S. (2013). Çocuk Edebiyatı ve Okuma Kültürü. Ġzmir: Tudem Yayınları. ġĠMġEK, T. ve YAKAR, Y. M. (2012). Çocuk ve Edebiyat. Kuramdan Uygulamaya Çocuk Edebiyatı El Kitabı (ss. 13-44). Ed.: Tacettin ġimĢek. Ankara: Grafiker Yayınları. ġĠRĠN, M. R. (1997). Çocuklar Ġçin Sanat ve Edebiyat. Çocuk Edebiyatı Yıllığı 1987 (ss. 390395). Yayına Hazırlayan ve Yöneten: Mustafa Ruhi ġirin. Ġstanbul: Gökyüzü Yayınları. TEK, R. (2016). Edebiyat-Toplum ĠliĢkisi Bağlamında ÂĢık Veysel‟in ġiir Dünyası. Sutad. 40, 327-350. YALÇIN, A. ve AYTAġ, G. (2012). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları. YENEN, Y. (2010). ÂĢık Veysel‟in ġiirlerinde Ġkilemeler. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 59-70. YILDIRIM, A. ve ġĠMġEK, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. YILDIRIM, Ġ. M. (2004). ÂĢık Veysel Türk Dünyasında. Karadeniz Araştırmaları, 2, 43-48.